เข อนเท ยบเร อ อ งกฤษ wharf quay staith หร อ staithe ค อโครงสร างบนชายฝ งของท าจอดเร อหร อบนฝ งแม น ำหร อคลองท เร ออาจจอ

เขื่อนเทียบเรือ (อังกฤษ: wharf, quay, staith หรือ staithe) คือโครงสร้างบนชายฝั่งของท่าจอดเรือหรือบนฝั่งแม่น้ำหรือคลองที่เรืออาจจอดเทียบท่าเพื่อบรรทุกและขนถ่ายสินค้าหรือผู้โดยสาร โครงสร้างดังกล่าวรวมถึงที่จอดเรือ (ตำแหน่ง) หนึ่งท่าขึ้นไป และอาจรวมถึงท่าน้ำ คลังสินค้า หรือสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ ที่จำเป็นสำหรับการจัดการเรือ เขื่อนเทียบเรือมักถือว่าเป็นชุดของท่าเทียบที่เรือจอดอยู่ ขอบเขื่อนเทียบเรือริมฝั่งจะเชื่อมต่อกับชายฝั่งตลอดความยาว

เขื่อนเทียบเรือบาร์เบอร์คัต ของท่าเรือฮูสตัน สหรัฐอเมริกา ท่าเทียบเรือขนส่งสินค้าแห่งนี้มีเขื่อนเทียบเรือขนาดใหญ่เพียงแห่งเดียวและมีที่จอดเรือหลายท่า

เขื่อนเทียบเรือที่กำลังอยู่ระหว่างการก่อสร้างบนแม่น้ำมิสซิสซิปปีตอนบนในเมืองฟาวน์เทนซิตี รัฐวิสคอนซิน

ภาพรวม

เขื่อนเทียบเรือโดยทั่วไปประกอบด้วยแท่นคงที่ มักจะวางอยู่บนเสาเข็ม ท่าเรือพาณิชย์อาจมีคลังสินค้าที่ทำหน้าที่เป็นพื้นที่จัดเก็บชั่วคราว โดยในกรณีที่เขื่อนเทียบเรือเพียงแห่งเดียวที่มีที่จอดเรือเพียงแห่งเดียวที่สร้างขึ้นตามแนวที่ดินที่อยู่ติดกับน้ำนั้นก็มักจะใช้กันอยู่แล้ว แต่ในกรณีที่จำเป็นต้องมีเขื่อนเทียบเรือหลายท่าที่มีความจุมากขึ้น หรือบางทีก็อาจมีเขื่อนเทียบเรือขนาดใหญ่แห่งเดียวที่มีที่จอดเรือหลายท่า ซึ่งบางครั้งอาจยื่นออกไปเหนือน้ำ ท่าน้ำที่ยกสูงเหนือน้ำแทนที่จะตั้งอยู่ในน้ำนั้น มักใช้ในกรณีที่สินค้ามีน้ำหนักหรือปริมาตรต่ำ

ป้ายจราจร: เขื่อนเทียบเรือหรือริมฝั่งแม่น้ำข้างหน้า เขื่อนเทียบเรือหรือริมฝั่งแม่น้ำไม่มีการป้องกัน

ท่าเรือขนาดเล็กและทันสมัยกว่ามักถูกสร้างขึ้นโดยใช้อุปกรณ์ที่ลอยน้ำ () เพื่อให้ท่าเรืออยู่ในระดับเดียวกับเรือ แม้ในขณะที่กระแสน้ำเปลี่ยน

ในภาษาพูดทั่วไป คำว่า quay (ออกเสียงว่า 'key') มักใช้กันในสหราชอาณาจักร แคนาดา ออสเตรเลีย และประเทศเครือจักรภพอื่น ๆ อีกหลายประเทศ รวมถึงสาธารณรัฐไอร์แลนด์ และอาจหมายถึงละแวกและถนนที่ทอดยาวไปตามริมทาง (เช่น Queen's Quay ในโตรอนโตและเบลฟาสต์) คำว่า wharf มักใช้กันทั่วไปในสหรัฐอเมริกา ในบางบริบท wharf และ quay อาจใช้หมายถึง ท่าน้ำ ที่จอดเรือ หรือสะพานเทียบเรือ

ในท่าเรือเก่า เช่น ลอนดอน (ซึ่งครั้งหนึ่งเคยมีท่าเรือประมาณ 1,700 แห่ง) เขื่อนเทียบเรือเก่าหลายแห่งได้รับการดัดแปลงให้ใช้เป็นที่พักอาศัยหรือสำนักงาน

ทางรถไฟบางสายในยุคแรกในอังกฤษเรียกจุดขนถ่ายสินค้าว่า "wharves" คำนี้สืบทอดมาจากการใช้ในการเดินเรือ บุคคลที่ดูแลท่าเทียบเรือจะถูกเรียกว่า "wharfinger"

