ลำเจียก

เตยทะเล ชื่อวิทยาศาสตร์: Pandanus tectorius หรือ Pandanus odoratissimus ชื่ออื่น ๆ คือ ลำเจียก ปะหนัน ปะแนะ เตยเล Hala (ภาษาฮาวาย), Bacua (ภาษาสเปน), และ Vacquois (ภาษาฝรั่งเศส) เป็นพืชท้องถิ่นในไทย มาเลเซีย ออสเตรเลียตะวันออก และหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก เป็นไม้ยืนต้น สูง 4-8 เมตร มีหนามสั้น ๆ ทู่ ๆ ที่ผิวของลำต้น ที่โคนต้นมีรากค้ำจุน ใบเดี่ยว ผิวใบเรียบเป็นมัน ดอกเป็นดอกช่อ แยกเพศแยกต้น ดอกตัวผู้เป็นช่อดอกยาว 30 - 60 ซม. มีใบประดับที่ช่อดอกย่อย สีขาว กลิ่นหอม ดอกตัวเมียเป็นช่อออกที่ปลาย เกาะกันคล้ายผล เกือบกลม

เตยทะเล
เติบโตบนภูเขาในเกาะโอวาฮู รัฐฮาวาย
สถานะการอนุรักษ์
ความเสี่ยงต่ำ  (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอต
อาณาจักร:	พืช
เคลด:	พืชมีท่อลำเลียง
เคลด:	พืชดอก
เคลด:	พืชใบเลี้ยงเดี่ยว
อันดับ:	อันดับเตยทะเล
วงศ์:	วงศ์เตยทะเล
สกุล:	สกุลเตยทะเล ex
สปีชีส์:	Pandanus tectorius
ชื่อทวินาม
Pandanus tectorius ex
ชื่อพ้อง
Corypha laevis (Lour.) A.Chev. Pandanus absonus H.St.John Pandanus adscendens H.St.John Pandanus aequor H.St.John Pandanus aitutakiensis H.St.John Pandanus akiakiensis H.St.John Pandanus amplexus H.St.John Pandanus angulatus H.St.John Pandanus angulosus H.St.John Pandanus anisos H.St.John Pandanus aoraiensis H.St.John Pandanus apionops H.St.John Pandanus arapepe H.St.John Pandanus asauensis H.St.John Pandanus ater H.St.John Pandanus baptistii Misonne Pandanus bassus H.St.John Pandanus bathys H.St.John Pandanus bergmanii F.Br. Pandanus bicurvatus H.St.John Pandanus blakei H.St.John Pandanus boraboraensis H.St.John Pandanus bothreus H.St.John Pandanus bowenensis H.St.John Pandanus brachypodus Kaneh. Pandanus brownii H.St.John Pandanus cacuminatus H.St.John Pandanus carolinensis Martelli Pandanus chamissonis Gaudich. Pandanus charancanus Kaneh. Pandanus christophersenii H.St.John Pandanus citraceus H.St.John Pandanus collatus H.St.John Pandanus complanatus H.St.John Pandanus cooperi (Martelli) H.St.John Pandanus coronatus Martelli Pandanus crassiaculeatus H.St.John Pandanus crassus H.St.John Pandanus cylindricus Kaneh. Pandanus cymatilis H.St.John Pandanus decorus K.Koch Pandanus dicheres H.St.John Pandanus dilatatus Kaneh. Pandanus discolor auct. Pandanus distinctus Martelli Pandanus divaricatus H.St.John Pandanus divergens Kaneh. Pandanus dotyi H.St.John Pandanus drakei H.St.John Pandanus drolletianus Martelli Pandanus duriocarpoides Kaneh. Pandanus duriocarpus Martelli Pandanus edwinii H.St.John Pandanus elevatus H.St.John Pandanus enchabiensis Kaneh. Pandanus erythrophloeus Kaneh. Pandanus extralittoralis H.St.John Pandanus eyesyes Kaneh. Pandanus fahina H.St.John Pandanus faramaa H.St.John Pandanus fatuhivaensis H.St.John Pandanus fatyanion (Kaneh.) Hosok. Pandanus feruliferus H.St.John Pandanus filiciatilis H.St.John Pandanus fischerianus Martelli Pandanus fragrans Gaudich. Pandanus futunaensis H.St.John Pandanus gambierensis H.St.John Pandanus glomerosus H.St.John Pandanus grantii H.St.John Pandanus guamensis Martelli Pandanus haapaiensis H.St.John Pandanus heronensis H.St.John Pandanus hivaoaensis H.St.John Pandanus horneinsularum H.St.John Pandanus hosinoi Kaneh. Pandanus hosokawae Kaneh. Pandanus houmaensis H.St.John Pandanus hubbardii H.St.John Pandanus inarmatus H.St.John Pandanus inermis Roxb. Pandanus inflexus H.St.John Pandanus infundibuliformis H.St.John Pandanus insularis Kaneh. Pandanus intralaevis H.St.John Pandanus jaluitensis Kaneh. Pandanus jonesii (F.Br.) H.St.John Pandanus kafu Martelli Pandanus kamptos H.St.John Pandanus koidzumii Hosok. Pandanus korrensis Kaneh. Pandanus kraussii H.St.John Pandanus kusaiensis Kaneh. Pandanus laculatus H.St.John Pandanus