Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
วิวัฒนาการเบนออก (อังกฤษ: divergent evolution) เป็นการสะสมความแตกต่างระหว่างกลุ่มสิ่งมีชีวิต ซึ่งนำไปสู่การเกิดสปีชีส์ใหม่ ๆ แต่ก็สามารถใช้กับรูปแบบทางชีววิทยาระดับโมเลกุล เช่น หมายถึงโปรตีนอนุพันธ์ต่าง ๆ ของยีนที่มีกำเนิดเดียวกัน (homologous genes) สองยีนหรือมากกว่านั้น ดังนั้น ทั้งยีนแบบ orthologous (คือยีนกำเนิดเดียวกันที่สืบมาจากการเกิดสปีชีส์) และแบบ paralogous (คือยีนกำเนิดเดียวกันที่มาจากการเพิ่มขึ้นของยีน [gene duplication]) สามารถมีความต่างที่จัดว่ามาจากวิวัฒนาการเบนออก เพราะเหตุหลังนี่ วิวัฒนาการเบนออกจึงสามารถเกิดระหว่างสองยีนในสปีชีส์เดียวกัน
ความคล้ายคลึงกันระหว่างสปีชีส์ที่วิวัฒนาการเบนออกจากกันมาจากการมีกำเนิดเดียวกัน ดังนั้น จึงจัดว่ามีต้นกำเนิดเดียวกัน (homologous) เปรียบเทียบกับ วิวัฒนาการเบนเข้าที่เกิดเมื่อสิ่งมีชีวิตปรับตัวอย่างเป็นอิสระจากกันและกันแล้วเกิดโครงสร้างคล้ายกันแต่มีกำเนิดต่างกัน (analogous) เช่น ปีกของนกและของแมลง
การใช้คำ
นักธรรมชาตินิยมชาวอเมริกัน (J. T. Gulick 1832-1923) เป็นบุคคลแรกที่ใช้คำว่า "divergent evolution"
วิวัฒนาการเบนออกเกิดเมื่อโครงสร้างที่มีกำเนิดเดียวกัน ได้ปรับตัวต่าง ๆ กันในสายพันธุ์ต่าง ๆ เช่น แขน/ขาหน้าซึ่งปัจจุบันเป็นอวัยวะสำหรับพายในวาฬ เป็นปีกในค้างคาว เป็นมือในไพรเมต และเป็นขาในม้า เช่นกัน วิวัฒนาการเบนออกได้แยกสายพันธุ์มนุษย์จากชิมแปนซี
นกจาบปีกอ่อนของดาร์วิน เป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับวิวัฒนาการเบนออก ที่นก 15 สปีชีส์วิวัฒนาการเบนออกจากนกจาบปีกอ่อนสปีชีส์เดียวที่บินมาถึงหมู่เกาะกาลาปาโกส
อนึ่ง วิวัฒนาการเบนออกของหมาบ้านและหมาป่าจากบรรพบุรุษเดียวกัน ก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่ง งานศึกษาดีเอ็นเอของไมโทคอนเดรียในหมาบ้านและหมาป่าพบว่า มีการเบนออกจากกันอย่างมาก แต่งานก็ยังสนับสนุนสมมติฐานว่า หมาบ้านเป็นลูกหลานของหมาป่า
การเกิดสปีชีส์ คือการเบนออกของสปีชีส์หนึ่งกลายเป็นสปีชีส์ลูกหลานสองสปีชีส์หรือเกินกว่านั้น เกิดเมื่อประชากรส่วนหนึ่งของสปีชีส์แยกออกจากกลุ่มหลักแล้วทำให้ผสมพันธุ์กันไม่ได้ ในการเกิดสปีชีส์ต่างบริเวณและรอบบริเวณ เครื่องกีดขวางการผสมพันธุ์เป็นอุปสรรคทางกายภาพ (เช่น น้ำท่วม เทือกเขา ทะเลทรายเป็นต้น) เมื่อแยกกันแล้ว กลุ่มที่แยกจากกันก็จะเริ่มปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมของตนเอง ๆ ผ่านกระบวนการเปลี่ยนความถี่ยีนอย่างไม่เจาะจงและการคัดเลือกโดยธรรมชาติ หลังจากผ่านไปหลายชั่วยุคโดยวิวัฒนาการอย่างต่อเนื่อง กลุ่มทั้งสองก็จะไม่สามารถผสมพันธุ์กันได้แม้มาอยู่รวมกันอีก
ดูเพิ่ม
เชิงอรรถและอ้างอิง
- "divergent evolution", ศัพท์บัญญัติอังกฤษ-ไทย, ไทย-อังกฤษ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (คอมพิวเตอร์) รุ่น ๑.๑ ฉบับ ๒๕๔๕,
(พฤษศาสตร์) วิวัฒนาการเบนออก
-
![image]()
Gulick, John T. (September 1888). "Divergent Evolution through Cumulative Segregation". Journal of the Linnean Society of London, Zoology. 20 (120): 189–274. doi:10.1111/j.1096-3642.1888.tb01445.x. สืบค้นเมื่อ 26 September 2011. (ต้องรับบริการ) - MacAndrew, Alec. "Human/chimpanzee divergence". สืบค้นเมื่อ 2 February 2016.
- Lack, David. 1947. Darwin's Finches. Cambridge University Press (reissued in 1961 by Harper, New York, with a new preface by Lack; reissued in 1983 by Cambridge University Press with an introduction and notes by Laurene M. Ratcliffe and Peter T. Boag).
- "Unraveling the mysteries of dog evolution". สืบค้นเมื่อ 2 February 2016.
