เหรียญสนองเสรีชน

เหรียญสนองเสรีชน เป็นเหรียญที่พระราชทานเป็นที่ระลึก ผู้สร้างคือ จอมพล ถนอม กิตติขจร โดยในใช้อักษรย่อว่า ส.ส.ช.

เหรียญสนองเสรีชน
มอบโดย นายกรัฐมนตรีไทย
อักษรย่อ	ส.ส.ช.
ประเภท	เหรียญที่มอบเป็นที่ระลึก
วันสถาปนา	13 ธันวาคม พ.ศ. 2515
ประเทศ	ราชอาณาจักรไทย
ภาษิต	สนองเสรีชน
จำนวนสำรับ	ไม่จำกัดจำนวน
แพรแถบ
ผู้สมควรได้รับ	เหรียญเชิดชูเกียรติเป็นการตอบแทนคุณงามความดีและเป็นเกียรติแก่วงศ์ตระกูลเพื่อมอบให้แก่ผู้สนับสนุนช่วยเหลือในการปฏิบัติการป้องกันหรือปราบปรามผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์
สถานะ	พ้นสมัยการมอบ
ผู้สถาปนา	ถนอม กิตติขจร
ล้มเลิก	พ.ศ. 2516

ประวัติ

เหรียญสนองเสรีชน สร้างขึ้นตามประกาศคณะปฏิวัติ (ฉบับที่ 305) โดยจอมพล ถนอม กิตติขจร เป็นเหรียญที่มอบให้แก่ผู้ที่ให้การช่วยเหลือสนับสนุนการป้องกันหรือปราบปรามผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ เช่น บริจาคเงิน สิ่งของ ตลอดจนให้การช่วยเหลือด้านต่างๆ แก่ทางราชการในการป้องกันหรือปราบปรามผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์

ลักษณะของเหรียญ

เหรียญสนองเสรีชน เป็นเหรียญโลหะสีเงิน รูปกลมแบน เส้นผ่าศูนย์กลาง 35 มิลลิเมตร ด้านหน้าเหรียญตรงกลางมีรูปจักร มีสมอขัดในวงจักร ซ้ายขวาของจักรมีรูปปีกนกทับอยู่บนพระแสงดาบ เขน และโล่ ตอนบนเป็นรูปครุฑพ่าห์ ด้านหลังเหรียญตรงกลางมีอักษรจารึกว่า “สนองเสรีชน” มีลายไทยประกอบอยู่เบื้องหลัง และมีลายพุ่มข้าวบิณฑ์ทำด้วยโลหะสีเงินติดที่ห่วง สำหรับบุรุษใช้ห้อยกับแพรแถบกว้าง 35 มิลลิเมตร พื้นสีน้ำเงิน ตรงกลางมีริ้วสีขาว 4 ริ้ว กับริ้วสีแดง 3 ริ้ว สลับกันกว้าง 15 มิลลิเมตร สำหรับสตรีใช้ห้อยกับแพรแถบดังกล่าวผูกเป็นรูปแมลงปอ

การมอบเหรียญ

คุณสมบัติของผู้ที่ได้รับ

1. เป็นผู้ที่ช่วยเหลือสนับสนุนการป้องกัน หรือปราบปรามผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ เช่น การบริจาคเงิน สิ่งของ ตลอดจนให้การช่วยเหลือกิจการด้านต่าง ๆ แก่ทางราชการในการป้องกันหรือผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์
2. เป็นผู้มีความพฤติเรียบร้อย

การเสนอขอ

ให้ผู้บังคับบัญชาหน่วยขึ้นตรงต่อผู้อํานวยการป้องกันการ กระทําอันเป็นคอมมิวนิสต์ทั่วไปพิจารณาเสนอขอให้แก่บุคคลผู้มีคุณสมบัติตามข้อ 2 โดยจัดทํา ตามแบบบัญชีที่แนบทายระเบียบนี้เสนอไปยังผู้อํานวยการป้องกันการกระทําอันเป็นคอมมิวนิสต์ทั่วไป

พิจารณา

โดยอนุมัติคณะรัฐมนตรีให้ ผู้อํานวยการป้องกันการกระทําอันเป็นคอมมิวนิสต์ทั่วไป แต่งตั้งกรรมการขึ้นคณะหนึ่ง เรียกว่า “คณะกรรมการพิจารณาการขอเหรียญสนองเสรีชน” มีหน้าที่ดําเนินการและพิจารณาบุคคลที่สมควรได้รับเหรียญสนองเสรีชนแล้ว ส่งผลการพิจารณานั้นให้กระทรวงมหาดไทยดําเนินการต่อไป และให้คณะกรรมการนี้มีอํานาจหน้าที่ ติดต่อประสานงานกับกระทรวง, ทบวง, กรม ต่าง ๆ ได้ด้วย

การมอบ

ให้กระทรวงมหาดไทย พิจารณาและประกาศ รายชื่อบุคคลที่สมควรได้รับเหรียญสนองเสรีชน และจัดสร้างเหรียญเพื่อมอบให้แก่ผู้ได้รับตามที่ได้ประกาศรายชื่อแล้ว

ผู้ที่ได้รับมอบ

• พลตรี สนั่น ขจรประศาสน์
• พลเอก วิมล วงศ์วานิช
• ปิยะณัฐ วัชราภรณ์
• เอนก ทับสุวรรณ
• คำรณ ณ ลำพูน
• ยิ่งพันธ์ มนะสิการ
• เฉลิมพล สนิทวงศ์ชัย
• สันติ ชัยวิรัตนะ
• สมบูรณ์ จีระมะกร
• หม่อมเจ้าสนิทประยูรศักดิ์ รังสิต
• จารุลักษณ์กัลยาณี บูรณะนนท์
• ท่านผู้หญิง วิจิตรา ธนะรัชต์
• สุเทพ เทือกสุบรรณ
• เสนาะ เทียนทอง
• ชวน หลีกภัย
• วันมูหะมัดนอร์ มะทา
• เกรียง กัลป์ตินันท์
• จุติ ไกรฤกษ์
• พลตํารวจเอก ดร.เพรียวพันธ์ ดามาพงศ์
• กิตติรัตน์ ณ ระนอง
• อำนวย ยศสุข
• สุมิตร สุนทรเวช
• เทวัญ ลิปตพัลลภ
• รังสิมา รอดรัศมี
• สุรพงษ์ โตวิจักษณ์ชัยกุล
• อดิศร เพียงเกษ
• ประยุทธ์ ศิริพานิชย์
• ร.ต.ท.ดร.เชาวรินธร์ ลัทธศักดิ์ศิริ (แต่ถูกถอดยศและเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เมื่อวันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2557)
• บุญทรง เตริยาภิรมย์
• ชัย ชิดชอบ
• สมัคร สุนทรเวช
• มนตรี พงษ์พานิช
• เจริญ คันธวงศ์
• กร ทัพพะรังสี
• ว่าที่ร้อยตรี ไพโรจน์ สุวรรณฉวี
• สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ

อ้างอิง

1. ระเบียบว่าด้วยการมอบ การประดับ และกรณีที่ให้ประดับเหรียญสนองเสรีชน พ.ศ. ๒๕๑๖
2. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2023-06-17. สืบค้นเมื่อ 2023-06-17.