บทความน ย งต องการเพ มแหล งอ างอ งเพ อพ ส จน ความถ กต องค ณสามารถพ ฒนาบทความน ได โดยเพ มแหล งอ างอ งตามสมควร เน อหาท ขาด

ปีเอตะ (อิตาลี: Pietà; ละติน: pietas) มาจากภาษาอิตาลี ที่แปลว่า ความสงสาร คือหัวเรื่องของศิลปะในศาสนาคริสต์ที่เป็นรูปพระแม่มารีย์ประคองร่างพระเยซูที่เพิ่งอัญเชิญลงจากกางเขน ส่วนใหญ่จะพบในงานประติมากรรม Pietà เป็นหัวเรื่องหนึ่งในชุด “” (Our Lady of Sorrows) และเป็นฉากหนึ่งใน “พระทรมานของพระเยซู” ซึ่งเป็นฉากที่มีพระแม่มารีย์ นางมารีย์ชาวมักดาลา และบุคคลอื่นล้อมพระศพพระเยซู (หลังจากที่อัญเชิญลงจากกางเขน) ด้วยความความโศกเศร้า ฉากนี้ตามความเป็นจริงแล้วควรจะเรียกว่า “Lamentation” แต่บางที่ก็จะใช้คำว่า “Pietà” แทน

คำว่า “pietas” สืบมาจากประเพณีของชาวโรมันราวคริสต์ศตวรรษที่ 7 ที่มีการตึอกชกหัวและ "แสดงอารมณ์...ความรักอันใหญ่หลวงและความกลัวอำนาจของเทพเจ้าโรมัน"

ปีเอตะเริ่มขึ้นที่เมืองฟลอเรนซ์ ประเทศอิตาลี ราวต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 ปีเอตะแบบเยอรมันและโปแลนด์จะเน้นรอยแผลของพระเยซู

รูปปั้นปีเอตะที่สำคัญ

มีเกลันเจโล บูโอนาร์โรตี

ปีเอตะ ชิ้นที่สำคัญที่สุดคืองานประติมากรรมหินอ่อนของมีเกลันเจโล บูโอนาร์โรตี (ไมเคิลแองเจลโล) เป็นรูปพระแม่มารีย์ประทับบนแท่นหิน ขณะที่รองรับพระศพของพระบุตรไว้ในท่าพาดบนตักหลังจากที่ถูกนำลงจากไม้กางเขน ปีเอตะได้รับการสร้างสรรค์ขึ้นจากหินอ่อนบริสุทธิ์ สูง 5 ฟุต 9 นิ้ว มีเกลันเจโลสร้างปีเอตะขึ้นตามสัญญาว่าจ้างจากสำนักวาติกันแห่งกรุงโรม เพื่อให้มาประดิษฐานที่มหาวิหารนักบุญเปโตร โดยใช้เวลาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1494-1501 เมื่อส่งมอบผลงาน ปีเอตะได้สร้างความมหัศจรรย์แก่ผู้ที่ได้ยลความงามของปีเอตะเป็นอย่างมาก ด้วยความสมจริงทั้งในส่วนของรายละเอียด รอยยับต่าง ๆ และอีกหลาย ๆ องค์ประกอบที่ทำให้ปีเอตะมีความงดงามอย่างยิ่ง จนมีผู้กล่าวว่าปีเอตะมิน่าจะถูกสลักขึ้นจากฝีมือมนุษย์ และอาจจะเป็นด้วยสาเหตุนั้นเองที่ทำให้มีเกลันเจโลพอใจในผลงานนี้ จนลอบมาสลักชื่อไว้ที่ผลงาน ทั้ง ๆ ที่ในผลงานอื่น ๆ ของเขา ไม่มีชิ้นใดที่เขาสลักชื่อเอาไว้เลย ปัจจุบันปีเอตะยังคงตั้งอยู่ที่มหาวิหารนักบุญเปโตรเช่นเดิม

ลุยส์ จิเมเนซ

ประติมากรชาวอเมริกันสลับเพศขององค์ประกอบ และผสมวัฒนธรรม เม็กซิโกที่ผสมผสานกับตำนานอัซเตก (Aztec) เป็นรูปนักรกำลังอุ้มคนรักที่ตายไป ทำให้เป็นอนุสาวรีย์ปีเอตะใหญ่อยู่ที่เมืองแอลบูเคอร์คี รัฐนิวเม็กซิโก

เอริค สลัทสกี

สลัตสกีปีเอตะ (Slutsky Pietà) เป็นภาพเขียนร่วมสมัยโดยศิลปินชาวแคนาดา ชื่อเอริก สลัตสกี (Erik Slutsky) สลัตสกีใช้ปีเอตะมีเกลันเจโลเป็นฐานโดยพยายามใช้สถานะการณ์ความขัดแย้งสมัยปัจจุบันเป็นปัจจัย พระแม่มารีย์ของสลัทสกีแต่งตัวแบบคลุมหน้าอย่างผู้หญิงมุสลิม "แม่แห่งคริสต์ศาสนา" อุ้มร่างของพระเยซูซึ่งเป็นชาวยิว หัวใจของรูปนี้คือความรวมกันของศาสนาหลักสามศาสนาในรูปเดียวกันเพราะศาสนาทั้งสามไม่มีศาสนาที่สามารถหลีกเลื่ยงจากความความเศร้าโศกจากการสูญเสียสิ่งที่รักไป

อ้างอิง

ตารางเทียบเสียงสระภาษาอิตาลี ราชบัณฑิตยสถาน
G Schiller, Iconography of Christian Art, Vol. II,1972 (English trans from German), Lund Humphries, London, pp. 179-181, figs 622-39, ISBN 853313245

ภาพ

ปีเอตะแกะจากไม้ที่โคโลญ ประเทศเยอรมนี
ปีเอตะที่เมืองอาวีญง (Avignon) ประเทศฝรั่งเศส (คริสต์ศตวรรษที่ 5)
ปีเอตาที่เมืองมุสซี เซอร์ เซน (Mussy sur Seine) ประเทศฝรั่งเศส
ปีเอตะอีกชิ้นหนึ่งของมีเกลันเจโลที่พิพิธภัณฑ์เมืองฟลอเรนซ์
หนังสือสวดมนต์ต์ Obsecro te (ค.ศ. 1470s)ห้องสมุดบ็อดเลียน (Bodleian Library) เมืองอ็อกฟอร์ด ประเทศอังกฤษ
ปีเอตะโดยโรเจียร์ ฟาน เดอ เวย์เด็นที่พิพิธภัณฑ์ปราโด เมืองแมดริด ประเทศสเปน
ปีเอตะที่แฮริสสา (Harissa ประเทศเลบานอน)
ปีเอตะนูนที่มหาวิหาร Auch ประเทศฝรั่งเศส
ปีเอตะโดย
ปฏิมากรรมไม้ทาสีที่พิพิธภัณฑ์เมืองวาลาโดลิด (Valladolid) ประเทศสเปน
โบสถ์เซนต์คริสตีนา (St. Christina) เมืองราเวนสบูร์ก (Ravensburg) ประเทศเยอรมนี

บทความศิลปกรรมนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] ตารางเทียบเสียงสระภาษาอิตาลี ราชบัณฑิตยสถาน

[2] G Schiller, Iconography of Christian Art, Vol. II,1972 (English trans from German), Lund Humphries, London, pp. 179-181, figs 622-39, ISBN 853313245