Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ภาวะไตเสียหายเฉียบพลัน (อังกฤษ: acute kidney injury, AKI) หรือเดิมใช้ชื่อว่าภาวะไตวายเฉียบพลัน (อังกฤษ: acute renal failure, ARF) คือภาวะซึ่งร่างกายมีการสูญเสียการทำงานของไตอย่างเฉียบพลัน มีสาเหตุหลากหลายตั้งแต่ภาวะปริมาตรเลือดต่ำทุกแบบ การได้รับ การอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ และสาเหตุอื่น ๆ การวินิจฉัยภาวะไตเสียหายเฉียบพลันอาศัยลักษณะเฉพาะของผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น การมีระดับของและครีแอทินีนขึ้นสูง หรือการตรวจพบว่าไต ภาวะไตเสียหายเฉียบพลันสามารถทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้หลายอย่าง เช่น ภาวะเลือดเป็นกรดเหตุเมตะบอลิก ระดับโพแทสเซียมในเลือดสูง เสียสมดุลของปริมาณสารน้ำในร่างกาย และส่งผลต่อระบบอวัยวะอื่น ๆ การให้การรักษาทำได้โดยให้การรักษาประคับประคอง เช่น การบำบัดทดแทนไต และการรักษาภาวะซึ่งเป็นสาเหตุ
| ไตเสียหายเฉียบพลัน (Acute kidney injury) | |
|---|---|
| ชื่ออื่น | Acute renal failure (ARF) |
 | |
| ภาพไตที่ถูกตัดส่งตรวจทางพยาธิวิทยา แสดงให้เห็นบริเวณเปลือกไต (cortex) มีสีซีด แตกต่างจากบริเวณเนื้อไต (medulla) ซึ่งยังมีสีเข้ม ผู้ป่วยรายนี้เสียชีวิตจากภาวะไตเสียหายเฉียบพลัน | |
| สาขาวิชา | Nephrology, Urology |
อาการและอาการแสดง
อาการของภาวะไตเสียหายเฉียบพลันเป็นผลมาจากความผิดปกติของการทำงานของไตที่เกิดจากโรคซึ่งเป็นสาเหตุ การมียูเรียและสารซึ่งมีไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบต่าง ๆ คั่งในเลือด ทำให้เกิดอาการได้หลายอย่าง เช่น อาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน การมีโพแทสเซียมในเลือดสูงขึ้นมากอาจทำให้มีหัวใจเต้นผิดจังหวะ ซึ่งอาจเป็นมากจนเป็นอันตรายแก่ชีวิตได้สมดุลสารน้ำในร่างกายมักเสียไป แต่ไม่ค่อยพบเกิดเป็นความดันเลือดสูง
อาการปวดชายโครงอาจพบได้ในบางภาวะ เช่น การมีลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดไต หรือไตอักเสบ ซึ่งทำให้เกิดอาการปวดโดยผ่านการยืดของ หากไตเสียหายเฉียบพลันนั้นมีสาเหตุมาจากภาวะขาดน้ำ อาจมีอาการและอาการแสดงของภาวะขาดน้ำให้ตรวจพบได้ เช่น อาการ และอาการแสดงอื่น ๆ เป็นต้น การตรวจร่างกายอาจช่วยให้พบภาวะซึ่งอาจเป็นสาเหตุของไตเสียหายได้ เช่น ผื่นซึ่งอาจพบในบางชนิด หรือคลำได้กระเพาะปัสสาวะซึ่งอาจเป็นจากการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น
นอกจากนี้การที่ไตไม่สามารถขับน้ำออกจากร่างกายได้ทำให้มีสารน้ำคั่งในร่างกาย คั่งในแขนขาทำให้ คั่งในปอดทำให้น้ำท่วมปอด หรืออาจ อาจเป็นมากจนเกิดภาวะหัวใจถูกบีบรัดได้
สาเหตุ
การจำแนกประเภท
ภาวะไตเสียหายเฉียบพลัน ได้รับการวินิจฉัยจากประวัติทางคลินิกและข้อมูลจากห้องปฏิบัติการ การวินิจฉัยจะเกิดขึ้นเมื่อมีการลดลงอย่างรวดเร็วในการทำงานของไต โดยวัดจากระดับในซีรัม หรือจากการลดลงอย่างรวดเร็วของปัสสาวะที่เรียกว่า (oliguria) (ในเวลา 24 ชั่วโมง ปัสสาวะน้อยกว่า 400 มล.)
