Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| ลิ้นมังกร | |
|---|---|
 | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Monocots |
| อันดับ: | Asparagales |
| วงศ์: | Asparagaceae |
| สกุล: | |
| สปีชีส์: | D. trifasciata |
| ชื่อทวินาม | |
| Dracaena trifasciata (Prain) Mabb. | |
| ชื่อพ้อง | |
| Sansevieria trifasciata Prain Sansevieria laurentii | |
ลิ้นมังกร (ชื่อวิทยาศาสตร์: Dracaena trifasciata; อังกฤษ: snake plant, Saint George's sword หรือ mother-in-law's tongue) เป็นพืชในวงศ์ Asparagaceae เป็นไม้ล้มลุก มีเหง้าใต้ดิน ใบเดี่ยว สีเขียวเข้มแกมเทา อวบน้ำ ดอกช่อ สีขาวมีกลิ่นหอม เป็นพืชท้องถิ่นในแอฟริกาตะวันตกตั้งแต่ไนจีเรียถึงคองโก ใช้เป็นไม้ประดับ ใบใช้ตำละเอียด แก้พิษตะขาบ แมงป่อง
ชื่อทวินามเดิม Sansevieria trifasciata ปัจจุบันจัดเป็นชื่อพ้องของลิ้นมังกร
อนุกรมวิธานและศัพทมูลวิทยา
เมื่อปี ค.ศ. 1794 ชื่อสกุล Sansevieria ตั้งขึ้นโดยคาร์ล พีเทอร์ ทุนเบอร์ก (Carl Peter Thunberg) เพื่อเป็นเกียรติแก่ไรมอนโด ดี ซานโกร (Raimondo di Sangro) เจ้าชายแห่งเมืองซานเซเวโร (San Severo) ประเทศอิตาลี ในปี ค.ศ. 2017 ชื่อสกุลเปลี่ยนเป็น Dracaena ชื่อลักษณะเฉพาะ trifasciata หมายถึง "สามมัด"
ชื่ออื่นของ Dracaena trifasciata คือ ลิ้นแม่ยาย และอื่น ๆ เช่น ว่านหางเสือ, ว่านงาช้าง, คลีบปลาวาฬ, ลิ้นนาคราช
ชื่ออื่นภาษาอังกฤษคือ mother-in-law's tongue (ลิ้นแม่ยาย-แม่ผัว), Saint George's sword (ดาบของนักบุญจอร์จ) และ snake plant (ต้นงู) จากรูปร่างใบที่แหลม และในชื่อ viper's bowstring hemp (ป่านสายธนูของงูพิษ) เนื่องจากเคยใช้ทำเป็นเส้นใยพืชของสายธนู
ลักษณะ
เป็นไม้ล้มลุก ไม่ผลัดใบ มีไหลใต้ดิน เป็นข้อปล้องสั้นๆ บางครั้งอยู่เหนือพื้นดิน
ใบแข็งหนาตั้งตรง รูปใบหอก บางครั้งบิดเล็กน้อยหรือบิดเป็นเกลียว ปลายเรียวแหลม ขอบเรียบ ใบที่โตเต็มที่มีสีเขียวเข้มถึงเขียวอมเทา มีแถบสีเขียวอ่อนหรือสีเทาอมเขียวพาดขวางเป็นระยะตลอดความยาวใบ เป็นลวดลายอยู่ที่แผ่นใบ ในพันธุ์ปลูกต่าง ๆ มีสีและลวดลายที่ต่างกัน บางชนิดมีเส้นใยเหนียวที่ใช้ทำเชือก ใบมักมีความยาวตั้งแต่ 70–90 เซนติเมตร (2.3–3.0 ฟุต) กว้าง 5–6 เซนติเมตร (2.0–2.4 นิ้ว) และอาจยาวได้ถึง 2 เมตร ( 6 ฟุต) หากเติบโตในสภาวะที่เหมาะสม
ช่อดอกออกจากซอกกาบใบ มักชูสูงพ้นพุ่มใบ มีหลายรูปแบบ ทั้งช่อเชิงลด (spike) ช่อกระจะ (raceme) ช่อกระจะแยกแขนง (racemose panicle) บางชนิดเป็นช่อกระจุกที่โคนต้น แต่ละช่อมีดอกจำนวนมาก ดอกสีขาวถึงสีขาวอมชมพู มีวงกลีบรวมเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 6 กลีบบานจากล่างขึ้นบนในช่วงเย็นถึงช่วงเช้าของวันรุ่งขึ้น และมีกลิ่นหอม กลีบดอก 6 กลีบ เกสรตัวผู้ 5 อัน เกสรตัวเมีย 1 อัน
ผลมีเนื้อนุ่ม เมื่อสุกมีสีแดงอมส้ม ภายในมี 1–2 เมล็ด
