ตำรวจรัฐสภา

ตำรวจรัฐสภา (อังกฤษ: Parliamentary Police) เป็นข้าราชการรัฐสภาสามัญ ตำแหน่ง เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา สังกัดสำนักรักษาความปลอดภัย สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร มีหน้าที่ดูแลความสงบเรียบร้อยภายและรักษาความปลอดภัยต่อบุคคลและทรัพย์สินต่าง ๆ ในบริเวณรัฐสภา

ตำรวจรัฐสภา Parliamentary Police
ตราตำรวจรัฐสภา
ตรารัฐสภา
ชื่อทางการ	เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา
คำขวัญ	พิทักษ์รัฐธรรมนูญ
ข้อมูลองค์กร
ก่อตั้ง	พ.ศ. 2476
โครงสร้างเขตอำนาจ
เขตอำนาจในการปฏิบัติการ	รัฐสภาไทย
ลักษณะทั่วไป	(ตำรวจ)
สำนักงานใหญ่	สำนักรักษาความปลอดภัย 1111 ถ.สามเสน แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
หน่วยงานปกครอง	สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร

ตำรวจรัฐสภายืนรักษาการณ์หน้าอาคารรัฐสภาไทย ระหว่างการเสวนา วาระแรกประชาชนปักหมุด "ปลดอาวุธ คสช." โดยผู้ที่ถูก คสช. คุกคาม

ตำรวจรัฐสภานั้นเป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา มีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกับพนักงานฝ่ายปกครองหรือเจ้าหน้าที่ตำรวจ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาภายในบริเวณของรัฐสภา แต่ไม่ใช่ข้าราชการตำรวจที่ขึ้นตรงต่อสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ตามพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ พ.ศ. 2547 แต่อย่างใด

ประวัติ

ตำรวจรัฐสภาในประเทศไทย เริ่มต้นมาจากภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อปี พ.ศ. 2475 โดยในปี พ.ศ. 2476 ได้มีประกาศแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติจัดตั้งกระทรวงและกรม พุทธศักราช 2476 ให้เพิ่ม กรมเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร เพื่อทำหน้าที่เป็นเลขาธิการให้กับสภาผู้แทนราษฎร และเปลี่ยนชื่อเป็น สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร หลังการประกาศใช้ พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พุทธศักราช 2476

จากนั้นตำรวจรัฐสภาได้ปรากฏขึ้นครั้งแรก ในพระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการในสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พุทธศักราช 2476 โดยเป็นส่วนหนึ่งของกองปฏิคม ในแผนกรักษาสถานที่และตำรวจสภา ในปี พ.ศ. 2491 ได้มีการเปลี่ยนชื่อเป็น แผนกตรวจรัฐสภา ต่อมาในปี พ.ศ. 2495 ได้มีการแบ่งส่วนราชการใหม่ ทำให้ตำรวจรัฐสภาย้ายไปอยู่ภายใต้กองกลาง ในชื่อแผนกตำรวจสภาผู้แทนราษฎร และ พ.ศ. 2503 ย้ายไปอยู่ในกองปฏิคมและสถานที่ในชื่อ แผนกตำรวจสภา

ในปี พ.ศ. 2541 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น ฝ่ายรักษาความปลอดภัย อยู่ภายใต้กองสถานที่ และได้ยกขึ้นเป็นสำนักรักษาความปลอดภัย ตามประกาศคณะกรรมการข้าราชการฝ่ายรัฐสภา เรื่อง การกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของส่วนราชการในสังกัดสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2545

ภารกิจ

ตำรวจรัฐสภา มีอำนาจหน้าที่รักษาความปลอดภัย และดูแลความสงบเรียบร้อยภายในบริเวณรัฐสภา ทั้งการอารักขาบุคคลสำคัญ และการดูแลความปลอดภัยอาคารและสถานที่ สามารถตรวจค้น สืบสวนสอบสวนได้ภายในพื้นที่ของรัฐสภา เพื่อป้องกันการฝ่าฝืนระเบียบที่ส่งผลกระทบถึงความปลอดภัยโดยรวมภายในรัฐสภา และจะสามารถเข้าไปในบริเวณห้องประชุมสภาได้เมื่อได้รับคำสั่งจากประธานรัฐสภา เพื่อดำเนินการตามที่ประธานสภาได้ออกคำสั่ง อาทิ การเชิญตัวสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรออกจากห้องประชุมเนี่องจากขัดคำสั่งของประธานรัฐสภา การเข้าควบคุมสถานการณ์การขัดขวางการทำงานของประธานสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งหลายครั้งตำรวจรัฐสภาต้องปฏิบัติงานภายใต้ความกดดันที่สูงมาก

