วัดตระพังเงิน

วัดตระพังเงิน เป็นโบราณสถานร้างในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย

วัดตระพังเงิน

ที่ตั้งของวัดตระพังเงินในจังหวัดสุโขทัย แสดงแผนที่จังหวัดสุโขทัย วัดตระพังเงิน (ประเทศไทย) แสดงแผนที่ประเทศไทย
ที่ตั้ง	ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย
ประเภท	วัด
ส่วนหนึ่งของ	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย
ความเป็นมา
สร้าง	ไม่ปรากฏ
ละทิ้ง	ไม่ปรากฏ
สมัย	สุโขทัย
หมายเหตุเกี่ยวกับสถานที่
ผู้ขุดค้น	กรมศิลปากร
สภาพ	ซากปรักหักพัง
ผู้บริหารจัดการ	กรมศิลปากร
การเปิดให้เข้าชม	ทุกวัน 06.00-21.00 น.
สถาปัตยกรรม
รูปแบบสถาปัตยกรรม	สุโขทัย
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
เกณฑ์	วัฒนธรรม: (i), (iii)
ขึ้นเมื่อ	1991
เป็นส่วนหนึ่งของ	เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร
เลขอ้างอิง	574
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร
ชื่อที่ขึ้นทะเบียน	วัดตระพังเงิน
ขึ้นเมื่อ	8 มีนาคม พ.ศ. 2478
เป็นส่วนหนึ่งของ	อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย
เลขอ้างอิง	0004039

ไม่ปรากฏหลักฐานชื่อวัดตระพังเงินในศิลาจารึก แต่พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งยังเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เรื่อง (พ.ศ. 2451) มีข้อความกล่าวถึงตระพังเงินไว้ว่า "ที่ริมวัดมหาธาตุทางด้านตะวันออก มีที่ดินว่างเปล่าอยู่แปลงหนึ่ง เป็นรูปสี่เหลี่ยมรีทางด้านเหนือกับด้านใต้ มีเนินดินและมีคูต่อไปประจบกับคูวัดมหาธาตุเป็นอันเดียวกัน ด้านตะวันตกที่ติดกับวัดมหาธาตุนั้น มีกำแพงแต่ไม่มีคู ด้านตะวันออกมีคู คูด้านเหนือและใต้นั้นยาวต่อไปจนจดคูด้านตะวันตก เข้าใจว่าน้ำในตระพังทองด้านตะวันออกกับตระพังเงินด้านตะวันตก จะมีทางไขให้เดินเข้าคูวัดกับที่แปลงต่อนั้นได้ตลอด"กรมศิลปากรดำเนินการบูรณะและปรับปรุงภูมิทัศน์ เมื่อ พ.ศ. 2549

วัดตระพังเงินตั้งอยู่โดยรอบขอบสระน้ำหรือตระพังเงิน ประกอบด้วยเจดีย์ประธาน วิหาร และอุโบสถกลางน้ำ

เจดีย์ทรงดอกบัวตูมหรือเจดีย์พุ่มข้าวบิณฑ์เป็นประธาน วิหารอยู่ทางด้านหน้าหรือด้านทิศตะวันออกของเจดีย์ประธาน มีหลังคาทรงจั่ว คงเป็นวิหารโถง เจดีย์รายตั้งอยู่ทางทิศเหนือของเจดีย์ประธานและวิหาร มีช่องซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูป หลังคาชั้นซ้อนสอบลดหลั่นขึ้นไป เรียกว่า เจดีย์ทรงวิมาน ด้านตะวันออกของเจดีย์และวิหารมีตระพัง ชื่อว่า ตระพังเงิน ตรงกลางสระมีเกาะและมีอุโบสถตั้งอยู่กลางเกาะ คงเป็นอาคารโถงเช่นเดียวกับวิหาร โดยสำหรับพระพุทธรูปประธานภายในวิหารเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย ศิลปะสุโขทัย

อ้างอิง

1. กรมศิลปากร. ทำเนียบโบราณสถานอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ฉบับปรับปรุงพุทธศักราช 2561. พระรามครีเอชัน : กรุงเทพฯ. 2561
2. "วัดตระพังเงิน". สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย.
3. "วัดตระพังเงิน". ฐานข้อมูลแหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย.
4. "วัดตระพังเงิน". กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.