laevis Kunth Pandanus laevis Lour. Pandanus lakatwa Kaneh. Pandanus lambasaensis H.St.John Pandanus laticanaliculatus Kaneh. Pandanus lauensis H.St.John Pandanus licinus H.St.John Pandanus limitaris H.St.John Pandanus longifolius H.L.Wendl. Pandanus macfarlanei Martelli Pandanus macrocephalus Kaneh. Pandanus makateaensis H.St.John Pandanus malatensis Blanco Pandanus mangarevaensis H.St.John Pandanus mariaensis H.St.John Pandanus marquesasensis H.St.John Pandanus matukuensis H.St.John Pandanus mbalawa H.St.John Pandanus meetiaensis H.St.John Pandanus mei F.Br. Pandanus mendanensis Martelli Pandanus menne Kaneh. Pandanus menziesii Gaudich. Pandanus metius H.St.John Pandanus minysocephalus H.St.John Pandanus mooreaensis H.St.John Pandanus moschatus Miq. Pandanus moschatus Rumph. ex Voigt Pandanus motuensis H.St.John Pandanus nandiensis H.St.John Pandanus notialis H.St.John Pandanus oblatiapicalis H.St.John Pandanus oblaticonvexus H.St.John Pandanus obliquus Kaneh. Pandanus odontoides Hosok. Pandanus okamotoi Kaneh. Pandanus onoilauensis H.St.John Pandanus orarius H.St.John Pandanus otemanuensis H.St.John Pandanus ovalauensis H.St.John Pandanus pachys H.St.John Pandanus palkilensis Hosok. Pandanus palmyraensis H.St.John Pandanus pansus H.St.John Pandanus paogo H.St.John Pandanus papeariensis Martelli Pandanus papenooensis H.St.John Pandanus parhamii H.St.John Pandanus parksii H.St.John Pandanus patulior H.St.John Pandanus pedunculatus R.Br. Pandanus planus H.St.John Pandanus politus Martelli Pandanus ponapensis Martelli Pandanus prismaticus Martelli Pandanus prolixus H.St.John Pandanus pseudomenne Hosok. Pandanus pulposus (Warb.) Martelli Pandanus pusillus H.St.John Pandanus pyriformis (Martelli) H.St.John Pandanus radiatus H.St.John Pandanus raiateaensis H.St.John Pandanus raivavaensis Martelli Pandanus raroiaensis H.St.John Pandanus rectangulatus Kaneh. Pandanus repens Miq. Pandanus rhizophorensis H.St.John Pandanus rhombocarpus Kaneh. Pandanus rikiteaensis H.St.John Pandanus rimataraensis H.St.John Pandanus rockii Martelli Pandanus rotensis Hosok. Pandanus rotundatus Kaneh. Pandanus rurutuensis H.St.John Pandanus sabotan Blanco Pandanus saipanensis Kaneh. Pandanus saltuarius H.St.John Pandanus samak Hassk. Pandanus sanderi Sander Pandanus savaiensis (Martelli) H.St.John Pandanus seruaensis H.St.John Pandanus sinuosus H.St.John Pandanus sinuvadosus H.St.John Pandanus smithii H.St.John Pandanus spurius (Willd.) Miq. Pandanus stradbrookeensis H.St.John Pandanus subaequalis H.St.John Pandanus subhumerosus H.St.John Pandanus subradiatus H.St.John Pandanus suvaensis (Martelli) H.St.John Pandanus taepa (F.Br.) H.St.John Pandanus tahaaensis H.St.John Pandanus tahitensis Martelli Pandanus takaroaensis H.St.John Pandanus tamaruensis J.W.Moore Pandanus tapeinos H.St.John Pandanus taravaiensis H.St.John Pandanus temehaniensis J.W.Moore Pandanus terrireginae H.St.John Pandanus tessellatus Martelli Pandanus tikeiensis H.St.John Pandanus tima H.St.John Pandanus timoeensis H.St.John Pandanus tolotomensis Glassman Pandanus tomilensis Kaneh. Pandanus tongaensis H.St.John Pandanus trapaneus H.St.John Pandanus tritosphaericus H.St.John Pandanus trukensis Kaneh. Pandanus tubuaiensis Martelli Pandanus tupaiensis H.St.John Pandanus uea H.St.John Pandanus utiyamae Kaneh. Pandanus vahitahiensis H.St.John Pandanus vandra H.St.John Pandanus vangeertii auct. Pandanus variegatus Miq. Pandanus veitchii Mast. Pandanus virginalis H.St.John Pandanus viri H.St.John Pandanus viridinsularis H.St.John Pandanus volkensii Kaneh. Pandanus yorkensis H.St.John Pandanus yunckeri H.St.John