- Vilà, Carles; Savolainen, Peter; Maldonado, Jesús E.; Amorim, Isabel R.; Rice, John E.; Honeycutt, Rodney L.; Crandall, Keith A.; Lundeberg, Joakim; Wayne, Robert K. (13 June 1997). "Multiple and Ancient Origins of the Domestic Dog". 276 (5319): 1687–1689. doi:10.1126/science.276.5319.1687. PMID 9180076. สืบค้นเมื่อ 14 December 2016 – โดยทาง www.sciencemag.org.
{{}}: Cite journal ต้องการ|journal=((help)) - "Sympatric speciation". สืบค้นเมื่อ 2 February 2016.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
wiwthnakarebnxxk xngkvs divergent evolution epnkarsasmkhwamaetktangrahwangklumsingmichiwit sungnaipsukarekidspichisihm aetksamarthichkbrupaebbthangchiwwithyaradbomelkul echn hmaythungoprtinxnuphnthtang khxngyinthimikaenidediywkn homologous genes sxngyinhruxmakkwann dngnn thngyinaebb orthologous khuxyinkaenidediywknthisubmacakkarekidspichis aelaaebb paralogous khuxyinkaenidediywknthimacakkarephimkhunkhxngyin gene duplication samarthmikhwamtangthicdwamacakwiwthnakarebnxxk ephraaehtuhlngni wiwthnakarebnxxkcungsamarthekidrahwangsxngyininspichisediywknnkcabpikxxnkhxngdarwinepntwxyangthichdecnaelamichuxesiynginkrabwnkarwiwthnakarebnxxk thispichisbrrphburusaephprbtwklayepnspichislukhlantang sungmilksnasubsayphnthuthithngehmuxnknaelaimehmuxnkn khwamkhlaykhlungknrahwangspichisthiwiwthnakarebnxxkcakknmacakkarmikaenidediywkn dngnn cungcdwamitnkaenidediywkn homologous epriybethiybkb wiwthnakarebnekhathiekidemuxsingmichiwitprbtwxyangepnxisracakknaelaknaelwekidokhrngsrangkhlayknaetmikaenidtangkn analogous echn pikkhxngnkaelakhxngaemlngkarichkhankthrrmchatiniymchawxemrikn J T Gulick 1832 1923 epnbukhkhlaerkthiichkhawa divergent evolution wiwthnakarebnxxkekidemuxokhrngsrangthimikaenidediywkn idprbtwtang kninsayphnthutang echn aekhn khahnasungpccubnepnxwywasahrbphayinwal epnpikinkhangkhaw epnmuxiniphremt aelaepnkhainma echnkn wiwthnakarebnxxkidaeyksayphnthumnusycakchimaepnsi nkcabpikxxnkhxngdarwin epntwxyangthidisahrbwiwthnakarebnxxk think 15 spichiswiwthnakarebnxxkcaknkcabpikxxnspichisediywthibinmathunghmuekaakalapaoks xnung wiwthnakarebnxxkkhxnghmabanaelahmapacakbrrphburusediywkn kepnxiktwxyanghnung ngansuksadiexnexkhxngimothkhxnedriyinhmabanaelahmapaphbwa mikarebnxxkcakknxyangmak aetngankyngsnbsnunsmmtithanwa hmabanepnlukhlankhxnghmapa karekidspichis khuxkarebnxxkkhxngspichishnungklayepnspichislukhlansxngspichishruxekinkwann ekidemuxprachakrswnhnungkhxngspichisaeykxxkcakklumhlkaelwthaihphsmphnthuknimid inkarekidspichistangbriewnaelarxbbriewn ekhruxngkidkhwangkarphsmphnthuepnxupsrrkhthangkayphaph echn nathwm ethuxkekha thaelthrayepntn emuxaeykknaelw klumthiaeykcakknkcaerimprbtwekhakbsingaewdlxmkhxngtnexng phankrabwnkarepliynkhwamthiyinxyangimecaacngaelakarkhdeluxkodythrrmchati hlngcakphaniphlaychwyukhodywiwthnakarxyangtxenuxng klumthngsxngkcaimsamarthphsmphnthuknidaemmaxyurwmknxikduephimkaraephkhyaykhxngkarprbtw aekhldistiksechingxrrthaelaxangxing divergent evolution sphthbyytixngkvs ithy ithy xngkvs chbbrachbnthitysthan khxmphiwetxr run 1 1 chbb 2545 phvssastr wiwthnakarebnxxk Gulick John T September 1888 Divergent Evolution through Cumulative Segregation Journal of the Linnean Society of London Zoology 20 120 189 274 doi 10 1111 j 1096 3642 1888 tb01445 x subkhnemux 26 September 2011 txngrbbrikar MacAndrew Alec Human chimpanzee divergence subkhnemux 2 February 2016 Lack David 1947 Darwin s Finches Cambridge University Press reissued in 1961 by Harper New York with a new preface by Lack reissued in 1983 by Cambridge University Press with an introduction and notes by Laurene M Ratcliffe and Peter T Boag Unraveling the mysteries of dog evolution subkhnemux 2 February 2016 Vila Carles Savolainen Peter Maldonado Jesus E Amorim Isabel R Rice John E Honeycutt Rodney L Crandall Keith A Lundeberg Joakim Wayne Robert K 13 June 1997 Multiple and Ancient Origins of the Domestic Dog 276 5319 1687 1689 doi 10 1126 science 276 5319 1687 PMID 9180076 subkhnemux 14 December 2016 odythang www sciencemag org a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a Cite journal txngkar journal help Sympatric speciation subkhnemux 2 February 2016