นอกจากนี้ตำรวจรัฐสภาจะมีอำนาจหน้าที่ในการอำนวยความสะดวกให้กับผู้มาติดต่อราชการ จัดการและควบคุมการจราจร รวมถึงการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยในบริเวณรัฐสภา และมีการฝึกอบรมเพื่อพัฒนาทักษะเพิ่มเติมอยู่เป็นประจำ อาทิ การควบคุมฝูงชน การเตรียมพร้อมเผชิญเหตุต่าง ๆ และในบางครั้งตำรวจรัฐสภาสามารถใช้อำนาจเต็มในการดูแลพื้นที่รัฐสภาเพียงหน่วยงานเดียว หรือร้องขอกำลังจากหน่วยงานอื่น ๆ เข้ามาเป็นผู้ช่วยเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา ภายใต้ดุลยพินิจที่เหมาะสมกับสถานการณ์

ตำแหน่ง

ประเภทตำแหน่ง

สำหรับเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภานั้น จะประดับเครื่องหมายยศคล้ายคลึงกับตำรวจทั่วไป แต่ปัจจุบันใช้ระบบยศตามมาตรฐานการกำหนดตำแหน่งของคณะกรรมการข้าราชการรัฐสภา (ก.ร.) คล้ายคลึงกับระบบของข้าราชการพลเรือน ประกอบไปด้วย

ตำแหน่งประเภททั่วไป

• ระดับปฏิบัติงาน
• ระดับชำนาญงาน
• ระดับอาวุโส

ตำแหน่งประเภทวิชาการ

• ระดับปฏิบัติการ
• ระดับชำนาญการ
• ระดับชำนาญการพิเศษ
• ระดับเชี่ยวชาญ

การประดับเครื่องหมายระดับ

เครื่องหมายระดับของตำรวจรัฐสภานั้น จะใช้เครื่องหมายลักษณะเดียวกับตำรวจไทยทั่วไป แต่จะแตกต่างในเรื่องของรายละเอียดประเภทตำแหน่งและหลักเกณฑ์ในการประดับ

ประเภททั่วไป

ตำแหน่ง		ระดับทักษะพิเศษ			-	ระดับอาวุโส	ระดับชำนาญงาน
ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง		8 ปีขึ้นไป	4 ปี แต่ไม่ถึง 8 ปี	ไม่ถึง 4 ปี	-	-	2 ปีขึ้นไป	ไม่ถึง 2 ปี	4 ปีขึ้นไป	2 ปี แต่ไม่ถึง 4 ปี
Anglicised version		Highly Skilled Level			-	Senior Level	Experienced Level

เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภาระดับปฏิบัติงาน

• ดำรงตำแหน่งระดับปฏิบัติงานไม่ถึง 2 ปี ให้ใช้รูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน 1 ดาว
• ดำรงตำแหน่งระดับปฏิบัติงานตั้งแต่ 2 ปีขึ้นไป แต่ไม่ถึง 4 ปี ให้ใช้รูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน 2 ดาว
• ดำรงตำแหน่งระดับปฏิบัติงานตั้งแต่ 4 ปีขึ้นไป ใช้รูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน 3 ดาว

เจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภาระดับชำนาญงาน ให้ใช้เครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีติดกับรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงินติดกึ่งกลาง

• ดำรงตำแหน่งชำนาญงานไม่ถึง 2 ปี ให้ใช้เครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีติดกับรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน 1 ดาว
• ดำรงตำแหน่งชำนาญงานตั้งแต่ 2 ปีขึ้นไป ให้ใช้เครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีติดกับรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน 2 ดาว

ระดับอาวุโส

• ให้ใช้เครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีติดกับรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน 3 ดาว

ระดับทักษะพิเศษ ให้ใช้เครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีติดกับรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงิน ติดกึ่งกลางระหว่างพระมหามงกุฎและช่อชัยพฤกษ์

