ภาวะน้ำเป็นพิษ

ภาวะน้ำเป็นพิษ (อังกฤษ: water intoxication, water poisoning) หรือ ภาวะมีโซเดียมในเลือดน้อยเกินแบบเจือจาง (dilutional hyponatremia) เป็นภาวะอันตรายที่เกิดจากการดื่มน้ำมากเกินไป โดยทั่วไป น้ำเป็นสารที่มีความเป็นพิษน้อยมาก คือมีค่า LD₅₀ มากกว่า 90 มิลลิลิตร/กิโลกรัม

ภาวะน้ำเป็นพิษ
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10	E87.7
ICD-	276.69

ปัจจัยเสี่ยง

• มวลกายต่ำในทารก
• การดื่มน้ำปริมาณมากขณะออกกำลังกาย โดยเฉพาะในการวิ่งมาราธอน
• การหักโหมและภาวะเครียดจากความร้อน
• การแข่งขันดื่มน้ำ
• ความผิดปกติทางจิตเวชศาสตร์
• ความผิดพลาดของแพทย์

พยาธิสรีรวิทยา

เมื่อดื่มน้ำมากเกินไป จะทำให้เกิดความไม่สมดุลของสารอิเล็กโทรไลต์ต่าง ๆ เพื่อทำให้ทั้งภายในและภายนอกเซลล์มีความเข้มข้นเท่ากัน เซลล์จึงต้องขยายตัวขึ้น ซึ่งหากเกิดกับสมองจะทำให้ความดันในกะโหลกศีรษะเพิ่มสูงขึ้น ผลที่ตามมาจะทำให้ปวดหัว สับสน และง่วงซึม และอาจหายใจลำบาก กล้ามเนื้ออ่อนแรง กระตุกหรือเป็นตะคริว สัญญาณชีพที่ผิดปกติจะเริ่มเด่นชัด เช่น หัวใจและชีพจรเต้นช้าลง หากเซลล์สมองขยายตัวมากเกินไปจะทำให้หลอดเลือดถูกบีบ ทำให้สมองบวม และนำไปสู่การเสียชีวิตได้

การรักษาและวิธีการป้องกัน

• รักษาได้โดยการให้สารอิเล็กโทรไลต์ทางหลอดเลือด
• ติดตามตรวจวัดระดับอิเล็กโทรไลต์ในเลือดอย่างสม่ำเสมอ

วิธีการป้องกันคือ ควรดื่มน้ำเมื่อรู้สึกกระหายเท่านั้น เพราะร่างกายมีกลไกทางสรีรวิทยาที่รู้ว่าเมื่อไรร่างกายต้องการน้ำ สำหรับผู้ที่เล่นกีฬาหนัก ๆ ควรดื่มเครื่องดื่มเกลือแร่ในปริมาณพอสมควร และไม่ควรดื่มน้ำเปล่าในปริมาณมาก

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-09-02. สืบค้นเมื่อ 2015-06-01.
2. Water Intoxication in Infants
3. Just What Does Running a Marathon Do to Your Body? -- Marathon and Beyond
4. Competitive Eating: How Safe Is It?
5. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2015-06-01.
6. ภาวะสารน้ำในร่างกายมากผิดปกติจนเกิดเป็นพิษ^[]

แหล่งข้อมูลอื่น

• สธ. เตือนดื่มน้ำมากเกินไม่ดี เสี่ยงสมองบวม เสียชีวิตได้