ถั่วแปบ เป็นชื่อไม้เถาชนิด Dolichos lablab L. ในวงศ์ Leguminosae ดอกสีม่วงฝักแบน ๆ ภาษากะเหรี่ยงเรียก เบ่าะบาสะ ถั่วแปบเป็นพืชตระกูลถั่วที่มีแหล่งกระจายพันธุ์มาจากประเทศอินเดีย แล้วจึงกระจายพันธุ์ไปทางภูมิประเทศแบบเขตร้อนหรือร้อนชื้น ถั่วแปบมีโครโมโซมเป็นดิพลอยด์ (2n=22) จำนวน 11 คู่ ที่มีอายุข้ามปี โดยทั่วไปมี 2 ชนิด คือถั่วแปบเขียว (สีฝักจะมีสีเขียวเข้ม) และถั่วแปบขาว (ลักษณะฝักจะมีสีเขียวซีดขาว)
ถั่วแปบ | |
---|---|
ลักษณะทั่วไป | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | พืช |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
เคลด: | พืชดอก |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
เคลด: | โรสิด |
อันดับ: | ถั่ว |
วงศ์: | ถั่ว |
วงศ์ย่อย: | วงศ์ย่อยถั่ว |
สกุล: | (L.) |
สปีชีส์: | Lablab purpureus |
ชื่อทวินาม | |
Lablab purpureus (L.) | |
ชื่อพ้อง | |
Dolichos lablab L. |
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้นถั่วแปบมีลำต้นเป็นไม้เลื้อยลำต้นบิด มีขนเล็กน้อย สูงประมาณ 1.5 เมตร - 3 เมตร บางพันธ์อาจสูงได้ถึงประมาณ 9 เมตร ลักษณะของใบ เป็นใบประกอบ 3 ใบ คล้ายรูปไข่ปลายเรียวแหลม ดอกมี 2 ชนิดคือ ชนิดดอกสีขาว และชนิดดอกสีม่วง เมล็ดอ่อนจะมีสีเขียว เมื่อแก่จะมีสีน้ำตาลเข้ม หรือเป็นสีดำเมื่อแก่จัด
การใช้ประโยชน์
ฝักอ่อน เมล็ด ใช้ประกอบอาหาร เช่นแกงส้ม ผักลวกจิ้มกับน้ำพริก ใช้เป็นสมุนไพรบำรุงร่างกาย แก้อ่อนเพลีย บำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้อาการแพ้ ปลูกเป็นพืชอาหารสัตว์ ปลูกเป็นพืชสำหรับทำปุ๋ย หรือเป็นพืชเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ
สารอาหาร
ถั่วแปบเป็นพืชตระกูลถั่วที่ให้สารอาหารทางโปรตีนสูง คาร์โบไฮเดรต (กลูโคส กาแลกโทส และกลูตามิเนส) ไขมันชนิดฟอสฟาไทด์ แร่ธาตุ ได้แก่ แคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส สังกะสี รวมไปถึงวิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี กรดแพนโรทีนิค
ถั่วแปบยังพบว่ามีสาร ไฟโตฮีแมคกลูตินิน (Phytohemagglutinine) ที่ช่วยในการเร่งการผลิตเม็ดเลือดขาวของร่างกาย ลำต้นของถั่วแปบยังพบว่ามีสารแคโรทีน หรือบีตา-แคโรทีน และสาร ลูเทียน (Lutein) ในส่วนของรากถั่วแปบมีเอนไซม์ชนิดหนึ่ง และกรดอะมิโนแยกอิสระอีกหลายชนิด จึงเหมาะแก่การปลูกถั่วแปบเพื่อบำรุงรักษาดิน
ภาพ
- ต้นถั่วแปบ
- ใบถั่วแปบ
- ฝักถั่วแปบ
- ดอก
- เมล็ด
อ้างอิง
- Lablab purpureus at Multilingual taxonomic information from the
อ่านเพิ่ม
- Devaraj, V. Rangaiah (2016). "Hyacinth bean: A gem among legumes. State of the art in Lablab purpureus research" (PDF). Legume Perspectives. 13 (2016–07): 1–42.