ลิ้นมังกรเป็นพืชกลางคืน ปิดปากใบเวลากลางวัน เปิดปากใบเฉพาะตอนกลางคืนเท่านั้นเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำระเหยในแสงแดดที่ร้อนจัด และเพื่อดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์พร้อมทั้งคายความชื้นและปล่อยแก๊สออกซิเจนออก พืชจะนำก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่เก็บไว้ในตอนกลางคืนมาใช้ในกระบวนการสังเคราะห์แสงในตอนเช้า ซึ่งเรียก กระบวนการสังเคราะห์แสงของกรดคราซุลาเซน (crassulacean acid metabolism, CAM) ซึ่งเป็นลักษณะที่พบได้ทั่วไปในพืชอวบน้ำหลายชนิดที่ต้องทนต่อสภาพแห้งแล้ง ลักษณะกระบวนการสังเคราะห์แสงของพืชกลุ่มนี้จะสลับกับพืชทั่วไป ด้วยคุณสมบัติที่ช่วยดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในเวลากลางคืนได้ดี จึงทำให้หลายคนนิยมนำเอาพืชกลุ่มนี้มาตกแต่งในอาคาร
การใช้งานและนิเวศวิทยา
นิยมใช้เป็นไม้ประดับกลางแจ้งในสภาพภูมิอากาศร้อนขึ้น และเป็นที่นิยมในฐานะเป็นพืชในร่มในที่อยูอาศัยและสำนักงาน (houseplant) ดูแลง่าย เนื่องจากลิ้นมังกรเป็นไม้อวบน้ำ มีความทนต่อระดับแสงน้อยและการให้น้ำที่ไม่สม่ำเสมอ มักเน่าได้ง่ายถ้าได้รับน้ำมากเกินไป ในช่วงฤดูหนาวต้องการการให้น้ำเพียงครั้งเดียวทุกสองเดือน และควรปลูกในดินร่วนหรือดินปนทราย ระบายน้ำดี
จัดเป็นวัชพืชในบางส่วนของภาคเหนือของออสเตรเลีย
การศึกษาเรื่องอากาศสะอาดของนาซ่า พบว่า ลิ้นมังกร (D. trifasciata) มีศักยภาพในการกรองอากาศภายในอาคาร โดยขจัดสารพิษหลัก 4 ใน 5 ชนิดที่เกี่ยวข้องกับอาการป่วย SBS (sick building syndrome) แม้ว่าการใช้งานจริงภายในอาคารพืชมีอัตราการกรองที่น้อยกว่าในชั้นการการศึกษา
ลิ้นมังกรสามารถขยายพันธุ์โดยการตัดหรือแบ่งไหล (เหง้า) ซึ่งเป็นวิธีที่ไม่เกิดการแปรผันทางพันธุกรรม (variegation)
ลิ้นมังกรมีสารซาโปนินซึ่งเป็นพิษเล็กน้อยต่อสุนัขและแมวในระบบทางเดินอาหาร (หากบริโภคเข้าไป) แม้ว่าเป็นพืชที่ไม่เป็นพิษในการทดลองกับหนู ในการศึกษาศักยภาพในการต้านการเกิดแผล
ในประเทศไทย
พืชสกุลลิ้นมังกรกระจายพันธุ์ในเขตร้อนและเขตกึ่งร้อนของทวีปแอฟริกา มาดากัสการ์ อินเดีย และประเทศในแถบอินดีสตะวันออก ซึ่งค้นพบแล้วประมาณ 70 ชนิด โดยประเทศไทยถือเป็นแหล่งปลูกเลี้ยง รวบรวมสายพันธุ์ และผลิตลูกผสมที่มีศักยภาพแห่งหนึ่งของโลก
การปลูกลิ้นมังกรบริเวณรอบรั้วบ้านจะช่วยป้องกันไม่ให้งูหรือสัตว์เลื้อยคลานที่เป็นอันตรายเข้ามาได้ สันนิษฐานว่าลิ้นมังกรมีใบขึ้นเบียดกันหนาแน่น และบางสายพันธุ์มีขอบใบที่เรียบเป็นลักษณะที่สัตว์เลื้อยคลานบางประเภทไม่เข้าใกล้
อ้างอิง
- เศรษฐมนตร์ กาญจนกุล. ว่าน. กทม. เศรษฐศิลป์. 2553 หน้า 110
- "Sansevieria trifasciata". World Checklist of Selected Plant Families. . สืบค้นเมื่อ 2020-02-18. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่สมเหตุสมผล มีนิยามชื่อ "WCSP" หลายครั้งด้วยเนื้อหาต่างกัน - "ลิ้นมังกร ปลูกเลี้ยง ป้องกันโรค และขยายพันธ์อย่างไร". บ้านและสวน (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 2016-03-31.