ผลเตยทะเล

หนามที่ใบของเตยทะเล

ผลเตยทะเลเป็นผลกลุ่ม ผลย่อยยึดกันแน่นจนมองเหมือนผลเดี่ยว คล้ายผลสับปะรด พบตามบริเวณชายหาดหรือป่าชายเลน ใบใช้ทำเครื่องจักสาน โดยเฉพาะชนพื้นเมืองในมหาสมุทรแปซิฟิก รากเป็นยา แก้ไข้ ขับปัสสาวะ รากอากาศเป็นยาแก้หนองในและนิ่ว สารสกัดหยาบจากลำต้นใต้ดินสามารถยับยั้งการเจริญของไมยราบยักษ์ ถั่วผี ถั่วเขียวผิวดำ ผักกาดหอมได้

อ้างอิง

1. Thomson, L.; Thaman, R.; Guarino, L.; Taylor, M.; Elevitch, C. (2019). "Pandanus tectorius". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T62335A135987404. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-3.RLTS.T62335A135987404.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
2. "Pandanus tectorius". (WCSP). . สืบค้นเมื่อ 17 Sep 2016 – โดยทาง .
3. Thomson, Lex A.J.; Lois Englberger; Luigi Guarino; R.R. Thaman; Craig R. Elevitch (April 2006). "Pandanus tectorius (pandanus)" (PDF). The Traditional Tree Initiative. {{}}: Cite journal ต้องการ |journal= ((help))
4. Kubota, Gary (26 June 2007). "Funds help hala trees strengthen isle roots". .
5. ศานิต สวัสดิกาญจน์. 2555. การสกัดสารจากลำต้นใต้ดินของลำเจียกและผลของสารสกัดต่อการเจริญของต้นกล้าของพืชทดสอบ 4 ชนิด. เรื่องเต็มการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 50. 31 ม.ค.-2 ก.พ. 2555 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หน้า 356-366

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ เตยทะเล

วิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ เตยทะเล

• Pandanus tectorius from Foster Garden, Honolulu, Oahu Island, Hawai'i World plants, visual gallery University of Murcia. Spain
• NSW Department of Environment & Climate Change [1]
• Australian Native Plants - John W. Wrigley & Murray Fagg ISBN 
• Christenhusz, M.J.M. (2009). Typification of ornamental plants: Pandanus tectorius (Pandanaceae). 2: 51–52.
• The World's Best Photos of puhala, Flickr Hive Mind, flickrhivemind.net, related pictures, also the fruits partially dismantled
• มัณฑนา นวลเจริญ และคณะ. 2552. สารานุกรมความหลากหลายทางชีวภาพ ตำบลเขาคราม อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่. กรุงเทพฯ. สำนักปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติฯ. หน้า 45