นิรุกติศาสตร์

เขื่อนเทียบเรือในดับลิน ไอร์แลนด์ คำว่า cé ในภาษาไอริชยืมมาจากคำว่า *kay*, *cail* ในภาษาแองโกล-นอร์มัน

Wharf

คำว่า wharf มาจากภาษาอังกฤษเก่า hwearf ซึ่งสัมพันธ์กับคำว่า werf ในภาษาดัตช์โบราณ ซึ่งทั้งสองคำได้วิวัฒนาการมาเพื่อหมายถึง "ลาน yard" สถานที่กลางแจ้งที่ใช้สำหรับทำงาน เช่น อู่ต่อเรือ (ดัตช์: scheepswerf) หรือโรงเลื่อย (ดัตช์: houtwerf) เดิมที werf หรือ werva ในภาษาดัตช์โบราณ (werf, wer ในภาษาฟรีเซียนโบราณ) หมายถึงพื้นที่ที่อยู่อาศัยที่ยังไม่ได้สร้างสิ่งก่อสร้าง (คล้ายกับ "ลาน yard" ในภาษาอังกฤษสมัยใหม่) หรืออาจหมายถึง แตร์ป terp ซึ่งอาจอธิบายชื่อ Ministry Wharf ที่ตั้งอยู่ที่ซอนเดอร์ตัน ซึ่งอยู่ชานเมืองไฮวิคัมบ์ ซึ่งไม่ใกล้กับแหล่งน้ำใด ๆ เลย ข้อเท็จจริงที่สนับสนุนคำอธิบายนี้คือสถานที่หลายแห่งในอังกฤษที่มีคำว่า "wharf" อยู่ในชื่อนั้นอยู่ในพื้นที่ที่ได้รับอิทธิพลจากดัตช์อย่างมาก เช่น นอร์ฟอล์กบรอดส์

Staith

ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและตะวันออกของอังกฤษ คำว่า staith หรือ staithe (มาจากภาษานอร์สที่แปลว่าท่าเรือ) เช่นกัน ทั้งสองคำนี้มีความแตกต่างทางภูมิศาสตร์มาโดยตลอด โดยที่ทางเหนือในราชอาณาจักรนอร์ทัมเบรียใช้การสะกดแบบอังกฤษโบราณว่า staith ส่วนทางตอนใต้ของอาณาจักรเดนลอว์ใช้การสะกดแบบเดนมาร์กว่า staithe ทั้งสองคำนี้เดิมทีหมายถึงสะพานเทียบเรือหรือเขื่อนเทียบเรือ เมื่อเวลาผ่านไป เหมืองถ่านหินทางตอนเหนือของนอร์ธัมเบรียได้พัฒนาเขื่อนเทียบเรือถ่านหินโดยเฉพาะสำหรับบรรทุกถ่านหินขึ้นเรือ และท่าเทียบเรือเหล่านี้ได้ใช้การสะกดว่า staith เพื่อเป็นการแยกความแตกต่างจากเขื่อนเทียบเรือธรรมดา เช่น Dunston Staiths ในเกตส์เฮดและ Brancaster Staithe ในนอร์ฟอล์ก อย่างไรก็ตาม คำว่า staith อาจใช้เรียกเฉพาะทางขนถ่ายหรือทางลาดที่ใช้สำหรับบรรทุกสินค้าจำนวนมาก เช่น ถ่านหินในเรือบรรทุกและเรือบรรทุกสินค้า

Quay

ในทางกลับกัน Quay มีต้นกำเนิดมาจากภาษาเคลต์ดั้งเดิม ก่อนที่จะเปลี่ยนมาเป็นรูปแบบปัจจุบันภายใต้อิทธิพลของภาษาฝรั่งเศสสมัยใหม่ว่า quai การสะกดในภาษาอังกฤษสมัยกลางคือ key, keye หรือ caye ซึ่งมาจากคำว่า cai ในภาษานอร์มันโบราณ (ภาษาฝรั่งเศสเก่า / chai แปลว่า "ห้องเก็บไวน์") ซึ่งเดิมหมายถึง "คันดินใกล้แม่น้ำ" จากนั้นจึงหมายถึง "คันดินที่สร้างขึ้นที่ท่าเรือเพื่อให้เรือจอดเทียบท่าได้" คำว่า quai ในภาษาฝรั่งเศสมาจากคำว่า caio ในภาษากอลซึ่งมาจากภาษาปิการ์ดหรือภาษาฝรั่งเศสนอร์มัน ซึ่งสืบย้อนไปถึงภาษาเซลติกดั้งเดิม *kagio- แปลว่า "ล้อมรอบ to encompass, ล้อมรอบ enclose" คำร่วมในปัจจุบันได้แก่ cae ในภาษาเวลส์ที่แปลว่า "รั้ว รั้ว" และ ke ในภาษาคอร์นิชที่แปลว่า "รั้ว hedge"

