Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ปลากัด เป็นชื่อสกุลของปลาน้ำจืดขนาดเล็กจำพวกหนึ่ง มีชื่อสกุลว่า Betta ในวงศ์ย่อย Macropodusinae ในวงศ์ใหญ่ Osphronemidae ซึ่งคำว่า Betta เป็นภาษาละตินมาจากคำว่า "Bettah" มาจากเทพปกรณัมกรีก มีความหมายถึง "ชนชาติของผู้ที่เป็นนักรบ"
| ปลากัด | |
|---|---|
 | |
| Betta albimarginata | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| โดเมน: | ยูแคริโอต |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| ชั้น: | ปลาที่มีก้านครีบ |
| อันดับ: | |
| วงศ์: | วงศ์ปลากัด ปลากระดี่ |
| วงศ์ย่อย: | วงศ์ย่อยปลากัด |
| สกุล: | ปลากัด (สกุล) Bleeker, 1850 |
| ชนิดต้นแบบ | |
Bleeker, 1850 | |
| ชื่อพ้อง | |
| |
ลักษณะรูปร่างและพฤติกรรม
มีรูปร่างโดยทั่วไปลำตัวเพรียวยาวและแบนข้าง หัวมีขนาดเล็ก แต่ริมฝีปากหนาและมีขนาดใหญ่ ดวงตามีขนาดใหญ่ ครีบก้นยาวจรดครีบหาง หางแบนกลม มีครีบอกคู่แรกยาวใช้สำหรับสัมผัสและเห็นได้ชัดเจนในปลาตัวผู้ เป็นปลาขนาดเล็กมีความยาวเฉลี่ยประมาณ 6 เซนติเมตร โดยที่เป็นปลาที่ไม่มีเส้นข้างลำตัว แต่ในบางชนิดกลับมีเส้นข้างลำตัวแต่ไม่สมบูรณ์ เป็นปลาที่มีความแตกต่างระหว่างตัวผู้และตัวเมียอย่างมาก โดยที่ปลาตัวผู้จะมีสีสันที่สดสวยกว่า และมีลำตัวใหญ่กว่าอย่างเห็นได้ชัด ขณะที่ตัวเมียมีขนาดเล็กกว่าและมีสีสันไม่สวยเท่า ที่สำคัญที่ใต้ท้องจะมีจุดสีขาวเด่นอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งเรียกว่า "ไข่นำ" เป็นอวัยวะที่ปล่อยไข่ออกมาจากช่องท้องเวลาผสมพันธุ์
เป็นปลาที่มีพฤติกรรมดุร้ายก้าวร้าว ในบางชนิดอาจจะมีการกัดกันถึงตายได้ เมื่อพบกัน พฤติกรรมเวลาผสมพันธุ์ ปลาตัวผู้จะเป็นฝ่ายเกี้ยวพาปลาตัวเมีย และจะใช้ลำตัวพันรัดปลาตัวเมียให้ปล่อยไข่ออกมา พร้อมกับปล่อยน้ำเชื้อออกมาเพื่อ โดยที่ปลาตัวผู้จะเป็นผู้ดูแลไข่ โดยจะสร้างน้ำลายผสมกับอากาศเป็นฟองก่อเป็นกอบริเวณผิวน้ำ เรียกว่า "หวอด" เพื่อนำไข่ไปเกาะไว้กับหวอด เพื่อรอฟักเป็นตัว
แต่ก็มีปลาในอีกหลายชนิดในสกุลนี้ ที่มีพฤติกรรมแตกต่างไปจากปลาที่ก่อหวอดนี้ โดยปลากัดจำพวกนี้ มักมีสีสันไม่สดสวยเท่า และมีพฤติกรรมไม่ดุร้ายก้าวร้าว ซ้ำยังชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง มีส่วนหัวที่โต แต่มีครีบต่าง ๆ เล็ก เมื่อผสมพันธุ์และวางไข่จะไม่สร้างหวอด แต่จะใช้วิธีการฟักไข่ในปาก ซึ่งเรียกกันว่า "ปลากัดอมไข่"
พบแพรกระจายพันธุ์ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในแหล่งน้ำจืดหลากหลายประเภท ไปจนถึง แหล่งน้ำที่เป็นลำธารจากน้ำตกบนภูเขาที่กระแสน้ำไหลเชี่ยว ไปจนถึงพรุที่มีสภาพความเป็นกรดของน้ำ (pH) ค่อนข้างสูงอีกด้วย
มีความสำคัญต่อมนุษย์ในแง่ของการเลี้ยงไว้เป็นปลาสวยงามในหลายชนิด ทั้งประเภทก่อหวอดและอมไข่ ในบางชนิดเป็นที่รู้จักกันดีในฐานะของปลานักสู้ที่กัดกันจนตัวตาย จนเป็นการละเล่นการพนันในประเทศไทย ซึ่งในปัจจุบันนี้ได้มีการพัฒนาสายพันธุ์ต่าง ๆ ให้ออกมาสวยงามมากมาย คือ ชนิด B. spendens
การจำแนก
ปลากัดที่พบในประเทศไทย