- Fakhoury, A. M.; Woloshuk, C. P. (2001). "Inhibition of Growth of Aspergillus flavusand Fungal α-Amylases by a Lectin-Like Protein from Lablab purpureus". Molecular Plant-Microbe Interactions. 14 (8): 955–61. doi:10.1094/MPMI.2001.14.8.955. PMID 11497467.
- Hendricksen, R.; Minson, D. J. (2009). "The feed intake and grazing behaviour of cattle grazing a crop of Lablab purpureus cv. Rongai". The Journal of Agricultural Science. 95 (3): 547–54. doi:10.1017/S0021859600087955. S2CID 84231105.
- Hendricksen, RE; Poppi, DP; Minson, DJ (1981). "The voluntary intake, digestibility and retention time by cattle and sheep of stem and leaf fractions of a tropical legume (Lablab purpureus)". Australian Journal of Agricultural Research. 32 (2): 389–98. doi:10.1071/AR9810389.
- Humphry, E; Konduri, V; Lambrides, J; Magner, T; McIntyre, L; Aitken, B; Liu, J (2002). "Development of a mungbean (Vigna radiata) RFLP linkage map and its comparison with lablab (Lablab purpureus) reveals a high level of colinearity between the two genomes". Theoretical and Applied Genetics. 105 (1): 160–6. doi:10.1007/s00122-002-0909-1. PMID 12582573. S2CID 19420328.
- Liu, C. J. (1996). "Genetic diversity and relationships among Lablab purpureus genotypes evaluated using RAPD as markers". Euphytica. 90 (1): 115–9. doi:10.1007/BF00025167. S2CID 31881073.
- Maass, Brigitte L. (2006). "Changes in seed morphology, dormancy and germination from wild to cultivated germplasm of the hyacinth bean (Lablab purpureus (L.) Sweet)". Genetic Resources and Crop Evolution. 53 (6): 1127–35. doi:10.1007/s10722-005-2782-7. S2CID 27644011.
- Maass, Brigitte L.; Jamnadass, Ramni H.; Hanson, Jean; Pengelly, Bruce C. (2005). "Determining sources of diversity in cultivated and wild Lablab purpureus related to provenance of germplasm using amplified fragment length polymorphism (AFLP)". Genetic Resources and Crop Evolution. 52 (5): 683–95. doi:10.1007/s10722-003-6019-3. S2CID 44040763.
- Maass, Brigitte L.; Robotham, Oliver; Chapman, Marc A. (2017). "Evidence for two domestication events of hyacinth bean (Lablab purpureus (L.) Sweet): a comparative analysis of population genetic data" (PDF). Genetic Resources and Crop Evolution. 64 (6): 1221–30. doi:10.1007/s10722-016-0431-y. S2CID 10921988.
- Maass, Brigitte L.; Usongo, Macalister F. (2007). "Changes in seed characteristics during the domestication of the lablab bean (Lablab purpureus (L.) Sweet: Papilionoideae)". Australian Journal of Agricultural Research. 58 (1): 9–19. doi:10.1071/ar05059.
- Pengelly, Bruce C.; Maass, Brigitte L. (2001). "Lablab purpureus (L.) Sweet – diversity, potential use and determination of a core collection of this multi-purpose tropical legume". Genetic Resources and Crop Evolution. 48 (3): 261–72. doi:10.1023/A:1011286111384. S2CID 11125153.
- Trinick, M. J. (1980). "Relationships Amongst the Fast-growing Rhizobia of Lablab purpureus, Leucaena leucocephala, Mimosa spp., Acacia farnesiana and Sesbania grandiflora and their Affinities with Other Rhizobial Groups". Journal of Applied Bacteriology. 49 (1): 39–53. doi:10.1111/j.1365-2672.1980.tb01042.x.
