ตัวคุมจังหวะหัวใจ

เซลล์เพซเมกเกอร์ (อังกฤษ: pacemaker cells, cardiac pacemaker) เป็นเซลล์ชนิดหนึ่งซึ่งมีหน้าที่ควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ พบได้ที่ (heart tissue) โดยสามารถเกิด depolarization หรือสร้างกระแสประสาท (action potential) ได้เอง แบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่ () และ atrioventricular node ()

เซลล์เพซเมกเกอร์

Sinoatrial node

Sinoatrial node หรือ SA node เป็นกลุ่มของเซลล์ที่อยู่บนของ ใกล้กับทางเข้าของ (superior vena cava) เป็นเซลล์เพซเมกเกอร์ที่อยู่สูงที่สุด และจัดเป็นเซลล์เพซเมกเกอร์ที่ 1 (primary pacemaker) ซึ่งสามารถสร้างกระแสประสาทในภาวะปกติได้ประมาณ 70-80 ครั้งต่อนาที

Atrioventricular node

Antrioventricular node หรือ AV junction พบได้ที่บริเวณระหว่าง (left atrium) และ (right ventricle) ภายใน (atrial septum) หรืออยู่ถัดลงมาจาก SA node โดยจัดเป็นเซลล์เพซเมกเกอร์ที่ 2 (secondary pacemaker) มีความเร็วในการสร้างกระแสประสาทรองจาก SA node คือ 40-60 ครั้งต่อนาที

อัตราในการเกิด pacemaker

อัตราในการเกิด pacemaker (pacemaking rate) นั้นจะขึ้นอยู่กับเซลล์ที่มีความเร็วในการสร้างกระแสประสาทได้สูงสุด เพราะฉะนั้น ในภาวะปกติ SA node ซึ่งเป็นเซลล์ที่สามารถสร้างกระแสประสาทได้เร็วที่สุด จึงเป็นตัวกำหนด pacemaking rate แต่ถ้า SA node มีความผิดปกติ ไม่สามารถสร้างกระแสประสาทได้ เซลล์ที่มีความเร็วในการสร้างกระแสประสาทรองลงมาหรือ AV junction ก็จะทำหน้าที่แทน

อ้างอิง

1. http://dict.longdo.com/search/cardiac%20pacemaker
2. http://kalasin.moph.go.th/nkh/docs/24/EKG2.pdf^[]