ไพ่แคง

ไพ่แคง เป็นการละเล่นทางภาคใต้ของประเทศไทย

รายละเอียด

1. ไพ่ 1 สำรับ
2. ผู้เล่น 2 - 6 คน
3. เวลาที่ใช้ไม่เกิน 15 นาทีต่อเกม

ประวัติ

ไพ่แคงนั้นมีประวัติหลายที่มา โดยคำว่า "แคง" ซึ่งเป็นภาษาใต้ของประเทศไทย แปลว่า "เอียง" และมีอีกหลายคำ เช่น "ไหล" "เรือล่ม" (บางวงอาจเรียกว่า "แคงล่ม")

เดิมทีไพ่แคงเป็นการละเล่นที่ไม่แพร่หลายมาก เพราะเป็นที่นิยมเฉพาะพื้นที่ แต่ในปัจจุบันมีคนจำนวนมากที่สนใจและนิยมไพ่นี้

เป้าหมายของไพ่นี้คือการทำให้เรามีแต้มไพ่ในมือเหลือน้อยที่สุดแล้วกล่าวคำว่า "แคง" หรือไพ่ในมือหมดก็ถือว่าเป็นผู้ชนะ

กติกา

1. A จะมีค่าน้อยที่สุด ตามด้วย 2 > 3 > 4 > 5 > 6 > 7 > 8 > 9 > 10 สำหรับ J Q K มีค่าเท่ากันคือ 10
2. ตั้งกติกาเรื่องการชนะของแต้มเท่ากันตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป
3. จำเป็นจะต้องทิ้งอย่างน้อยสุด 1 ใบเมื่อถึงตาของเรา ถ้าไม่มีก็ต้องจั่ว 1 ใบ
4. ไพ่ที่อยู่ในมือสามารถทิ้งได้สูงสุด 4 ใบ
5. ถ้าไพ่ในมือของเรามีตัวเลขเท่ากัน 2 ใบ สามารถทิ้งได้ 2 ใบทันที
6. ในกรณีที่คนถัดไปมี J เหมือนกัน 1 ใบ เราจำเป็นจะต้องจ่ายสิ่งของเดิมพัน 1 เท่า
7. ในกรณีที่คนถัดไปจากเรานั้นมี J เหมือนกันกับเรา 2 ใบ เราจำเป็นจะต้องจ่ายสิ่งของเดิมพัน 2 เท่า
8. ถ้าไพ่ในมือของเรานั้นมีตัวเลขเท่ากัน 3 ตัวเช่น มี J 3ใบเราสามารถทิ้ง J ได้ทั้งหมด3ใบในมือของเรา
9. แต่ในกรณีที่คนถัดไปจากเรานั้นมีJเหมือนกันกับเรา1ตัว เราจำเป็นจะต้องจ่ายสิ่งของเดิมพัน1เท่าตัว
10. ถ้าไพ่ในมือของเรานั้นมีตัวเลขเท่ากันถึง4ตัวเช่น มี J 4ใบเราสามารถทิ้ง J ได้ทั้งหมด4ใบในมือของเรา โดยเราจะมีโอกาสที่จะชนะสูงสุด
11. ถ้าเกิดว่าเราคิดว่าไพ่ในมือเรามีแต้มน้อยกว่าทุกคนในวงให้เปิดไพ่เรากล่าวคำว่า"แคง" ถือว่าจบเกมได้สิ่งของเดิมพันจากกองกลางไป
12. ในกรณีที่เรากล่าวคำว่า"แคง"แล้วเกิดว่า"เรือล่ม" เราจะเป็นผู้แพ้ในเกมนั้นทันทีและผู้แพ้จำเป็นจะต้องจ่ายเดิมพันให้กองกลางโดยผู้เดียวในตาถัดไปให้พอดีกับจำนวนผู้เล่น
13. ในกรณีที่เรากล่าวคำว่า"แคง"แล้วเกิดว่ามีแต้มเท่ากันกับคนใดคนหนึ่งในวงจะต้องตกลงกันตั้งแต่ตอนเริ่มเกมก่อนว่า
14. คนที่เกล่าคำว่าแคงนั้นชนะและได้เดิมกองกลางทั้งหมด
15. หรือแบ่งเดิมพันให้เท่าๆกัน
16. หรือนับจำนวนไพ่ว่าใครนั้นมีไพ่ในมือน้อยกว่าเป็นผู้ชนะไป
17. ถ้าหากว่ามีไพ่ในมือเป็นAเหมือนกัน ให้ดูที่ดอกว่าใครดอกเล็กกว่าโดยที่ ดอกจิกจะเป็นดอกที่น้อยที่สุดซึ่งถือว่าชนะ และเรียงเป็นข้าวหลามตัด หัวใจ และโพดำตามลำดับ
18. แต่ถ้าหากว่ามีไพ่ในมือเท่ากัน ให้ดูว่าใครมีไพ่ใบเล็กที่สุด นั้นคือAดอกจิกเป็นผู้ชนะตามลำดับ เช่น ถ้าหากว่าแต้มคือ 4 โดย มีAและ3เป็นส่วนประกอบแต่คู่ต่อสู้มี 2และ2 เป็นส่วนประกอบให้ถือว่าผู้ชนะคือคนที่มีไพ่Aเป็นตัวประกอบ
19. ถ้าหากว่าผู้เล่นรู้สึกว่ายุ่งยากในการตัดสิน จะให้คนที่กล่าวคำว่าแคงก่อนเป็นผู้ชนะได้เลยก็ได้
20. เมื่อไพ่ของเรานั้นทิ้งจนหมดมือเราจะมีแต้มเป็น0นั้นถือว่าเป็นผู้ชนะโดยอัตโนมัติและได้ของเดิมพันจากกองกลางทันที

