ภาษามารี

ภาษามารี (มารี: марий йылме) เป็นภาษากลุ่มฟินโน-อูกริก สาขาวอลกานิก มีผู้พูดราว 600,000 คนในประเทศรัสเซีย ส่วนใหญ่อยู่ในสาธารณรัฐมารีเอล และบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำโวลกาซึ่งอยู่ทางตะวันออกของเทือกเขายูรัลและในตาตาร์สถาน และเปียร์ม มีสำเนียงหลักสองสำเนียงคือ สำเนียงมารีตะวันตกหรือฮิลกับสำเนียงตะวันออกหรือเมียดาว มีความแตกต่างกันมากและสำเนียงตะวันออกใช้แพร่หลายกว่า เป็นภาษาราชการคู่กับภาษารัสเซียในสาธารณรัฐมารีเอล

ภาษามารี
марий йылме mariy yylme
ภูมิภาค	ประเทศรัสเซีย: สาธารณรัฐมารีเอล สาธารณรัฐบัชคอร์โตสถาน สาธารณรัฐตาตาร์สถาน สาธารณรัฐอุดมูร์ต และดินแดนเปียร์ม
ชาติพันธุ์	548,000 คน (สำมะโน ค.ศ. 2010)
จำนวนผู้พูด	510,000  (2012)
ตระกูลภาษา	ยูรัล ฟินโน-ยูกริก ฟินโน-เปอร์มิก? ภาษามารี
รูปแบบมาตรฐาน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	รัสเซีย  สาธารณรัฐมารีเอล
รหัสภาษา
ISO 639-2	chm
ISO 639-3	chm – รหัสเอกเทศ: mhr –  (มารีตะวันออก) mrj –  (มารีตะวันตก)
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ที่มาของชื่อ

ภาษามารีและกลุ่มชนที่พูดภาษานี้มีชื่อเรียกว่าเชเรมิส (ภาษารัสเซีย: черемисы, черемисский язык) ส่วนเอกสารในสมัยกลางมีชื่อเรียกที่ต่างกันออกไปคือ เชเรมิส ซัรเมียส ทซัรเมียส (ภาษารัสเซีย: черемись, сармыс, цармис) คำว่ามารีนั้นเป็นชื่อที่ชาวมารีใช้เรียกตนเองมาจากกลุ่มภาษาอินโด-อารยัน หมายถึงคน

สถานการณ์

ชาวมารีส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเขตชนบท มีเพียงส่วนหนึ่งที่อาศัยในเขตเมือง เมื่อ พ.ศ. 2532 ชาวมารี 80% ยังใช้ภาษามารีเป็นภาษาแรกและ 18.8% ไม่พูดภาษามารี โดยในสาธารณรัฐมารีนั้นมี 11.6% กล่าวว่าไม่ได้ใช้ภาษามารีเป็นภาษาแรก การลดลงของการใช้ภาษามารี เกิดขึ้นในช่วงที่มีการปกครองแบบคอมมิวนิสต์

ในสมัยจักรวรรดิรัสเซีย ไม่มีการสนับสนุนการใช้ภาษามารีจากรัฐ ในคริสตจักรใช้ภาษารัสเซีย ไม่มีการใช้ภาษามารีในการศึกษา หลังการปฏิวัติรัสเซีย มีการสนับสนุนภาษาของชนเผ่าต่างๆเล็กน้อย แต่ไม่นานก็มีการทำให้เป็นรัสเซียอีก ในสมัยสหภาพโซเวียต มีการสอนภาษามารีในโรงเรียนประถม การใช้ภาษามารีเปิดกว้างมากยิ่งขึ้นหลังนโยบาย ต่อมาได้เป็นภาษาราชการคู่กับภาษารัสเซีย ในปัจจุบัน ภาควิชาประวัติศาสตร์และปรัชญา มหาวิทยาลัยรัฐมารีและวิทยาลัยฝึกหัดครูกรุปสกายา สอนรายวิชาเกือบครึ่งหนึ่งเป็นภาษามารี

สำเนียง

แต่เดิม สำเนียงในภาษามารีได้แก่ สำเนียงมารีเขา ใช้พูดทางฝั่งเหนือของแม่น้ำโวลกา และสำเนียงเมียดาวมารีใช้พูดทางฝั่งล่างของแม่น้ำและในเมืองหลวงของสาธารณรัฐ ในปัจจุบัน แยกภาษามารีเป็น 4 สำเนียงคือ สำเนียงเขา สำเนียงเมียดาว สำเนียงตะวันออก สำเนียงตะวันตกเฉียงเหนือ ชาวมารีบางคนพูดภาษาตาตาร์ได้

ไวยากรณ์

ภาษามารีเป็นภาษารูปคำติดต่อ ไม่มีเพศทางไวยากรณ์ ไม่มีคำนำหน้านาม การเน้นเสียงไม่มีความสำคัญในภาษามารีแต่มีการเปลี่ยนเสียงสระ การเรียงประโยคเป็นแบบประธาน-กรรม-กริยา

อ้างอิง

1. ภาษามารี ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
   (มารีตะวันออก) ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
   (มารีตะวันตก) ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ในภาษามารีเนินเขา

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ในภาษามารีทุ่งหญ้า

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ภาษามารี

• Electronic Resources on the Mari Language
• Kimberli Mäkäräinen's Meadow Mari Grammar
• Online dictionaries on Mari language