หลอดเลือดแดงใหญ่ซิลิแอค

หลอดเลือดแดงท้อง หรือ หลอดเลือดแดงซีลิแอก (อังกฤษ: celiac artery) เป็นแขนงใหญ่แขนงแรกของเอออร์ตาส่วนท้อง (abdominal aorta) มีความยาว 1.25 เซนติเมตร แตกแขนงมาจากเอออร์ตาตรงกับตำแหน่งกระดูกสันหลังส่วนอกชิ้นที่ 12 (T12) ในมนุษย์ และเป็นหนึ่งในสามแขนงของเอออร์ตาส่วนท้องที่ออกมาทางด้านหน้าในแนวกลางลำตัว ซึ่งอีก 2 แขนง ได้แก่ และ (superior and inferior mesenteric arteries)

หลอดเลือดแดงท้อง หลอดเลือดแดงซีลิแอก
หลอดเลือดแดงซีลิแอกและแขนงของมัน (หลอดเลือดแดงซิลิแอกอยู่ตรงกลางภาพ)
หลอดเลือดแดงซีลิแอกและแขนงของมัน เมื่อยกกระเพาะอาหารขึ้น มองเทียบกับภาพด้านบน
รายละเอียด
คัพภกรรม
จาก
แขนง	หลอดเลือดแดงกระเพาะอาหารซ้าย หลอดเลือดแดงตับร่วม
ตัวระบุ
ภาษาละติน	Truncus coeliacus, arteria coeliaca
MeSH	D002445
TA98	A12.2.12.012
TA2	4211
FMA	50737
[แก้ไขบนวิกิสนเทศ]

แขนง

หลอดเลือดแดงซีลิแอกแตกออกเป็น 3 แขนงใหญ่

หลอดเลือดแดง	แขนง
หลอดเลือดแดงกระเพาะอาหารซ้าย (left gastric artery)	แขนงหลอดอาหาร (esophageal branch), แขนงตับ (hepatic branch)
หลอดเลือดแดงตับร่วม (common hepatic artery)	หลอดเลือดแดงตับ (proper hepatic artery), หลอดเลือดแดงกระเพาะอาหารขวา (right gastric artery), หลอดเลือดแดงแกสโตรดูโอดีนัล (gastroduodenal artery)
(splenic artery)	(dorsal pancreatic artery), (short gastric arteries), หลอดเลือดแดงแกสโตรโอเมนทัลซ้าย (left gastro-omental artery), (greater pancreatic artery)

หลอดเลือดแดงซีลิแอกอาจให้แขนง (inferior phrenic arteries)

บริเวณที่เลี้ยง

หลอดเลือดแดงที่เลี้ยงกระเพาะอาหาร ซึ่งแตกแขนงมาจากหลอดเลือดแดงซีลิแอก

หลอดเลือดแดงซีลิแอกให้เลือดที่มีออกซิเจนสูงไปเลี้ยงตับ, กระเพาะอาหาร, หลอดอาหารส่วนท้อง, ม้าม และครึ่งบนของลำไส้เล็กส่วนต้นและตับอ่อน โครงสร้างทั้งหมดดังกล่าวในระยะเอ็มบริโอคือ foregut (เช่นเดียวกัน และให้เลือดไปเลี้ยงโครงสร้างที่เจริญมาจาก midgut และ hindgut ในระยะเอ็มบริโอตามลำดับ สังเกตว่าทั้งสามแขนงที่แตกออกทางด้านหน้าจากหลอดเลือดแดงเอออร์ตาส่วนท้องนี้แตกต่างกันและทดแทนกันไม่ได้ แม้ว่าจะมีแขนงปลายเชื่อมต่อกันก็ตาม)

หลอดเลือดแดงซีลิแอกเป็นแหล่งให้เลือดที่สำคัญ เพราะว่าแขนงที่เชื่อมต่อกันระหว่างหลอดเลือดใหญ่ที่เลี้ยงทางเดินอาหารทั้งสามนั้นไม่เพียงพอที่จะให้เลือดมาทดแทนกันได้ ดังนั้นหลอดเลือดนี้ไม่สามารถถูกอุดกั้นได้ การอุดตันของหลอดเลือดแดงซีลิแอกจะทำให้โครงสร้างที่เลือดเลี้ยงไม่พอตายได้

การระบาย

หลอดเลือดแดงซีลิแอกเป็นหลอดเลือดแดงหลักเดียวที่เลี้ยงอวัยวะในระบบทางเดินอาหารส่วนท้องและไม่มีหลอดเลือดดำชื่อเดียวกัน

เลือดส่วนใหญ่ที่กลับออกมาจากอวัยวะในระบบทางเดินอาหาร (รวมทั้งจากบริเวณที่หลอดเลือดแดงซีลิแอกให้แขนง) จะกลับออกไปที่ตับโดยผ่าน (portal venous system) เพื่อกระบวนการขจัดพิษ (detoxification) และกระบวนการอื่น ๆ ภายในตับ ก่อนที่จะส่งเลือดไปยัง (systemic circulation) โดยผ่าน (hepatic vein)

ในทางตรงข้ามการลำเลียงเลือดจาก midgut และ hindgut จะผ่านมาทาง (superior mesenteric vein) และ (inferior mesenteric vein) ตามลำดับ เลือดดำไหลกลับจากหลอดเลือดแดงซีลิแอกอาจผ่านมาทาง (splenic vein) ไปยังหลอดเลือดดำพอร์ทัล (hepatic portal vein) หรือผ่านทางสาขาเล็ก ๆ ของระบบหลอดเลือดดำพอร์ทัล

หลอดเลือดดำม้าม (splenic vein) ขนส่งบิลิรูบิน (bilirubin) ซึ่งเป็นของเสียจากกระบวนการเมตาบอลิซึมของฮีโมโกลบิน ไปยังตับเพื่อขับถ่ายออกทาง

ภาพอื่น ๆ

• ท่อทางเดินอาหารส่วนท้องและการยึดเกาะกับเยื่อแขวนลำไส้ (mesentery) ในเอ็มบริโอมนุษย์อายุ 6 สัปดาห์
• ตับอ่อนและลำไส้เล็กส่วนต้น มองจากด้านหลัง
• ผนังช่องท้องด้านหลังหลังจากนำเยื่อบุช่องท้องออก แสดงให้เห็นไต เยื่อหุ้มเหนือไต (suprarenal capsules) และหลอดเลือดขนาดใหญ่
• พื้นผิวด้านหน้าของไต แสดงบริเวณที่ติดต่อกับอวัยวะภายในใกล้เคียง
• ด้านหน้าของช่องท้อง แสดงตำแหน่งของหลอดเลือดแดงและช่องขาหนีบ (inguinal canal)

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ หลอดเลือดแดงท้อง

• SUNY Figs 38:01-09 - "Branches of the celiac trunk."
• SUNY Figs 40:05-01 - "Parietal and visceral branches of the abdominal aorta."
• Norman/Georgetown celiactrunk
• celiac+%28arterial%29+trunk จากเว็บไซต์ eMedicine Dictionary
• http://ect.downstate.edu/courseware/haonline/figs/l38/380109.htm 2008-01-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• http://ect.downstate.edu/courseware/haonline/figs/l40/400501.htm 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• http://mywebpages.comcast.net/wnor/celiactrunk.htm 2008-01-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• http://www.meddean.luc.edu/Lumen/MedEd/Radio/curriculum/Vascular/hema144A.jpg