- Vanlauwe, B.; Nwoke, O.C.; Diels, J.; Sanginga, N.; Carsky, R.J.; Deckers, J.; Merckx, R. (2000). "Utilization of rock phosphate by crops on a representative toposequence in the Northern Guinea savanna zone of Nigeria: Response by Mucuna pruriens, Lablab purpureus and maize". Soil Biology and Biochemistry. 32 (14): 2063–77. doi:10.1016/S0038-0717(00)00149-8.
แหล่งข้อมูลอื่น
(ถั่วแปบ)
- Dolichos bean, Lablab purpureus (L.) Sweet 2013-02-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน by the University of Agricultural Sciences, Bangalore, India
- Avadhani, Ramesh (Spring 2006). . Mood Indico. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-07-24. สืบค้นเมื่อ 2007-01-08.
- JSTOR Global Plants: Lablab purpureus
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
thwaepb epnchuximethachnid Dolichos lablab L inwngs Leguminosae dxksimwngfkaebn phasakaehriyngeriyk ebaabasa thwaepbepnphuchtrakulthwthimiaehlngkracayphnthumacakpraethsxinediy aelwcungkracayphnthuipthangphumipraethsaebbekhtrxnhruxrxnchun thwaepbmiokhromosmepndiphlxyd 2n 22 canwn 11 khu thimixayukhampi odythwipmi 2 chnid khuxthwaepbekhiyw sifkcamisiekhiywekhm aelathwaepbkhaw lksnafkcamisiekhiywsidkhaw thwaepblksnathwipkarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr phuchekhld phuchmithxlaeliyngekhld phuchdxkekhld phuchibeliyngkhuaethekhld orsidxndb thwwngs thwwngsyxy wngsyxythwskul L spichis Lablab purpureuschuxthwinamLablab purpureus L chuxphxngDolichos lablab L Dolichos purpureus L Lablab niger Medikus Lablab lablab L Lyons Lablab vulgaris L Savi Vigna aristata Piperlksnathangphvkssastrtnthwaepbmilatnepnimeluxylatnbid mikhnelknxy sungpraman 1 5 emtr 3 emtr bangphnthxacsungidthungpraman 9 emtr lksnakhxngib epnibprakxb 3 ib khlayrupikhplayeriywaehlm dxkmi 2 chnidkhux chniddxksikhaw aelachniddxksimwng emldxxncamisiekhiyw emuxaekcamisinatalekhm hruxepnsidaemuxaekcdkarichpraoychnfkxxn emld ichprakxbxahar echnaekngsm phklwkcimkbnaphrik ichepnsmuniphrbarungrangkay aekxxnephliy barungthatu aekikh aekxakaraeph plukepnphuchxaharstw plukepnphuchsahrbthapuy hruxepnphuchephuxkarxnurksdinaelanasarxaharthwaepbepnphuchtrakulthwthiihsarxaharthangoprtinsung kharobihedrt kluokhs kaaelkoths aelaklutamiens ikhmnchnidfxsfaithd aerthatu idaek aekhlesiym ehlk fxsfxrs sngkasi rwmipthungwitaminex witaminbi witaminsi krdaephnorthinikh thwaepbyngphbwamisar ifothiaemkhklutinin Phytohemagglutinine thichwyinkarerngkarphlitemdeluxdkhawkhxngrangkay latnkhxngthwaepbyngphbwamisaraekhorthin hruxbita aekhorthin aelasar luethiyn Lutein inswnkhxngrakthwaepbmiexnismchnidhnung aelakrdxamionaeykxisraxikhlaychnid cungehmaaaekkarplukthwaepbephuxbarungrksadinphaphtnthwaepb ibthwaepb fkthwaepb dxk emldxangxingLablab purpureus at Multilingual taxonomic information from thexanephimDevaraj V Rangaiah 2016 Hyacinth bean A gem among legumes State of the art in Lablab purpureus research PDF Legume Perspectives 13 2016 07 1 42 Fakhoury A M Woloshuk C P 2001 Inhibition of Growth of Aspergillus flavusand Fungal a Amylases by a Lectin Like Protein from Lablab purpureus Molecular Plant Microbe Interactions 14 8 955 61 doi 10 1094 MPMI 2001 14 8 955 PMID 11497467 Hendricksen R Minson D J 2009 The feed intake and grazing behaviour of cattle grazing