Baleen whale

วาฬบาลีน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: อีโอซีนยุคสุดท้าย – ปัจจุบัน
วาฬหลังค่อม (Megaptera novaeangliae) จัดเป็นวาฬบาลีนที่อยู่ในวงศ์วาฬอกร่อง (Balaenopteridae)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Artiodactyla
อันดับฐาน:	Cetacea
อนุอันดับ:	Mysticeti , 1891
วงศ์
ดูในเนื้อหา

บาลีน

การกินอาหารของวาฬหลังค่อม ซึ่งเห็นบาลีนสีเขียวอยู่ในปาก

อนุอันดับวาฬบาลีน หรือ วาฬกรองกิน หรือ วาฬไม่มีฟัน (อังกฤษ: Baleen whales, Toothless whales) เป็นกลุ่มของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ที่อาศัยอยู่ในทะเล ในอันดับฐานวาฬและโลมา (Cetacea) อันได้แก่ วาฬ และโลมาในอันดับสัตว์กีบคู่ ซึ่งวาฬบาลีนถูกจัดอยู่ในอนุอันดับ Mysticeti (/มิส-ติ-เซ-เตส/)

วาฬ ที่อยู่ในกลุ่มวาฬบาลีน มีลักษณะเด่น คือ เป็นวาฬที่มีขนาดใหญ่ ในปากจะไม่มีฟันเป็นซี่ ๆ เหมือนสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอันดับอื่น ๆ แต่จะมีมีฟันเหมือนขนแปรงสีฟันหรือซี่หวี่ขนาดใหญ่ ซึ่งห้อยลงมาจากขากรรไกรด้านบน ขนแปรงนี้จะเติบโตด้วยกันเป็นกลุ่มที่เรียกว่า "" ใช้สำหรับกรองอาหารจากน้ำทะเล จึงกินได้แต่เฉพาะสัตว์ทะเลขนาดเล็ก ๆ เช่น แพลงก์ตอนชนิดต่าง ๆ, เคย และปลาขนาดเล็ก เช่น ปลาแฮร์ริ่ง, ปลากะตัก, ปลาซาร์ดีน เป็นต้น

ดังนั้นการกินอาหารของวาฬบาลีน จะใช้วิธีกลืนน้ำทะเลเข้าไปในปากเป็นจำนวนมาก แล้วจะหุบปากแล้วยกลิ้นขึ้นเป็นการบังคับให้น้ำออกมาจากปาก โดยผ่านบาลีน ที่ทำหน้าที่เหมือนหวี่กรองปล่อยให้น้ำออกไป แต่อาหารยังติดอยู่ในปากของวาฬ แล้ววาฬจะกลืนอาหารลงไป โดยวัน ๆ หนึ่งจะกินอาหารได้เป็นจำนวนมาก คิดเป็นน้ำหนักเป็นตัน เช่น วาฬสีน้ำเงิน ซึ่งเป็นวาฬบาลีนชนิดหนึ่ง และเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกด้วย จะกินแพลงก์ตอนมากถึง 4,000 กิโลกรัม (8,800 ปอนด์) ต่อวัน (คิดเป็นน้ำหนักเท่ากับพิซซาจำนวน 12,000 ชิ้น)

วาฬบาลีน เป็นวาฬที่อาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูง เมื่อเวลาหากินจะช่วยกันหาอาหาร โดยรวมตัวกันด้วยการทำให้ผิวน้ำเป็นฟองเพื่อไล่ต้อนอาหาร ซึ่งเป็นฝูงปลาเล็ก ๆ ให้สับสน อีกทั้งยังเป็นนักเดินทางในท้องทะเลและมหาสมุทร ส่วนใหญ่อพยพเป็นระยะทางไกล ๆ ทุกปี จากทะเลที่มีอุณหภูมิอบอุ่นซึ่งเป็นที่ ๆ ผสมพันธุ์และคลอดลูกไปยังทะเลที่เย็นกว่า ซึ่งเป็นที่ ๆ จะหาอาหาร โดยนับเป็นวาฬที่อพยพเป็นระยะทางไกลที่สุด จากประเทศเม็กซิโกถึงอาร์กติกแถบขั้วโลกเหนือ รวมระยะทางไปกลับประมาณ 20,000 กิโลเมตร (12, 500 ไมล์)

วาฬบาลีน ในปัจจุบันสามารถแบ่งออกได้เป็นทั้งหมด 4 วงศ์ 15 ชนิด แต่ก็มีหลายชนิดและหลายสกุลที่สูญพันธุ์ไปแล้วตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ (ที่สูญพันธุ์แล้วจะใส่เครื่องหมาย † ไว้ข้างหน้า)

แต่จากการศึกษาจากซากดึกดำบรรพ์ พบว่าบรรพบุรุษของวาฬบาลีนเป็นวาฬมีฟันที่มีชื่อว่า มีอายุอยู่ในราว 25 ล้านปีก่อน และเชื่อว่าอาจจะเป็นสัตว์ดุร้ายและทรงพลังมากในการล่าเหยื่อและกินอาหารด้วย เนื่องจากลักษณะของฟันมีความแหลมคม ไม่เหมือนกับของแมวน้ำรวมถึงไม่เหมือนกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจำพวกอื่นในยุคสมัยเดียวกัน แต่มีลักษณะคล้ายกับฟันของสิงโตในยุคปัจจุบันมากกว่า

การจำแนก

• †วงศ์
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
• †วงศ์
  • †
  • †
  • †
• วงศ์
  • †
  • †
  • †
  • †
• วงศ์ Balaenopteridae
  • †
  • Balaenoptera
  • †
  • †
  • †
  • Megaptera
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
• †วงศ์
  • †
  • †Cetotherium
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
• †วงศ์
  • †
  • †
• †วงศ์
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
• †วงศ์
  • †
• วงศ์
  • †
  • †
  • †
  • †
• †วงศ์
  • †
• †วงศ์
  • †
  • †
• วงศ์
• †วงศ์
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
• วงศ์
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †
  • †

อ้างอิง

1. "Mysticeti". .
2. "วาฬและโลมา หน้า 1". plawan.
3. "วาฬและโลมา หน้า 5". plawan.
4. "วาฬและโลมา หน้า 6". plawan.
5. หน้า 7, ค้นพบซากวาฬยุคโบราณ ที่เชื่อว่าอาจเป็นนักล่าที่ดุร้าย. "โลกโศภิณ". ไทยรัฐปีที่ 68 ฉบับที่ 21778: วันพุธที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2560 แรม 1 ค่ำ เดือน 10 ปีระกา
6. Deméré, T.A.; Berta, A.; McGowen, M.R. (2005). "The taxonomic and evolutionary history of fossil and modern balaenopteroid mysticetes". Journal of Mammalian Evolution. 12 (1/2): 99–143. doi:10.1007/s10914-005-6944-3.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ Mysticeti