- "World Checklist of Selected Plant Families: Royal Botanic Gardens, Kew". wcsp.science.kew.org.
- Harrison, Lorraine (2012). RHS Latin for gardeners. United Kingdom: Mitchell Beazley. p. 224. ISBN .
- "ลิ้นมังกร". srdi.yru.ac.th.
- "Sansevieria trifasciata" (ภาษาอังกฤษ). . 20 July 2019. สืบค้นเมื่อ 30 July 2019.
- "ลิ้นมังกร". แฟชั่นไอส์แลนด์.
- "ลิ้นมังกร ปลูกเลี้ยง ป้องกันโรค และขยายพันธ์อย่างไร". บ้านและสวน (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). 2016-03-31.
- "ลิ้นมังกร". srdi.yru.ac.th.
- "Mother-in-Law's Tongue or Snake Plant". สืบค้นเมื่อ 2010-03-04.
- "mother-in-law's tongue | Weed Identification – Brisbane City Council". weeds.brisbane.qld.gov.au. สืบค้นเมื่อ 23 June 2019.
- BC Wolverton; WL Douglas; K Bounds (July 1989). A study of interior landscape plants for indoor air pollution abatement (PDF) (Report). NASA. NASA-TM-108061.
- Cummings, Bryan E.; Waring, Michael S. (2019-11-06). "Potted plants do not improve indoor air quality: a review and analysis of reported VOC removal efficiencies". Journal of Exposure Science & Environmental Epidemiology (ภาษาอังกฤษ). 30 (2): 253–261. doi:10.1038/s41370-019-0175-9. ISSN 1559-064X. PMID 31695112.
- "Sansevieria Production Guide".
- "Mother-in-Law's Tongue". .
- Ighodaro, Osaseaga; Adeosun, Abiola; Ojiko, Barinemene; Akorede, Abeeb; FuyiWilliams, Oyindamola (2017). "Toxicity status and anti-ulcerative potential of Sanseviera trifasciata leaf extract in wistar rats". Journal of Intercultural Ethnopharmacology. 6 (2): 234. doi:10.5455/jice.20170421103553. ISSN 2146-8397. PMC 5429084. PMID 28512605.
