ภาษาเตอร์กิกโฆรอซอน (خراسان تركچىسى, ออกเสียง: [xorɑsɑn tyrktʃesi]) เป็นภาษาหนึ่งในภาษากลุ่มเตอร์กิกที่พูดในบริเวณตอนเหนือของจังหวัดโฆรอซอนเหนือและจังหวัดโฆรอซอเนแรแซวี ประเทศอิหร่าน ผู้พูดภาษานี้เกือบทั้งหมดสามารถพูดภาษาเปอร์เซียได้
ภาษาเตอร์กิกโฆรอซอน | |
---|---|
خراسان تركچىسى | |
ออกเสียง | [xorɑsɑn tyrktʃesi] |
ประเทศที่มีการพูด | อิหร่าน |
ภูมิภาค | เกรตเตอร์โฆรอซอน |
จำนวนผู้พูด | 400,000 คน 886,000 คน (2014) มากกว่า 1,000,000 คน (ไม่พบวันที่) |
ตระกูลภาษา | เตอร์กิก
|
ระบบการเขียน | อักษรเปอร์เซีย |
รหัสภาษา | |
ISO 639-3 | kmz |
การแพร่กระจายทางภูมิศาสตร์
ภาษาเตอร์กิกโฆรอซอนส่วนใหญ่ใช้พูดในอิหร่านหลายจังหวัด ถ้านับสำเนียงโอคุซของภาษาอุซเบกเป็นสำเนียงของภาษานี้ด้วย ก็จะมีผู้พูดอยู่ทางตอนใต้ของอุซเบกิสถานเช่นกัน ภาษานี้แบ่งเป็นสามสำเนียงคือ เหนือ ใต้และตะวันตก
การจัดจำแนกและภาษาใกล้เคียง
ภาษาเตอร์กิกโฆรอซอนจัดอยู่ในภาษากลุ่มโอคุซของภาษากลุ่มเตอร์กิกซึ่งรวมภาษาตุรกี ภาษาอาเซอร์ไบจาน ภาษากากาอุซ ภาษาตุรกีกากาอุซบอลข่าน ภาษาเติร์กเมนและภาษาซาลาร์ และสำเนียงโอคุซที่ใช้พูดในอุซเบกิสถาน ภาษาเตอร์กิกโฆรอซอนถือว่าใกล้เคียงมากกับภาษาอุซเบกสำเนียงโอคุซและภาษาเติร์กเมน และใกล้เคียงกับสำเนียงของภาษาอาเซอร์ไบจานที่ใช้พูดในอิหร่าน
เสียง
พยัญชนะ
หยุด | p | b | t | d | k | ɡ | q | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
t͡ʃ | d͡ʒ | |||||||||||
f | v | s | z | ʃ | ʒ | x | ɣ | h | ||||
นาสิก | m | n | ɲ | ŋ | ||||||||
r | ||||||||||||
l | ||||||||||||
j |
สระ
ห่อ | ไม่ห่อ | ห่อ | ||
---|---|---|---|---|
ลักษณะของภาษา
นาม
คำนามทำให้เป็นรูปพหูพจน์ด้วยการเติมปัจจัย-lAr ซึ่งมีสองรูปคือ -lar และ –lær ขึ้นกับการเปลี่ยนเสียงสระ การกของนามจำแนกโดยการลงท้ายด้วยปัจจัยที่ขึ้นกับการเปลี่ยนเสียงสระและสระหรือพยัญชนะที่ตามมา การแสดงความเป็นเจ้าของจะเติมปัจจัยเข้าที่นามที่ถูกถือครอง
การก | หลังสระ | หลังพยัญชนะ |
---|---|---|
Nominative | ไม่มีการลงท้าย | |
Genitive | niŋ/nin | iŋ/in |
Dative | ya/yæ | a/æ |
Accusative | ni/nɯ | i/ɯ |
Locative | da/dæ | |
Ablative | dan/dæn | |
Instrumental | nan/næn |
สรรพนาม
ภาษาเตอร์กิกโฆรอซอนมีสรรพนามแทนบุคคล 6 คำ และจะมีการลงท้ายต่างจากนามปกติ
เอกพจน์ | พหูพจน์ | |
---|---|---|
บุรุษที่ 1 | mæn | bɯz |
บุรุษที่ 2 | sæn | siz |
บุรุษที่ 3 | o | olar |
สรรพนามแสดงความเป็นเจ้าของ
เอกพจน์ | พหูพจน์ | |
---|---|---|
บุรุษที่ 1 | (I)m | (I)mIz |
บุรุษที่ 2 | (I)ŋ | (I)ŋIz |
บุรุษที่ 3 | (s)I | lArI |
กริยา
คำกริยามีการแบ่งย่อยตามกาล ความมุ่งหมาย มาลา บุคคล และจำนวน รูปพื้นฐานของกริยาลงท้ายด้วย -max
อ้างอิง
- The Turkic Languages, By Lars Johanson, Éva Ágnes Csató Johanson, page 13, Routledge, 2015
- "TURKIC LANGUAGES OF PERSIA: AN OVERVIEW". 1993.