a crop of Lablab purpureus cv Rongai The Journal of Agricultural Science 95 3 547 54 doi 10 1017 S0021859600087955 S2CID 84231105 Hendricksen RE Poppi DP Minson DJ 1981 The voluntary intake digestibility and retention time by cattle and sheep of stem and leaf fractions of a tropical legume Lablab purpureus Australian Journal of Agricultural Research 32 2 389 98 doi 10 1071 AR9810389 Humphry E Konduri V Lambrides J Magner T McIntyre L Aitken B Liu J 2002 Development of a mungbean Vigna radiata RFLP linkage map and its comparison with lablab Lablab purpureus reveals a high level of colinearity between the two genomes Theoretical and Applied Genetics 105 1 160 6 doi 10 1007 s00122 002 0909 1 PMID 12582573 S2CID 19420328 Liu C J 1996 Genetic diversity and relationships among Lablab purpureus genotypes evaluated using RAPD as markers Euphytica 90 1 115 9 doi 10 1007 BF00025167 S2CID 31881073 Maass Brigitte L 2006 Changes in seed morphology dormancy and germination from wild to cultivated germplasm of the hyacinth bean Lablab purpureus L Sweet Genetic Resources and Crop Evolution 53 6 1127 35 doi 10 1007 s10722 005 2782 7 S2CID 27644011 Maass Brigitte L Jamnadass Ramni H Hanson Jean Pengelly Bruce C 2005 Determining sources of diversity in cultivated and wild Lablab purpureus related to provenance of germplasm using amplified fragment length polymorphism AFLP Genetic Resources and Crop Evolution 52 5 683 95 doi 10 1007 s10722 003 6019 3 S2CID 44040763 Maass Brigitte L Robotham Oliver Chapman Marc A 2017 Evidence for two domestication events of hyacinth bean Lablab purpureus L Sweet a comparative analysis of population genetic data PDF Genetic Resources and Crop Evolution 64 6 1221 30 doi 10 1007 s10722 016 0431 y S2CID 10921988 Maass Brigitte L Usongo Macalister F 2007 Changes in seed characteristics during the domestication of the lablab bean Lablab purpureus L Sweet Papilionoideae Australian Journal of Agricultural Research 58 1 9 19 doi 10 1071 ar05059 Pengelly Bruce C Maass Brigitte L 2001 Lablab purpureus L Sweet diversity potential use and determination of a core collection of this multi purpose tropical legume Genetic Resources and Crop Evolution 48 3 261 72 doi 10 1023 A 1011286111384 S2CID 11125153 Trinick M J 1980 Relationships Amongst the Fast growing Rhizobia of Lablab purpureus Leucaena leucocephala Mimosa spp Acacia farnesiana and Sesbania grandiflora and their Affinities with Other Rhizobial Groups Journal of Applied Bacteriology 49 1 39 53 doi 10 1111 j 1365 2672 1980 tb01042 x Vanlauwe B Nwoke O C Diels J Sanginga N Carsky R J Deckers J Merckx R 2000 Utilization of rock phosphate by crops on a representative toposequence in the Northern Guinea savanna zone of Nigeria Response by Mucuna pruriens Lablab purpureus and maize Soil Biology and Biochemistry 32 14 2063 77 doi 10 1016 S0038 0717 00 00149 8 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Lablab purpureus thwaepb Dolichos bean Lablab purpureus L Sweet 2013 02 04 thi ewyaebkaemchchin by the University of Agricultural Sciences Bangalore India Avadhani Ramesh Spring 2006 Mood Indico khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2013 07 24 subkhnemux 2007 01 08 JSTOR Global Plants Lablab purpureus