| ชนิด | UOsm | UNa | FeNa | |
|---|---|---|---|---|
| ก่อนถึงไต | >500 | <10 | <1% | >20 |
| ภายในไต | <350 | >20 | >2% | <10-15 |
| พ้นจากไต | <350 | >40 | >4% | >20 |
ไตเสียหายเฉียบพลัน อาจเกิดจากโรคทางระบบ (เช่น อาการของโรคแพ้ภูมิตัวเอง อย่างเช่น ) การบาดเจ็บจากการกดทับ, , ยาปฏิชีวนะบางชนิด และอื่น ๆ ภาวะไตเสียหายเฉียบพลัน มักเกิดขึ้นเนื่องจากหลายกระบวนการ สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการขาดน้ำ และภาวะติดเชื้อร่วมกับยาที่เป็นพิษต่อไต โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังการผ่าตัด หรือจากสารทึบรังสี
สาเหตุของไตเสียหายเฉียบพลันโดยทั่วไปแบ่งออกเป็น ตำแหน่งก่อนถึงไต, ภายในไต และทางเดินปัสสาวะที่พ้นจากไต
ไตเสียหายเฉียบพลันเกิดขึ้นได้ถึง 30% ของผู้ป่วยหลัง มีอัตราการเสียชีวิตเพิ่มขึ้น 60–80% ในผู้ป่วยที่ทำที่ต้องได้รับการบำบัดทดแทนไต ระดับครีแอทินินก่อนการผ่าตัดที่มากกว่า 1.2 มก./ดล., หัตถการที่ทำกับลิ้นหัวใจและทำทางเบี่ยงหลอดเลือด, การผ่าตัดฉุกเฉิน และการใช้บอลลูนในหลอดเลือดแดงก่อนการผ่าตัด เป็นปัจจัยเสี่ยงที่มีความสัมพันธ์อย่างมากกับภาวะไตเสียหายเฉียบพลันหลังการใช้ ปัจจัยเสี่ยงเล็กน้อยอื่น ๆ ที่รู้จักกันดี ได้แก่ ผู้ป่วยเพศหญิง, ภาวะหัวใจล้มเหลว, โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง, โรคเบาหวานที่ต้องใช้อินซูลิน และประสิทธิภาพการบีบตัวของที่ลดลง
ประวัติ
ก่อนความก้าวหน้าของการแพทย์แผนปัจจุบัน ภาวะไตเสียหายเฉียบพลันถูกเรียกว่าเป็น หรือ ยูรีเมีย (uremia) ซึ่งมีการปนเปื้อนของเลือดโดยปัสสาวะ ตั้งแต่ประมาณปี ค.ศ. 1847 คำว่ายูรีเมีย ถูกใช้เพื่อหมายถึงภาวะปริมาณปัสสาวะออกลดลง ซึ่งปัจจุบันเรียกว่า oliguria โดยมาจากการสันนิษฐานว่าเกิดจากการที่ปัสสาวะผสมกับเลือดแทนที่จะถูกขับถ่ายออกทางท่อปัสสาวะ
ภาวะไตเสียหายเฉียบพลันเนื่องจากการตายของท่อไตเฉียบพลัน ได้ถูกวินิจฉัยในสหราชอาณาจักรในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1940 จากผู้ที่ได้รับบาดเจ็บในเหตุการณ์เดอะบลิตซ์ในลอนดอน ได้เกิดเนื้อร้ายของท่อไตเป็นบางส่วนขึ้น ซึ่งนำไปสู่การทำงานของไตที่ลดลงอย่างกะทันหัน ในช่วงสงครามเกาหลีและสงครามเวียดนามอุบัติการณ์ของภาวะไตเสียหายเฉียบพลันลดลง เนื่องจากการให้ของเหลวทางหลอดเลือดดำและการจัดการภาวะเฉียบพลันที่ดีขึ้น
อ้างอิง
- Skorecki K, Green J, Brenner BM (2005). "Chronic renal failure". ใน Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, และคณะ (บ.ก.). Harrison's Principles of Internal Medicine (16th ed.). New York, NY: McGraw-Hill. pp. 1653–63. ISBN .
- Weisberg LS (December 2008). "Management of severe hyperkalemia". Crit. Care Med. 36 (12): 3246–51. doi:10.1097/CCM.0b013e31818f222b. PMID 18936701.
- Tierney, Lawrence M.; Stephen J. McPhee; Maxine A. Papadakis (2004). "22". CURRENT Medical Diagnosis and Treatment 2005 (44 ed.). . p. 871. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2011-08-05.
- Brady HR, Brenner BM (2005). "Chronic renal failure". ใน Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, และคณะ (บ.ก.). Harrison's Principles of Internal Medicine (16th ed.). New York, NY: McGraw-Hill. pp. 1644–53. ISBN .
- Goldman, Lee; Schafer, Andrew I., บ.ก. (15 April 2015). Goldman-Cecil medicine (25th ed.). Philadelphia, PA: Elsevier/Saunders. p. 781. ISBN . OCLC 899727756.