| กลุ่ม/สกุล | ชื่อไทย | ชื่อวิทยาศาสตร์ | การค้นพบ |
| B. picta | ปลากัดอมไข่กระบี่ | Betta simplex | Kottelat, 1994 |
| B. pugnax | ปลากัดอมไข่ปีนัง | Betta pugnax | Cantor, 1849 |
| ปลากัดหัวโม่งจันทบุรี | Betta prima | Kottelat, 1994 | |
| Betta pallida | I. Schindler & J. Schmidt, 2004 | ||
| Betta apollon | I. Schindler & J. Schmidt, 2006 | ||
| ปลากัดอมไข่สงขลา | Betta ferox | I. Schindler & J. Schmidt, 2006 | |
| B. splendens | Betta splendens | Regan, 1910 | |
| ปลากัดอีสาน | Betta smaragdina | Ladiges, 1972 | |
| ปลากัดภาคใต้ | Betta imbellis | Ladiges, 1975 | |
| Betta siamorientalis | Kowasupat, Panijpan, Ruenwongsa & Jeenthong, 2012 | ||
| ปลากัดมหาชัย | Betta mahachaiensis | Kowasupat, Panijpan, Ruenwongsa & Sriwattanarothai, 2012 | |
| B. waseri | ปลากัดช้าง | Betta pi | H. H. Tan, 1998 |
ปลากัดที่พบทั่วโลก
ปัจจุบันมีการค้นพบปลาในสกุลนี้แล้ว 75 ชนิด ซึ่งเป็นสกุลที่มีจำนวนสมาชิกมากที่สุดของวงศ์นี้ โดยมีการแบ่งชนิดไปเป็น (species complex) ได้ดังนี้:
- กลุ่มของ B. akarensis :
- กลุ่มของ B. albimarginata:
- Betta albimarginata Kottelat & , 1994
- Betta channoides Kottelat & , 1994
- กลุ่มของ B. anabatoides:
- Bleeker, 1851 (giant betta)
- , 2009
- กลุ่มของ B. bellica:
- , 1884 (slim betta)
- & , 1996
- กลุ่มของ B. coccina:
- & , 1992
- Kottelat & , 1994
- Betta coccina , 1979
- & , 2013
- & Kottelat, 1992
- & , 1994
- , 1986
- & Kottelat, 1991
- , 1985
- & , 2006
- กลุ่มของ B. dimidiata:
- T. R. Roberts, 1989
- & , 2006
- กลุ่มของ B. edithae :
- , 1984
- กลุ่มของ B. foerschi:
- , 2013
- , 1979
- & , 2006
- , 1893 (Toba betta)
- & Kottelat, 1989
- กลุ่มของ B. picta:
- & Kottelat, 1998
- (, 1846) (spotted betta)
- Betta simplex Kottelat, 1994 (ปลากัดอมไข่กระบี่)
- Regan, 1910 (Borneo betta)
- กลุ่มของ B. pugnax:
- & , 2006
- & Kottelat, 1998
- & , 2005
- Kottelat, 1995
- Betta ferox & , 2006 (ปลากัดอมไข่สงขลา)
- Regan, 1910 (dusky betta)
- & , 2008
- & , 2005
- & , 2004
- Betta prima Kottelat, 1994 (ปลากัดหัวโม่งจันทบุรี)
- Betta pugnax (, 1849) (ปลากัดปีนัง)
- & , 1996
- & , 2005
- Kottelat & , 1994
- & , 2005
- กลุ่มของ B. splendens (ปลากัด):
- Betta imbellis , 1975 (ปลากัดภาคใต้)
- Betta mahachaiensis , , & , 2012 (ปลากัดมหาชัย)
- , , & , 2012 (ปลากัดตะวันออก)
- Betta smaragdina , 1972 (ปลากัดอีสาน)
- Betta splendens Regan, 1910 (ปลากัด, ปลากัดภาคกลาง)
- & , 2005
- กลุ่มของ B. unimaculata:
- & , 2006
- & , 2005
- & , 2006
- Regan, 1910 (spotfin betta)
- , 1933
- & , 2005
- & , 1922
- (, 1905) (Howong betta)
- กลุ่มของ B. waseri:
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2019). Species of Betta in . March 2019 version.
- สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. สาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2547. 257 หน้า. หน้า 190. ISBN
- ความหมายของคำว่า หวอด ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542
- ปลากัดอมไข่
- หน้า 28, Betta smaragdina Ladiges 1972. "Mini Atlas" โดย สุริศา ซอมาดี. Aquarium Biz ฉบับที่ 47 ปีที่ 4: พฤษภาคม 2014
- "Species Complex Management". International Betta Congress Species Maintenance Program. สืบค้นเมื่อ 2006-07-01.
- "Betta". . สืบค้นเมื่อ 30 June 2006.
- Tan, H.H.; Ng, P.K.L. (2005). "The fighting fishes (Teleostei: Osphronemidae: genus Betta) of Singapore, Malaysia and Brunei". Raffles Bulletin of Zoology. 13: 43–99.
- Tan Heok Hui (2009). "Betta pardalotos, a new species of fighting fish (Teleostei: Osphronemidae) from Sumatra, Indonesia". The Raffles Bulletin of Zoology. 57 (2): 501–504.
แหล่งข้อมูลอื่น
- ปลากัด (สกุล) ที่เว็บไซต์ Curlie
- The Aquarium Wiki category on Betta care information for sub varieties
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
plakd epnchuxskulkhxngplanacudkhnadelkcaphwkhnung michuxskulwa Betta inwngsyxy Macropodusinae inwngsihy Osphronemidae sungkhawa Betta epnphasalatinmacakkhawa Bettah macakethphpkrnmkrik mikhwamhmaythung chnchatikhxngphuthiepnnkrb plakdBetta albimarginatakarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngchn plathimikankhribxndb wngs wngsplakd plakradiwngsyxy wngsyxyplakdskul plakd skul Bleeker 1850chnidtnaebbBleeker 1850chuxphxngAnostoma van Hasselt 1859 Micracanthus Sauvage 1879 Parophiocephalus Popta 1905 Oshimia D S Jordan 1919 Pseudobetta Richter 1981lksnaruprangaelaphvtikrrmBetta splendens plakd miruprangodythwiplatwephriywyawaelaaebnkhang hwmikhnadelk aetrimfipakhnaaelamikhnadihy dwngtamikhnadihy khribknyawcrdkhribhang hangaebnklm mikhribxkkhuaerkyawichsahrbsmphsaelaehnidchdecninplatwphu epnplakhnadelkmikhwamyawechliypraman 6 esntiemtr odythiepnplathiimmiesnkhanglatw aetinbangchnidklbmiesnkhanglatwaetimsmburn epnplathimikhwamaetktangrahwangtwphuaelatwemiyxyangmak odythiplatwphucamisisnthisdswykwa aelamilatwihykwaxyangehnidchd khnathitwemiymikhnadelkkwaaelamisisnimswyetha thisakhythiitthxngcamicudsikhawednxyangehnidchd sungeriykwa ikhna epnxwywathiplxyikhxxkmacakchxngthxngewlaphsmphnthu epnplathimiphvtikrrmduraykawraw inbangchnidxaccamikarkdknthungtayid emuxphbkn phvtikrrmewlaphsmphnthu platwphucaepnfayekiywphaplatwemiy aelacaichlatwphnrdplatwemiyihplxyikhxxkma phrxmkbplxynaechuxxxkmaephux odythiplatwphucaepnphuduaelikh odycasrangnalayphsmkbxakasepnfxngkxepnkxbriewnphiwna eriykwa hwxd ephuxnaikhipekaaiwkbhwxd ephuxrxfkepntw aetkmiplainxikhlaychnidinskulni thimiphvtikrrmaetktangipcakplathikxhwxdni odyplakdcaphwkni mkmisisnimsdswyetha aelamiphvtikrrmimduraykawraw sayngchxbxyurwmknepnfung miswnhwthiot aetmikhribtang elk emuxphsmphnthuaelawangikhcaimsranghwxd aetcaichwithikarfkikhinpak sungeriykknwa plakdxmikh phbaephrkracayphnthuthwipinphumiphakhexechiytawnxxkechiyngitinaehlngnacudhlakhlaypraephth ipcnthung aehlngnathiepnlatharcaknatkbnphuekhathikraaesnaihlechiyw ipcnthungphruthimisphaphkhwamepnkrdkhxngna pH khxnkhangsungxikdwy mikhwamsakhytxmnusyinaengkhxngkareliyngiwepnplaswyngaminhlaychnid thngpraephthkxhwxdaelaxmikh inbangchnidepnthiruckkndiinthanakhxngplanksuthikdkncntwtay cnepnkarlaelnkarphnninpraethsithy sunginpccubnniidmikarphthnasayphnthutang ihxxkmaswyngammakmay khux chnid B spendenskarcaaenkplakdthiphbinpraethsithy klum skul chuxithy chuxwithyasastr karkhnphbB picta