{{}}: CS1 maint: PMC format () - "ลิ้นมังกร ไม้ประดับตกแต่งได้ทั้งภายในและภายนอก ช่วยดูดซับสารพิษในอากาศ". kaset.today (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
linmngkrkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Monocotsxndb Asparagaleswngs Asparagaceaeskul spichis D trifasciatachuxthwinamDracaena trifasciata Prain Mabb chuxphxngSansevieria trifasciata Prain Sansevieria laurentii phllinmngkrinthrrmchatidxklinmngkrlinmngkrphnthuaekhraibsn Dracaena trifasciata Hahnii linmngkr chuxwithyasastr Dracaena trifasciata xngkvs snake plant Saint George s sword hrux mother in law s tongue epnphuchinwngs Asparagaceae epnimlmluk miehngaitdin ibediyw siekhiywekhmaekmetha xwbna dxkchx sikhawmiklinhxm epnphuchthxngthininaexfrikatawntktngaetincieriythungkhxngok ichepnimpradb ibichtalaexiyd aekphistakhab aemngpxng chuxthwinamedim Sansevieria trifasciata pccubncdepnchuxphxngkhxnglinmngkrxnukrmwithanaelasphthmulwithyaemuxpi kh s 1794 chuxskul Sansevieria tngkhunodykharl phiethxr thunebxrk Carl Peter Thunberg ephuxepnekiyrtiaekirmxnod di sanokr Raimondo di Sangro ecachayaehngemuxngsanesewor San Severo praethsxitali inpi kh s 2017 chuxskulepliynepn Dracaena chuxlksnaechphaa trifasciata hmaythung sammd chuxxunkhxng Dracaena trifasciata khux linaemyay aelaxun echn wanhangesux wanngachang khlibplawal linnakhrach chuxxunphasaxngkvskhux mother in law s tongue linaemyay aemphw Saint George s sword dabkhxngnkbuycxrc aela snake plant tnngu cakruprangibthiaehlm aelainchux viper s bowstring hemp pansaythnukhxngnguphis enuxngcakekhyichthaepnesniyphuchkhxngsaythnulksnaepnimlmluk imphldib miihlitdin epnkhxplxngsn bangkhrngxyuehnuxphundin ibaekhnghnatngtrng rupibhxk bangkhrngbidelknxyhruxbidepnekliyw playeriywaehlm khxberiyb ibthiotetmthimisiekhiywekhmthungekhiywxmetha miaethbsiekhiywxxnhruxsiethaxmekhiywphadkhwangepnrayatlxdkhwamyawib epnlwdlayxyuthiaephnib inphnthupluktang misiaelalwdlaythitangkn bangchnidmiesniyehniywthiichthaechuxk ibmkmikhwamyawtngaet 70 90 esntiemtr 2 3 3 0 fut kwang 5 6 esntiemtr 2 0 2 4 niw aelaxacyawidthung 2 emtr 6 fut haketibotinsphawathiehmaasm chxdxkxxkcaksxkkabib mkchusungphnphumib mihlayrupaebb thngchxechingld spike chxkraca raceme chxkracaaeykaekhnng racemose panicle bangchnidepnchxkracukthiokhntn aetlachxmidxkcanwnmak dxksikhawthungsikhawxmchmphu miwngklibrwmechuxmtidknepnhlxd playaeykepn 6 klibbancaklangkhunbninchwngeynthungchwngechakhxngwnrungkhun aelamiklinhxm klibdxk 6 klib eksrtwphu 5 xn eksrtwemiy 1 xn phlmienuxnum emuxsukmisiaedngxmsm phayinmi 1 2 emld linmngkrepnphuchklangkhun pidpakibewlaklangwn epidpakibechphaatxnklangkhunethannephuxpxngknimihnaraehyinaesngaeddthirxncd aelaephuxdudsbkaskharbxnidxxkisdphrxmthngkhaykhwamchunaelaplxyaeksxxksiecnxxk phuchcanakaskharbxnidxxkisdthiekbiwintxnklangkhunmaichinkrabwnkarsngekhraahaesngintxnecha sungeriyk krabwnkarsngekhraahaesngkhxngkrdkhrasulaesn crassulacean acid metabolism CAM sungepnlksnathiphbidthwipinphuchxwbnahlaychnidthitxngthntxsphaphaehngaelng lksnakrabwnkarsngekhraahaesngkhxngphuchklumnicaslbkbphuchthwip dwykhunsmbtithichwydudsbkaskharbxnidxxkisdinewlaklangkhuniddi cungthaihhlaykhnniymnaexaphuchklumnimatkaetnginxakharkarichnganaelaniewswithyaniymichepnimpradbklangaecnginsphaphphumixakasrxnkhun aelaepnthiniyminthanaepnphuchinrminthixyuxasyaelasankngan