หลี่ไท่โฮ่ว (ราชวงศ์หมิง)

หลี่ไท่โฮ่ว (จีน: 吕太后; พินอิน: Lǚ tàihòu; ไม่ปรากฎวันพระราชสมภพ และวันสวรรคต) พระนางเป็นพระมเหสีในหวงไท่จื่อจู เปียว และทรงเป็นพระราชมารดาในจักรพรรดิเจี้ยนเหวิน

หลี่ไท่โฮ่ว (吕太后)
สมเด็จพระบรมราชนนีฟันปีหลวง
(皇嫂懿文太子妃) หวงเซ่าอี้เหวินไท่จื่อเฟย
ระยะเวลา	ค.ศ. 1403 - ?
ก่อนหน้า	พระองค์แรกแห่งราชวงศ์หมิง
(皇太后) หวงไท่โฮ่ว
ระยะเวลา	กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1399 - ค.ศ. 1403
ก่อนหน้า	พระองค์แรกแห่งราชวงศ์หมิง
ถัดไป	เฉิงเซี่ยวเจาไท่หวงไท่โฮ่ว
(皇太子妃) หวงไท่จื่อเฟย
ระยะเวลา	? - ค.ศ. 1399
ก่อนหน้า
ถัดไป	เฉิงเซี่ยวเจาไท่หวงไท่โฮ่ว
ข้อมูลส่วนบุคคล
พระราชสมภพ	ไม่ปรากฎ
สวรรคต	ไม่ปรากฎ
พระชนก	หลี่ เปิ่น (吕本)
พระราชโอรส	จักรพรรดิเจี้ยนเหวิน
ราชวงศ์	ราชวงศ์หมิงโดยการสมรส
ตระกูล	หลี่ (吕)

ชีวประวัติ

หลี่ไท่โฮ่วเป็นธิดาของหลี่ เปิ่น ขุนนางตำแหน่งสมุหไท่ฉางซือ

แรกเริ่มพระนางหลี่รับราชการเป็นหวงไท่จื่อชื่อเฟย (皇太子次妃) พระมเหสีรองในหวงไท่จื่อจู เปียว

ในวันที่ 5 พฤศจิกายน รัชศกหงอู่ปีที่ 10 (ค.ศ. 1377) พระนางหลี่ให้กำเนิดพระราชโอรสพระองค์ที่สองของหวงไท่จื่อจู เปียวนามว่าจู หยุนเหวิน

ในเดือนพฤศจิกายน รัชศกหงอู่ปีที่ 11 (ค.ศ. 1378) หวงไท่จื่อเฟยสกุลฉาง (常氏) สวรรคต ทำให้ต่อมาพระนางหลี่ก็ได้เป็นหวงไท่จื่อเฟย

ในวันที่ 20 มิถุนายน รัชศกหงอู่ปีที่ 18 (ค.ศ. 1385) พระนางหลี่ให้กำเนิดพระราชโอรสนามว่าจู หยุนเจียน (朱允熞)

ในวันที่ 12 มิถุนายน รัชศกหงอู่ปีที่ 24 (ค.ศ. 1391) พระนางหลี่ให้กำเนิดพระราชโอรสนามว่าจู หยุนซี (朱允熙)

ในวันที่ 25 เมษายน รัชศกหงอู่ปีที่ 25 (ค.ศ. 1392) หวงไท่จื่อจู เปียว สวรรคต ได้รับพระสมัญญานามว่าอี้เหวิน (懿文)

เนื่องจากจู ซงอิน (朱雄英) พระโอรสพระองค์แรกสุดของหวงไท่จื่อจู เปียวที่ประสูติแต่หวงไท่จื่อเฟยสกุลฉางสิ้นพระชนม์ตั้งแต่ 8 พระชันษาในวันที่ 12 หรือ 13 เมษายนตามบันทึก จักรพรรดิหมิงไท่จู่จึงตั้งจู หยุนเหวินพระราชโอรสองค์ที่สองของหวงไท่จื่อจู เปียวเป็นหวงไท่ซุน (皇太孙)

ในเดือนกุมภาพันธ์ รัชศกเจี้ยนเหวินปีที่ 1 (ค.ศ. 1399) พระนางหลี่ได้รับการสถาปนาเป็นหวงไท่โฮ่ว

จักรพรรดิหย่งเล่อโจมตีประตูจินชวน (金川门) และได้พบปะกับหลี่ไทโฮ่ว และได้บอกเหตุผลในการยกทัพมาโจมตีครั้งนี้ เมื่อชะตากรรมเป็นแบบนี้ และพระราชวังที่ถูกเพลิงไหม้ หลี่ไท่โฮ่วจึงออกจากพระราชวังไปประทับที่สุสานหลวงของหวงไท่จื่อจู เปียวกับจู หยุนซีลุกชายคนเล็ก

ในรัชศกหย่งเล่อปีที่ 1 (ค.ศ. 1403) หลี่ไท่โฮ่วถูกถอดพระราชอิสริยยศเป็นหวงเซ่าอี้เหวินไท่จื่อเฟย (皇嫂懿文太子妃)

ในรัชศกหย่งเล่อปีที่ 4 (ค.ศ. 1406) จู หยุนซีสิ้นพระชนม์ในวัย 16 พระชัน เพราะถูกไฟเผาทั้งเป็นจากเหตุเพลิงไหม้ และไม่ทราบชะตากรรมของพระนางหลี่

ในรัชศกหงหวงปีที่ 1 (ค.ศ. 1645) จักรพรรดิหงกวงคืนพระราชอิสริยยศหวงไท่โฮ่วให้กับพระนางหลี่

อ้างอิง

1. 《明史卷一百一十五·列传第三》：皇太后吕氏，寿州人。父本，累官太常卿
2. 《·卷三百·列传第一百八十八·外戚》吕本，寿州人，懿文太子次妃父也。仕元[……]
3. 《太祖高皇帝实录》卷156 洪武十六年八月十日条
4. 《太祖高皇帝实录》卷173 洪武十八年六月二十日条
5. 《太祖高皇帝实录》卷209 洪武二十四年六月十二日条
6. 《·卷三》故后無諱日 太后呂氏，故懿文太子追崇興宗康皇帝之繼配也。太子娶開平主常遇春女為妃，先薨，以太常卿呂本女為繼。建文帝即位，追尊常氏為懿敬孝康皇后，呂為皇太后。及文皇兵入，召后至，告以不得已舉兵之意，后出宮復故號為太子妃。尋命懿文諸子：吳王為廣澤王，居漳州；衡王為懷恩王，居建昌。是年俱召還，錮之鳳陽高牆。惟少子允𤐤，先封徐王，改封敷惠王，隨母呂太妃居懿文陵園。永樂四年，火起於邸中暴卒，追諡哀簡。蓋以呂后生，不欲顯誅之也。經呂后遂不知所終，今紀述中有云與建文同日自焚者，妄也。今懿文園近附孝陵，歲時尚能沾祭，常、呂二后想亦並祔不廢。然呂后竟無諱日可考，亦無諡號追贈。雖大義滅親，然於文皇為長嫂，於仁宗為伯妣，恩禮缺然，可為歎息。今志士仁人徒致意於建文尊號，屢形章奏，尚未循其本也。嘉靖間，孝宗張后崩，追諡孝康，與懿文帝后號同。此大臣不討論之過。時貴溪首揆，分宜掌禮部。