plakdxmikhkrabi Betta simplex Kottelat 1994B pugnax plakdxmikhpinng Betta pugnax Cantor 1849plakdhwomngcnthburi Betta prima Kottelat 1994Betta pallida I Schindler amp J Schmidt 2004Betta apollon I Schindler amp J Schmidt 2006plakdxmikhsngkhla Betta ferox I Schindler amp J Schmidt 2006B splendens Betta splendens Regan 1910plakdxisan Betta smaragdina Ladiges 1972plakdphakhit Betta imbellis Ladiges 1975Betta siamorientalis Kowasupat Panijpan Ruenwongsa amp Jeenthong 2012plakdmhachy Betta mahachaiensis Kowasupat Panijpan Ruenwongsa amp Sriwattanarothai 2012B waseri plakdchang Betta pi H H Tan 1998http www scienceasia org acconline 064 2020 3003 pdf 2022 02 28 thi ewyaebkaemchchinplakdthiphbthwolk khu Betta smaragdinaephsphu pccubnmikarkhnphbplainskulniaelw 75 chnid sungepnskulthimicanwnsmachikmakthisudkhxngwngsni odymikaraebngchnidipepn species complex iddngni klumkhxng B akarensis Regan 1910 Akar betta amp 2006 amp 2004 1940 1993 amp 2004 amp 2020 amp 2005 amp Kottelat 1998 klumkhxng B albimarginata Betta albimarginata Kottelat amp 1994 Betta channoides Kottelat amp 1994 klumkhxng B anabatoides Bleeker 1851 giant betta 2009 klumkhxng B bellica 1884 slim betta amp 1996 klumkhxng B coccina amp 1992 Kottelat amp 1994 Betta coccina 1979 amp 2013 amp Kottelat 1992 amp 1994 1986 amp Kottelat 1991 1985 amp 2006 klumkhxng B dimidiata T R Roberts 1989 amp 2006 klumkhxng B edithae 1984 klumkhxng B foerschi 2013 1979 amp 2006 1893 Toba betta amp Kottelat 1989 klumkhxng B picta amp Kottelat 1998 1846 spotted betta Betta simplex Kottelat 1994 plakdxmikhkrabi Regan 1910 Borneo betta klumkhxng B pugnax amp 2006 amp Kottelat 1998 amp 2005 Kottelat 1995 Betta ferox amp 2006 plakdxmikhsngkhla Regan 1910 dusky betta amp 2008 amp 2005 amp 2004 Betta prima Kottelat 1994 plakdhwomngcnthburi Betta pugnax 1849 plakdpinng amp 1996 amp 2005 Kottelat amp 1994 amp 2005 klumkhxng B splendens plakd Betta imbellis 1975 plakdphakhit Betta mahachaiensis amp 2012 plakdmhachy amp 2012 plakdtawnxxk Betta smaragdina 1972 plakdxisan Betta splendens Regan 1910 plakd plakdphakhklang amp 2005 klumkhxng B unimaculata amp 2006 amp 2005 amp 2006 Regan 1910 spotfin betta 1933 amp 2005 amp 1922 1905 Howong betta klumkhxng B waseri Kottelat amp 1994 amp Kottelat 1994 amp 2018 2009 Betta pi 1998 plakdchang plakdnaaedng 1998 amp Kottelat 1994 amp Kottelat 1994 1986duephimplakrim plakradixangxingFroese Rainer and Daniel Pauly eds 2019 Species of Betta in March 2019 version smophchn xkhkhathwiwthn saranaru planacudithy elm 2 krungethph xngkhkarkhakhxngkhuruspha 2547 257 hna hna 190 ISBN 974 00 8738 8 khwamhmaykhxngkhawa hwxd tamphcnanukrmchbbrachbnthitysthan ph s 2542 plakdxmikh hna 28 Betta smaragdina Ladiges 1972 Mini Atlas ody surisa sxmadi Aquarium Biz chbbthi 47 pithi 4 phvsphakhm 2014 Species Complex Management International Betta Congress Species Maintenance Program subkhnemux 2006 07 01 Betta subkhnemux 30 June 2006 Tan H H Ng P K L 2005 The fighting fishes Teleostei Osphronemidae genus Betta of Singapore Malaysia and Brunei Raffles Bulletin of Zoology 13 43 99 Tan Heok Hui 2009 Betta pardalotos a new species of fighting fish Teleostei Osphronemidae from Sumatra Indonesia The Raffles Bulletin of Zoology 57 2 501 504 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb plakd skul wikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb plakd skul plakd skul thiewbist Curlie The Aquarium Wiki category on Betta care information for sub varieties