houseplant duaelngay enuxngcaklinmngkrepnimxwbna mikhwamthntxradbaesngnxyaelakarihnathiimsmaesmx mkenaidngaythaidrbnamakekinip inchwngvduhnawtxngkarkarihnaephiyngkhrngediywthuksxngeduxn aelakhwrplukindinrwnhruxdinpnthray rabaynadi cdepnwchphuchinbangswnkhxngphakhehnuxkhxngxxsetreliy karsuksaeruxngxakassaxadkhxngnasa phbwa linmngkr D trifasciata miskyphaphinkarkrxngxakasphayinxakhar odykhcdsarphishlk 4 in 5 chnidthiekiywkhxngkbxakarpwy SBS sick building syndrome aemwakarichngancringphayinxakharphuchmixtrakarkrxngthinxykwainchnkarkarsuksa linmngkrsamarthkhyayphnthuodykartdhruxaebngihl ehnga sungepnwithithiimekidkaraeprphnthangphnthukrrm variegation linmngkrmisarsaopninsungepnphiselknxytxsunkhaelaaemwinrabbthangedinxahar hakbriophkhekhaip aemwaepnphuchthiimepnphisinkarthdlxngkbhnu inkarsuksaskyphaphinkartankarekidaephl inpraethsithy phuchskullinmngkrkracayphnthuinekhtrxnaelaekhtkungrxnkhxngthwipaexfrika madakskar xinediy aelapraethsinaethbxindistawnxxk sungkhnphbaelwpraman 70 chnid odypraethsithythuxepnaehlngplukeliyng rwbrwmsayphnthu aelaphlitlukphsmthimiskyphaphaehnghnungkhxngolk karpluklinmngkrbriewnrxbrwbancachwypxngknimihnguhruxstweluxykhlanthiepnxntrayekhamaid snnisthanwalinmngkrmiibkhunebiydknhnaaenn aelabangsayphnthumikhxbibthieriybepnlksnathistweluxykhlanbangpraephthimekhaiklxangxingesrsthmntr kaycnkul wan kthm esrsthsilp 2553 hna 110 Sansevieria trifasciata World Checklist of Selected Plant Families subkhnemux 2020 02 18 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imsmehtusmphl miniyamchux WCSP hlaykhrngdwyenuxhatangkn linmngkr plukeliyng pxngknorkh aelakhyayphnthxyangir banaelaswn phasaxngkvsaebbxemrikn 2016 03 31 World Checklist of Selected Plant Families Royal Botanic Gardens Kew wcsp science kew org Harrison Lorraine 2012 RHS Latin for gardeners United Kingdom Mitchell Beazley p 224 ISBN 9781845337315 linmngkr srdi yru ac th Sansevieria trifasciata phasaxngkvs 20 July 2019 subkhnemux 30 July 2019 linmngkr aefchnixsaelnd linmngkr plukeliyng pxngknorkh aelakhyayphnthxyangir banaelaswn phasaxngkvsaebbxemrikn 2016 03 31 linmngkr srdi yru ac th Mother in Law s Tongue or Snake Plant subkhnemux 2010 03 04 mother in law s tongue Weed Identification Brisbane City Council weeds brisbane qld gov au subkhnemux 23 June 2019 BC Wolverton WL Douglas K Bounds July 1989 A study of interior landscape plants for indoor air pollution abatement PDF Report NASA NASA TM 108061 Cummings Bryan E Waring Michael S 2019 11 06 Potted plants do not improve indoor air quality a review and analysis of reported VOC removal efficiencies Journal of Exposure Science amp Environmental Epidemiology phasaxngkvs 30 2 253 261 doi 10 1038 s41370 019 0175 9 ISSN 1559 064X PMID 31695112 Sansevieria Production Guide Mother in Law s Tongue Ighodaro Osaseaga Adeosun Abiola Ojiko Barinemene Akorede Abeeb FuyiWilliams Oyindamola 2017 Toxicity status and anti ulcerative potential of Sanseviera trifasciata leaf extract in wistar rats Journal of Intercultural Ethnopharmacology 6 2 234 doi 10 5455 jice 20170421103553 ISSN 2146 8397 PMC 5429084 PMID 28512605 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint PMC format lingk linmngkr impradbtkaetngidthngphayinaelaphaynxk chwydudsbsarphisinxakas kaset today phasaxngkvsaebbxemrikn