ระเบียงภาพ

มุมมองสามมิติของเขื่อนเทียบเรือลองวอร์ฟ ในบอสตัน สหรัฐอเมริกา ราวคริสต์ศตวรรษที่ 19 ยื่นเข้าไปในท่าเรือบอสตัน
มุมมองปัจจุบันของเขื่อนเทียบเรือลองวอร์ฟในบอสตัน (2549)
เขื่อนเทียบเรือเมืองทึนแบร์ ในเมืองทึนแบร์ นอร์เวย์ เป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยม และร้านอาหารและผับต่าง ๆ ดึงดูดนักท่องเที่ยวจำนวนมากในช่วงฤดูร้อน
ชายฝั่งเขื่อนเทียบเรือโตโกอินรานตา ใน ฮาคานิเอมิ, เฮลซิงกิ, ฟินแลนด์ (2550)
เขื่อนเทียบเรือคิงส์เฮนรี่ เขื่อนเทียบเรือแบบลอนดอนทั่วไปที่ถูกดัดแปลงเป็นอพาร์ตเมนต์
เขื่อนเทียบเรือแมริออท/ปาเกโรเบย์ ใน เซนต์โธมัส
เรือท่องเที่ยวบรรทุกผู้โดยสารที่เขื่อนเทียบเรือเล็ก ๆ ที่ซาคาโลบรา, มายอร์กา, สเปน
ถ่านหินหล่นที่ท่าเรือคลาเรนซ์, ทีไซด์ ในปี พ.ศ. 2458 (แกะสลักโดย T. H. Hair)

ดูเพิ่ม

ท่าเรือ

อ้างอิง

"Fountain City Service Base mooring system gets an upgrade".
พจนานุกรมศัพท์อุทกศาสตร์ (PDF). กรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ. p. 8. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2024-07-11. สืบค้นเมื่อ 2024-12-23.
"quay". American Heritage Dictionary. Dictionary.com, LLC. สืบค้นเมื่อ 8 February 2010.
"wharf". American Heritage Dictionary. Dictionary.com, LLC. สืบค้นเมื่อ 8 February 2010.
"Jetties, Piers and Wharfs". rusi-ns.ca. 2 June 2017. สืบค้นเมื่อ 30 May 2023.
"wharf". Roget's 21st Century Thesaurus (3 ed.). Philip Lief Group. 2013.
Craig, Charles; ; Seaborne, Mike (2009). London's Changing Riverscape. London: Frances Lincoln Ltd. ISBN .
Mitchell, Vic; Smith, Keith (1996). Branch Lines Around Bodmin. , West Sussex: Middleton Press. ISBN .
Harper, Douglas. "wharf". Online Etymology Dictionary (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 August 2021.
"werf, werva". Historische woordenboeken, Nederlands en Fries (ภาษาดัตช์). . สืบค้นเมื่อ 8 February 2020.
Harper, Douglas. "quay". Online Etymology Dictionary (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 August 2021.
"QUAI : Etymologie de QUAI". www.cnrtl.fr (ภาษาฝรั่งเศส).

แหล่งข้อมูลอื่น

นิยามแบบพจนานุกรมของ wharf ที่วิกิพจนานุกรม
นิยามแบบพจนานุกรมของ quay ที่วิกิพจนานุกรม

[1] "Fountain City Service Base mooring system gets an upgrade".

[2] พจนานุกรมศัพท์อุทกศาสตร์ (PDF). กรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ. p. 8. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2024-07-11. สืบค้นเมื่อ 2024-12-23.

[3] "quay". American Heritage Dictionary. Dictionary.com, LLC. สืบค้นเมื่อ 8 February 2010.

[4] "wharf". American Heritage Dictionary. Dictionary.com, LLC. สืบค้นเมื่อ 8 February 2010.

[5] "Jetties, Piers and Wharfs". rusi-ns.ca. 2 June 2017. สืบค้นเมื่อ 30 May 2023.

[6] "wharf". Roget's 21st Century Thesaurus (3 ed.). Philip Lief Group. 2013.

[craig-7] Craig, Charles; ; Seaborne, Mike (2009). London's Changing Riverscape. London: Frances Lincoln Ltd. ISBN .

[middleton-8] Mitchell, Vic; Smith, Keith (1996). Branch Lines Around Bodmin. , West Sussex: Middleton Press. ISBN .

[9] Harper, Douglas. "wharf". Online Etymology Dictionary (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 August 2021.

[10] "werf, werva". Historische woordenboeken, Nederlands en Fries (ภาษาดัตช์). . สืบค้นเมื่อ 8 February 2020.

[quay-11] Harper, Douglas. "quay". Online Etymology Dictionary (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 12 August 2021.

[12] "QUAI : Etymologie de QUAI". www.cnrtl.fr (ภาษาฝรั่งเศส).