กติกาพิเศษ (แล้วแต่การตกลงของผู้เล่น)

1. เมื่อแจกรอบแรกก่อนเริ่มเล่นครบ 5 ใบแล้ว ผู้ที่มี "ตอง" ไม่ว่าจะตัวใดก็ตามจะถือว่าเป็นผู้ชนะทันที
2. เมื่อแจกรอบแรกก่อนเริ่มเล่นครบ 5 ใบแล้ว ผู้ที่มี "สัญลักษณ์" เดียวกัน (ดอกเดียวกัน) ทั้ง 5 ใบจะถือว่าเป็นผู้ชนะทันที
3. เมื่อแจกรอบแรกก่อนเริ่มเล่นครบ 5 ใบแล้ว ผู้ที่มีคะแนนเต็ม 50 คะแนน (มีไพ่คะแนนเต็ม 10 ครบ 5 ใบ) จะถือว่าเป็นผู้ชนะทันที

วิธีการเล่น

1. วางสิ่งของเดิมพันในกองกลาง
2. ให้คนใดคนหนึ่งแจกไพ่รอบวงตามเข็มหรือทวนเข็มนาฬิกาโดยเริ่มจากตนเองวนไปจนครบทุกคน จากนั้นให้คนที่แจกไพ่หยิบไพ่จากกองมา 1 ใบ
3. คนแรกจะมีไพ่ทั้งหมด 6 ใบ เลือกทิ้งไพ่ใบหนึ่งจากมือโดยเลือกไพ่ที่มีค่ามากที่สุด แต่จะต้องระวังการจ่ายไหลจากคนถัดไป
4. เมื่อคิดว่าตัวเองมีแต้มบนมือน้อยที่สุด ให้กล่าวคำว่า "แคง" และเปิดไพ่ในมือ
5. ผู้ชนะจะเรียกว่า "เจ้า" และเจ้าจะได้เดิมพันจากกองกลางทั้งหมดไป
6. เจ้าจะเป็นผู้แจกไพ่คนแรกโดยแจกที่ตัวเจ้าเอง ก่อนวนไปจนแจกให้ทุกคนครบ 5 ใบ และแจกให้ตัวเจ้าเป็นใบที่ 6 ซึ่งเจ้าจะมีไพ่ 6 ใบในการเริ่มเกมเสมอ
7. เมื่อไม่มีใครกล่าวคำว่า "แคง" แต่ว่าไพ่กองกลางหมดก่อน จะบังคับให้ทุกคนสุ่มไพ่ใบสุดท้าย แล้วให้ทุกคนเปิดไพ่
8. ดูว่าใครในวงมีแต้มน้อยที่สุด และจะถือว่าคนนั้นเป็นผู้ชนะทันที

การจ่ายไหล

1. เมื่อเราทิ้งไพ่ในมือไปแล้วคนถัดไปมีไพ่บนมือเหมือนกับไพ่ที่เราทิ้งไป เราจำเป็นต้องจ่ายไหล 1 ตัวเป็นสิ่งของเดิมพัน โดยที่คนถัดไปไม่จำเป็นต้องหยิบไพ่จากกองกลางอีก
2. ถ้าหากคนถัดไปมีไพ่บนมือเหมือนกับไพ่ที่เราทิ้งไป 2 ใบ เราจำเป็นต้องจ่ายไหลเป็น 2 เท่าของสิ่งเดิมพัน
3. ถ้าหากคนถัดไปมีไพ่บนมือเหมือนกับไพ่ที่เราทิ้งไป 3 ใบเราจำเป็นจะต้องจ่ายไหลเป็น 3 เท่าของสิ่งเดิมพัน
4. ในกรณีที่เราทิ้งไพ่ในมือไปแล้วคนถัดไปมีไพ่บนมือเหมือนกับไพ่ที่เราทิ้งไป และคนถัดไปจากนั้นอีกมีไพ่เหมือนกับไพ่ที่เราทิ้งไป เราจะต้องจ่ายของเดิมพันให้กับคนถัดไปและคนถัดไปอีกตามลำดับ
5. ในกรณีที่เราทิ้งไพ่ไปแล้วเกิดคนถัดไปได้ไหลจนหมดมือ เราจะต้องจ่ายของเดิมพันให้กับคนที่หมดมือ 5 เท่า โดยในกรณีนี้จะเรียกว่าไหลหมดมือ และคนที่หมดมือจะได้เดิมพันจากกองกลางทันที