5ส

5ส คือ แนวทางที่ใช้เพื่อปรับปรุงแก้ไขงานและรักษาสิ่งแวดล้อมในที่ทำงานให้ดีขึ้นในวงการการผลิตและวงการเป็นต้น โดยการปฏิบัติตามหลัก 5ส ที่แปลมาจากภาษาญี่ปุ่น โดยในญี่ปุ่นเรียกกันว่า 5S ซึ่งได้แก่

• สะสาง (ญี่ปุ่น: 整理; โรมาจิ: seiri) คือ การแยกของ(หรือกระบวนการทำงาน)ที่จำเป็น/ไม่จำเป็นต่องาน และกำจัด/เคลื่อนย้าย/หรือบริจาคออกไป รวมถึงเพิ่มเติมของจำเป็นที่ขาดหายไปด้วย
• สะดวก (ญี่ปุ่น: 整頓; โรมาจิ: seiton) คือ การจัดวางสิ่งของต่างๆ ที่สำคัญกับงานให้เป็นระเบียบ เพื่อความสะดวกในการใช้งานและลดเวลาในการค้นหา
• สะอาด (ญี่ปุ่น: 清掃; โรมาจิ: seiso) คือ การทำความสะอาด (ไม่ใช่แค่ ปัด กวาด เช็ด ถู) เครื่องจักร อุปกรณ์ และ สถานที่ทำงาน เพื่อหาข้อบกพร่อง หรือความเสียหายของอุปกรณ์ เครื่องจักร ต่างๆ ก่อนการทำงาน หากพบความเสียหายต้องแก้ไขเชิงป้องกัน
• สร้างมาตรฐาน (ญี่ปุ่น: 清潔; โรมาจิ: seiketsu) หรือ Standardization คือ การสร้างมาตรฐานเพื่อให้ทุกคนสามารถทำงานได้เหมือนกัน
• สร้างวินัย (ญี่ปุ่น: 躾; โรมาจิ: shitsuke) หรือ Discipline คือ การอบรมให้เข้าใจ 5ส อย่างถูกต้อง และติดตามประเมินผลของ 5ส ด้วยการตรวจประเมิน

5ส

การควบคุม 5ส ตามพื้นฐานในการควบคุมการทำงาน เรียกว่า ระบบ 5ส แท้ที่จริงแล้วประสิทธิภาพของ 5ส มีความงดงามต่อสิ่งแวดล้อมในที่ทำงานในตัวของมันเอง และเป็นการเพิ่มแรงจูงใจให้กับพนักงานอีกด้วย ทำ 5ส ให้ถึงที่สุดผลที่ได้รับทางอ้อมก็คือ ระบบประสิทธิภาพการทำงานเพิ่มขึ้น, ป้องกันการเกิดสิ่งที่ไม่ดีเข้าสู่ขบวนการอื่น, เพิ่มความปลอดภัยในการทำงานให้มั่นคง สิ่งเหล่านี้ในสถานที่ทำงานเราจะเห็นเป็นประจำก็คือ สะสาง, สะดวก และจุดที่เป็นปัญหาสามารถทำให้จับต้องได้เห็นอย่างต่อเนื่อง

ดูเพิ่ม

• ไคเซ็น

อ้างอิง

• 5ส.คืออะไร โดยกระทรวงพาณิชย์ เก็บถาวร 2006-07-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

1. "What Is 5S? - Sort, Set In Order, Shine, Standardize, Sustain".