• ดำรงตำแหน่งทักษะพิเศษไม่ถึง 4 ปี ให้มีเครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีและมีช่อชัยพฤกษ์ทำด้วยโลหะสีเงินโค้งเข้าหาส่วนล่างของพระมหามงกุฎทั้งสองข้าง ประกอบด้วยรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงินจำนวน 2 ดาว ติดกึ่งกลางระหว่างพระมหามงกุฎและช่อชัยพฤกษ์
• ดำรงตำแหน่งระดับทักษะพิเศษตั้งแต่ 4 ปีขึ้นไป แต่ไม่ถึง 8 ปี ให้มีเครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีและมีช่อชัยพฤกษ์ทำด้วยโลหะสีเงินโค้งเข้าหาส่วนล่างของพระมหามงกุฎทั้งสองข้าง ประกอบด้วยรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงินจำนวน 3 ดาว ติดกึ่งกลางระหว่างพระมหามงกุฎและช่อชัยพฤกษ์
• ดำรงตำแหน่งระดับทักษะพิเศษตั้งแต่ 8 ปีขึ้นไป ให้มีเครื่องหมายรูปพระมหามงกุฎมีรัศมีและมีช่อชัยพฤกษ์ทำด้วยโลหะสีเงินโค้งเข้าหาส่วนล่างของพระมหามงกุฎทั้งสองข้าง ประกอบด้วยรูปดาว 8 แฉก ทำด้วยโลหะสีเงินจำนวน 4 ดาว ติดกึ่งกลางระหว่างพระมหามงกุฎและช่อชัยพฤกษ์

ประเภทวิชาการ

ปัจจุบันกำลังอยู่ในช่วงปรับปรุงระเบียบเพื่อให้สอดคล้องกับตำแหน่ง เนื่องจากยังไม่มีระเบียบการประดับเครื่องหมายระดับรองรับที่ชัดเจน จึงใช้การเทียบเคียงกับตำแหน่งประเภททั่วไปเป็นการชั่วคราว