- Thiele, R.; James M. Isbell; Mitchell H. Rosner (2015-03-06). "AKI Associated with Cardiac Surgery". Clinical Journal of the American Society of Nephrology. 10 (3): 500–514. doi:10.2215/CJN.07830814. PMID 25376763.
- "oliguria | Origin and meaning of oliguria by Online Etymology Dictionary". www.etymonline.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2021-01-29.
- Bywaters EG, Beall D (1941). "Crush injuries with impairment of renal function". Br Med J. 1 (4185): 427–32. doi:10.1136/bmj.1.4185.427. PMC 2161734. PMID 20783577.
- Schrier RW, Wang W, Poole B, Mitra A (2004). "Acute renal failure: definitions, diagnosis, pathogenesis, and therapy". J. Clin. Invest. 114 (1): 5–14. doi:10.1172/JCI22353. PMC 437979. PMID 15232604.
แหล่งข้อมูลอื่น
| การจำแนกโรค | D |
|---|---|
| ทรัพยากรภายนอก |
|
 | บทความแพทยศาสตร์นี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phawaitesiyhayechiybphln xngkvs acute kidney injury AKI hruxedimichchuxwaphawaitwayechiybphln xngkvs acute renal failure ARF khuxphawasungrangkaymikarsuyesiykarthangankhxngitxyangechiybphln misaehtuhlakhlaytngaetphawaprimatreluxdtathukaebb karidrb karxudknkhxngthangedinpssawa aelasaehtuxun karwinicchyphawaitesiyhayechiybphlnxasylksnaechphaakhxngphlkartrwcthanghxngptibtikar echn karmiradbkhxngaelakhriaexthininkhunsung hruxkartrwcphbwait phawaitesiyhayechiybphlnsamarththaihekidphawaaethrksxnidhlayxyang echn phawaeluxdepnkrdehtuemtabxlik radbophaethsesiymineluxdsung esiysmdulkhxngprimansarnainrangkay aelasngphltxrabbxwywaxun karihkarrksathaidodyihkarrksaprakhbprakhxng echn karbabdthdaethnit aelakarrksaphawasungepnsaehtuitesiyhayechiybphln Acute kidney injury chuxxunAcute renal failure ARF phaphitthithuktdsngtrwcthangphyathiwithya aesdngihehnbriewnepluxkit cortex misisid aetktangcakbriewnenuxit medulla sungyngmisiekhm phupwyrayniesiychiwitcakphawaitesiyhayechiybphlnsakhawichaNephrology Urologyxakaraelaxakaraesdngxakarkhxngphawaitesiyhayechiybphlnepnphlmacakkhwamphidpktikhxngkarthangankhxngitthiekidcakorkhsungepnsaehtu karmiyueriyaelasarsungmiinotrecnepnxngkhprakxbtang khngineluxd thaihekidxakaridhlayxyang echn xakarxxnephliy ebuxxahar pwdsirsa khlunis xaeciyn karmiophaethsesiymineluxdsungkhunmakxacthaihmihwicetnphidcnghwa sungxacepnmakcnepnxntrayaekchiwitidsmdulsarnainrangkaymkesiyip aetimkhxyphbekidepnkhwamdneluxdsung xakarpwdchayokhrngxacphbidinbangphawa echn karmilimeluxdxudtninhlxdeluxdit hruxitxkesb sungthaihekidxakarpwdodyphankaryudkhxng hakitesiyhayechiybphlnnnmisaehtumacakphawakhadna xacmixakaraelaxakaraesdngkhxngphawakhadnaihtrwcphbid echn xakar aelaxakaraesdngxun epntn kartrwcrangkayxacchwyihphbphawasungxacepnsaehtukhxngitesiyhayid echn phunsungxacphbinbangchnid hruxkhlaidkraephaapssawasungxacepncakkarxudknkhxngthangedinpssawa epntn nxkcaknikarthiitimsamarthkhbnaxxkcakrangkayidthaihmisarnakhnginrangkay khnginaekhnkhathaih khnginpxdthaihnathwmpxd hruxxac xacepnmakcnekidphawahwicthukbibrdidsaehtukarcaaenkpraephth phawaitesiyhayechiybphln idrbkarwinicchycakprawtithangkhlinikaelakhxmulcakhxngptibtikar karwinicchycaekidkhunemuxmikarldlngxyangrwderwinkarthangankhxngit odywdcakradbinsirm hruxcakkarldlngxyangrwderwkhxngpssawathieriykwa oliguria inewla 24 chwomng pssawanxykwa 400 ml phltrwccakhxngptibtikarmatrthan chnid UOsm UNa FeNakxnthungit gt 500 lt 10 lt 1 gt 20phayinit lt 350 gt 20 gt 2 lt 10 15phncakit lt 350 gt 40 gt 4 gt 20 itesiyhayechiybphln