Ḵorāsāni (Khorasani Turkish). Khorasani Turkish is spoken by more than one million people in the northeast of Persia (in the province of Khorasan) and in the neighboring regions of Turkmenistan up to beyond the Amu Darya River
- "Ethnologue report for Khorasani Turkic"
Tulu, Sultan (1989). Chorasantürkische Materialien aus Kalāt bei Esfarāyen. Berlin: Klaus Schwarz Verlag. ISBN .
Doerfer, Gerhard; Hesche, Wolfram (1993). Chorasantürkisch: Wörterlisten, Kurzgrammatiken, Indices. Wiesbaden: Harrassowitz. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasaetxrkikokhrxsxn خراسان تركچىسى xxkesiyng xorɑsɑn tyrktʃesi epnphasahnunginphasaklumetxrkikthiphudinbriewntxnehnuxkhxngcnghwdokhrxsxnehnuxaelacnghwdokhrxsxenaeraeswi praethsxihran phuphudphasaniekuxbthnghmdsamarthphudphasaepxresiyidphasaetxrkikokhrxsxnخراسان تركچىسىxxkesiyng xorɑsɑn tyrktʃesi praethsthimikarphudxihranphumiphakhekrtetxrokhrxsxncanwnphuphud400 000 khn 886 000 khn 2014 makkwa 1 000 000 khn imphbwnthi trakulphasaetxrkik etxrkikthwipoxkhusoxkhustawnxxkphasaetxrkikokhrxsxnrabbkarekhiynxksrepxresiyrhsphasaISO 639 3kmzbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhdkaraephrkracaythangphumisastrphasaetxrkikokhrxsxnswnihyichphudinxihranhlaycnghwd thanbsaeniyngoxkhuskhxngphasaxusebkepnsaeniyngkhxngphasanidwy kcamiphuphudxyuthangtxnitkhxngxusebkisthanechnkn phasaniaebngepnsamsaeniyngkhux ehnux itaelatawntkkarcdcaaenkaelaphasaiklekhiyngphasaetxrkikokhrxsxncdxyuinphasaklumoxkhuskhxngphasaklumetxrkiksungrwmphasaturki phasaxaesxribcan phasakakaxus phasaturkikakaxusbxlkhan phasaetirkemnaelaphasasalar aelasaeniyngoxkhusthiichphudinxusebkisthan phasaetxrkikokhrxsxnthuxwaiklekhiyngmakkbphasaxusebksaeniyngoxkhusaelaphasaetirkemn aelaiklekhiyngkbsaeniyngkhxngphasaxaesxribcanthiichphudinxihranesiyngphyychna esiyngphyychna hyud p b t d k ɡ q t ʃ d ʒ f v s z ʃ ʒ x ɣ h nasik m n ɲ ŋ r l j sra sra hx imhx hxlksnakhxngphasanam khanamthaihepnrupphhuphcndwykaretimpccy lAr sungmisxngrupkhux lar aela laer khunkbkarepliynesiyngsra karkkhxngnamcaaenkodykarlngthaydwypccythikhunkbkarepliynesiyngsraaelasrahruxphyychnathitamma karaesdngkhwamepnecakhxngcaetimpccyekhathinamthithukthuxkhrxng kark hlngsra hlngphyychnaNominative immikarlngthayGenitive niŋ nin iŋ inDative ya yae a aeAccusative ni nɯ i ɯLocative da daeAblative dan daenInstrumental nan naensrrphnam phasaetxrkikokhrxsxnmisrrphnamaethnbukhkhl 6 kha aelacamikarlngthaytangcaknampkti exkphcn phhuphcnburusthi 1 maen bɯ zburusthi 2 saen sizburusthi 3 o olarsrrphnamaesdngkhwamepnecakhxng exkphcn phhuphcnburusthi 1 I m I mIzburusthi 2 I ŋ I ŋIzburusthi 3 s I lArIkriya khakriyamikaraebngyxytamkal khwammunghmay mala bukhkhl aelacanwn rupphunthankhxngkriyalngthaydwy maxxangxingThe Turkic Languages By Lars Johanson Eva Agnes Csato Johanson page 13 Routledge 2015 TURKIC LANGUAGES OF PERSIA AN OVERVIEW 1993 Ḵorasani Khorasani Turkish Khorasani Turkish is spoken by more than one million people in the northeast of Persia in the province of Khorasan and in the neighboring regions of Turkmenistan up to beyond the Amu Darya River Ethnologue report for Khorasani Turkic Tulu Sultan 1989 Chorasanturkische Materialien aus Kalat bei Esfarayen Berlin Klaus Schwarz Verlag ISBN 3 922968 88 0 Doerfer Gerhard Hesche Wolfram 1993 Chorasanturkisch Worterlisten Kurzgrammatiken Indices Wiesbaden Harrassowitz ISBN 3 447 03320 7 aehlngkhxmulxunmikarthdsxb phasaetxrkikokhrxsxn khxngwikiphiediy thiwikimiediy xinkhiwebetxr