ดูเพิ่ม

• ข้าราชการไทย

อ้างอิง

1. ข้อความจากตราหน้าหมวก เครื่องแบบเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา ประกาศประธานรัฐสภา ว่าด้วยเครื่องแบบเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา พ.ศ. 2556 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
2. "โฆษก สนง.เลขาธิการสภา แจงไม่จับกุม 'ไวพจน์ อาภรณ์รัตน์' เมื่อปี 62 เนื่องจากไม่มีคำสั่งศาล และอยู่นอกอำนาจตำรวจรัฐสภา". prachatai.com.
3. ราชกิจจานุเบกษา. พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการฝ่ายรัฐสภา พ.ศ. 2554. 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เล่ม 128 ตอนที่ 43 ก, วันที่ 11 พฤษภาคม 2554, หน้า 5
4. "ชี้ 8 แนวทางปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ยัน "ผลชันสูตร-สำนวนคดี" ไม่ใช่ความลับ". mgronline.com. 2022-03-23.
5. "ตำรวจรัฐสภา". mgronline.com. 2012-06-25.
6. ราชกิจจานุเบกษา. พระราชบัญญัติจัดตั้งกระทรวงและกรมแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2476 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เล่ม 50 วันที่ 19 พฤษจิกายน 2476 หน้า 639-640
7. ราชกิจจานุเบกษา. พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการในสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พุทธศักราช 2476 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เล่ม 50 วันที่ 30 มกราคม 2476 หน้า 930-932
8. "ประวัติ หน้า 1". www.parliament.go.th.
9. ราชกิจจานุเบกษา. พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2495 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. ตอนที่ 9 เล่มที่ 69 วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2495 หน้า 95-97
10. ราชกิจจานุเบกษา. พระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2503 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. ฉบับพิเศษ เล่มที่ 77 ตอนที่ 64 วันที่ 1 สิงหาคม 2503 หน้าที่ 1-4
11. ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศคณะกรรมการข้าราชการฝ่ายรัฐสภา เรื่อง การกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของส่วนราชการในสังกัดสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2538^[]. เล่มที่ 115 ตอนที่ 46 ง วันที่ 9 มิถุนายน 2541 หน้า 107
12. ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศคณะกรรมการข้าราชการฝ่ายรัฐสภา เรื่อง การกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของส่วนราชการในสังกัดสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2545 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เล่ม 120 ตอนพิเศษ 132 ง วันที่ 17 พฤศจิกายน 2546 หน้า 61-66
13. 7 (2020-11-17). "ระวังเรือเป็ดม็อบล่ม กรมเจ้าท่า เตือน น้ำเชี่ยวคลื่นแรง ฝ่าไม่ไหว". ข่าวสด.{{}}: CS1 maint: numeric names: authors list ()
14. "'ลูกนัท'โผล่ม็อบ'ไทยไม่ทน-ทะลุฟ้า'บุกสภาฯ จัดอภิปรายฯคู่ขนานแบบกร่อยๆ". www.naewna.com. 2021-09-01.{{}}: CS1 maint: url-status ()
15. "ไทม์ไลน์ ตร.สภา ปะทะผู้ติดตาม "ธรรมนัส" ขณะ "ชวน" ข้องใจ ทำไม ตร.ต้องขอโทษ". www.thairath.co.th. 2021-06-02.
16. "ตำรวจรัฐสภาตรวจเข้มสิ่งแปลกปลอม-วัตถุต้องสงสัยบริเวณอาคารรัฐสภาแห่งใหม่". สยามรัฐ. 2019-08-05.
17. 45 (2021-03-25). "อีกแล้ว! ส.ส.รัฐบาล ลักไก่ แอบนำรถหรูชาร์จไฟสภาฟรี แฉไม่ใช่ครั้งแรก". ข่าวสด.{{}}: CS1 maint: numeric names: authors list ()
18. ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศรัฐสภา เรื่อง การแบ่งส่วนราชการภายใน และการกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของส่วนราชการในสังกัดสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2563 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เล่ม 137 ตอนพิเศษ 296 ง วันที่ 18 ธันวาคม 2563 หน้า 72-74
19. 18 (2019-12-11). "มงคลกิตติ์ งานเข้า! ตร.รับดำเนินคดีความมั่นคง หลังนำสารก่อระเบิดเข้าสภา". ข่าวสด.{{}}: CS1 maint: numeric names: authors list ()
20. Ltd.Thailand, VOICE TV. "ทำความรู้จักตำรวจรัฐสภา". VoiceTV.
21. "สภาเดือด!ขุนค้อนสั่งตร.เชิญสส.พ้นห้องประชุม". www.posttoday.com. 2013-08-20.{{}}: CS1 maint: url-status ()
22. "ลาก-ทุ่มเก้าอี้ วัดชีพจร ย้อนดู ปชป.ในสภา หลัง 'ไตรรงค์' อัดฝ่ายค้านนับองค์ประชุม จนสภาล่ม เป็นวิธีที่ป่าเถื่อน". prachatai.com.
23. "รัฐบาลอาจอยู่ไม่ครบวาระ นายกฯ มีสิทธิยุบสภา". สำนักข่าวไทย อสมท. 2021-06-08.
24. "ทนายตั้มพา'ลุงพล-ป้าแต๋น'บุกสภา ร้อง'สิระ'ปมถูกออกหมายจับ". dailynews. 2021-06-09.
25. "สำนักงานตำรวจแห่งชาติ - ข้อแตกต่างระหว่าง ตำรวจรัฐสภา ตำรวจศาล และข้าราชการตำรวจ | Facebook". www.facebook.com.{{}}: CS1 maint: url-status ()
26. "ตร.รัฐสภาฝึกเตรียมความพร้อมควบคุมม็อบ". คมชัดลึกออนไลน์. 2013-08-03.
27. โครงการฝึกอบรม หลักสูตร "การพัฒนาความรู้และทักษะเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา" ให้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา 2021-03-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (senate.go.th)
28. "ม็อบเสื้อเหลืองถึงสภาแล้ว ตำรวจปิดถนนวางแบริเออร์-ลวดหนาม รถฉีดน้ำก็มาแต่เช้า". www.sanook.com/news.
29. "'ชวน'กำชับเข้ม!มาตรการรักษาความปลอดภัย'รัฐสภา'เกียกกาย". www.naewna.com. 2019-08-05.{{}}: CS1 maint: url-status ()
30. matichon (2020-10-15). "เปิดภาพทหารใส่ชุดพรางเดินพรึบเต็มสภา ส.ส.ก้าวไกล ข้องใจ มาทำไม สภาไร้วี่แววผู้ชุมนุม". มติชนออนไลน์.
31. ราชกิจจานุเบกษา ฉบับพิเศษ. พระราชบัญญัติยศตำรวจรัฐสภา พ.ศ. 2512.^[] เล่มที่ 86 ตอนที่ 85, วันที่ 1 ตุลาคม 2512 หน้า 1-4
32. "ปฏิบัติงานตำรวจรัฐสภา". www.parliament.go.th.
33. "ตำรวจรัฐสภา". www.parliament.go.th.
34. ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศประธานรัฐสภา ว่าด้วยเครื่องแบบเจ้าหน้าที่ตำรวจรัฐสภา พ.ศ. 2556 2022-03-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เล่ม 130 ตอนพิเศษ 117 ง วันที่ 13 กันยายน 2556 หน้า 16-28