xacekidcakorkhthangrabb echn xakarkhxngorkhaephphumitwexng xyangechn karbadecbcakkarkdthb yaptichiwnabangchnid aelaxun phawaitesiyhayechiybphln mkekidkhunenuxngcakhlaykrabwnkar saehtuswnihyekidcakkarkhadna aelaphawatidechuxrwmkbyathiepnphistxit odyechphaaxyangyinghlngkarphatd hruxcaksarthubrngsi saehtukhxngitesiyhayechiybphlnodythwipaebngxxkepn taaehnngkxnthungit phayinit aelathangedinpssawathiphncakit itesiyhayechiybphlnekidkhunidthung 30 khxngphupwyhlng mixtrakaresiychiwitephimkhun 60 80 inphupwythithathitxngidrbkarbabdthdaethnit radbkhriaexthininkxnkarphatdthimakkwa 1 2 mk dl htthkarthithakblinhwicaelathathangebiynghlxdeluxd karphatdchukechin aelakarichbxllunin hlxdeluxdaedngkxnkarphatd epnpccyesiyngthimikhwamsmphnthxyangmakkbphawaitesiyhayechiybphlnhlngkarich pccyesiyngelknxyxun thiruckkndi idaek phupwyephshying phawahwiclmehlw orkhpxdxudkneruxrng orkhebahwanthitxngichxinsulin aelaprasiththiphaphkarbibtwkhxngthildlngprawtikxnkhwamkawhnakhxngkaraephthyaephnpccubn phawaitesiyhayechiybphlnthukeriykwaepn hrux yuriemiy uremia sungmikarpnepuxnkhxngeluxdodypssawa tngaetpramanpi kh s 1847 khawayuriemiy thukichephuxhmaythungphawaprimanpssawaxxkldlng sungpccubneriykwa oliguria odymacakkarsnnisthanwaekidcakkarthipssawaphsmkbeluxdaethnthicathukkhbthayxxkthangthxpssawa phawaitesiyhayechiybphlnenuxngcakkartaykhxngthxitechiybphln idthukwinicchyinshrachxanackrinchwngkhristthswrrs 1940 cakphuthiidrbbadecbinehtukarnedxablitsinlxndxn idekidenuxraykhxngthxitepnbangswnkhun sungnaipsukarthangankhxngitthildlngxyangkathnhn inchwngsngkhramekahliaelasngkhramewiydnamxubtikarnkhxngphawaitesiyhayechiybphlnldlng enuxngcakkarihkhxngehlwthanghlxdeluxddaaelakarcdkarphawaechiybphlnthidikhunxangxingSkorecki K Green J Brenner BM 2005 Chronic renal failure in Kasper DL Braunwald E Fauci AS aelakhna b k Harrison s Principles of Internal Medicine 16th ed New York NY McGraw Hill pp 1653 63 ISBN 0 071 39140 1 Weisberg LS December 2008 Management of severe hyperkalemia Crit Care Med 36 12 3246 51 doi 10 1097 CCM 0b013e31818f222b PMID 18936701 Tierney Lawrence M Stephen J McPhee Maxine A Papadakis 2004 22 CURRENT Medical Diagnosis and Treatment 2005 44 ed p 871 ISBN 0071436928 subkhnemux 2011 08 05 Brady HR Brenner BM 2005 Chronic renal failure in Kasper DL Braunwald E Fauci AS aelakhna b k Harrison s Principles of Internal Medicine 16th ed New York NY McGraw Hill pp 1644 53 ISBN 0 071 39140 1 Goldman Lee Schafer Andrew I b k 15 April 2015 Goldman Cecil medicine 25th ed Philadelphia PA Elsevier Saunders p 781 ISBN 978 1455750177 OCLC 899727756 Thiele R James M Isbell Mitchell H Rosner 2015 03 06 AKI Associated with Cardiac Surgery Clinical Journal of the American Society of Nephrology 10 3 500 514 doi 10 2215 CJN 07830814 PMID 25376763 oliguria Origin and meaning of oliguria by Online Etymology Dictionary www etymonline com phasaxngkvs subkhnemux 2021 01 29 Bywaters EG Beall D 1941 Crush injuries with impairment of renal function Br Med J 1 4185 427 32 doi 10 1136 bmj 1 4185 427 PMC 2161734 PMID 20783577 Schrier RW Wang W Poole B Mitra A 2004 Acute renal failure definitions diagnosis pathogenesis and therapy J Clin Invest 114 1 5 14 doi 10 1172 JCI22353 PMC 437979 PMID 15232604 aehlngkhxmulxunkarcaaenkorkhDICD 10 N17ICD 584MeSH D058186 11263thrphyakrphaynxk 000501 med 1595 itesiyhayechiybphln bthkhwamaephthysastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk