Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| จอกบ่วาย | |
|---|---|
 | |
| จอกบ่วายที่ภูกระดึง | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | |
| อันดับ: | Caryophyllales |
| วงศ์: | |
| สกุล: | Drosera |
| สปีชีส์: | D. burmannii |
| ชื่อทวินาม | |
| Drosera burmannii (1794) | |
| ชื่อพ้อง | |
| |
จอกบ่วาย หรือ หมอกบ่วาย เป็นพืชกินสัตว์ขนาดเล็กอยู่ในสกุลหยาดน้ำค้างเป็นพืชฤดูเดียว มีลักษณะลำต้นแนบไปกับพื้น ใบเป็นแผ่นมนรี ค่อนข้างหนา ลักษณะคล้ายช้อน เรียงกันเป็นรูปวงกลม เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5 ถึง 3 ซม. มีขน จอกบ่วายเป็นหยาดน้ำค้างที่มีกับดักแบบเร็ว เมื่อดักจับแมลงได้ใบจะโอบล้อมแมลงในสองสามวินาที ขณะที่ชนิดอื่นใช้เวลาเป็นนาทีหรือชั่วโมง
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
จอกบ่วายมีลำต้นจะแนบอยู่กับพื้นดิน ใบเป็นกระจุกแบบกุหลาบซ้อนหนาแน่นที่โคนแนบชิดติดดิน เส้นผ่าศูนย์กลาง ตั้งแต่ 1.5 - 3 ซม. แผ่นใบเป็นแผ่นมนรีรูปไข่กลับหรือทรงกลม ค่อนข้างหนา กว้างประมาณ 0.5-0.8 ซม. ยาวประมาณ 0.6-1.5 ซม. ที่ใบจะมีขนเล็ก ๆ เป็นจำนวนมาก มีสีแดงเรื่อถึงแดง ปลายขนจะมีเมือกใสเกาะอยู่ คล้ายกับหยาดน้ำค้าง ดอกดอกออกใจกลางต้น ตั้งตรง ช่อดอกสูง 5 -15 ซม. กลีบดอกมีสีขาว
การกระจายพันธุ์
จอกบ่วายมีเขตการกระจายพันธุ์กว้าง พบในแถบประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อินเดีย ศรีลังกา ญี่ปุ่น และออสเตรเลีย ส่วนใหญ่ในประเทศไทยพบทุกภาคขึ้นตามที่ชื้นแฉะ ที่โล่งและดินที่ไม่สมบูรณ์ โดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตามภูเขาหินทราย
ประโยชน์
ในยาพื้นบ้านอีสาน ใช้จอกบ่วายทั้งต้นแห้ง ดองเหล้าดื่ม แก้ท้องมาน ทั้งต้นสด ขยี้ทาแก้กลากเกลื้อน ในตำรายาไทย ใช้ ทั้งต้น แก้บิด ต่อมน้ำเหลืองอักเสบ ไข้มาลาเรีย ตามตำรายาของฮินดูจอกบ่วายมีคุณสมบัติทำให้ผิวหนังแดงจากการที่เลือดคั่ง
การเผยแพร่ในสื่อ
ประเทศไทยได้จัดพิมพ์แสตมป์ชุดพืชกินแมลง 4 ดวง เป็นที่ระลึกสัปดาห์สากลแห่งการเขียนจดหมาย พ.ศ. 2549 โดยใช้ภาพที่ชนะเลิศจากการประกวดในงานสัปดาห์สากลแห่งการเขียนจดหมายประจำปี พ.ศ. 2548 ในหัวข้อ "พืชกินแมลง" 1 ใน 4 ดวงนั้นเป็นรูปจอกบ่วาย ที่ออกแบบโดย นายจรรยา บุญญาศักดิ์ ราคา 15.00 บาท ออกจำหน่ายครั้งแรกเมื่อ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2549
อ้างอิง
- จอกบ่วาย สารานุกรมพืชในประเทศไทย, สำนักงานหอพรรณไม้
- Larsen, K. (1987). Droseraceae. In T. Smitinand and K. Larsen (eds.), Flora of Thailand Vol. 2 part 1: 67-69.
- ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ มูลนิธิมหาวิทยาลัยมหิดล, สารานุกรมสมุนไพรเล่ม 4 (กกยาอีสาน) , พิมพ์ครั้งที่ 1, อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน) : กรุงเทพฯ 2543, หน้า 95-6
- Lewis, Walter H., 1977 Medical Botany - Plants Affecting Man's Health. John Wiley & Sons, St. Louis, Missouri.
- แสตมป์ชุดพืชกินแมลง 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน stampthai.org 2007-05-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
cxkbwaycxkbwaythiphukradungkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaeimidcdladb Angiospermsimidcdladb Eudicotsimidcdladb xndb Caryophyllaleswngs skul Droseraspichis D burmanniichuxthwinamDrosera burmannii 1794 chuxphxngDrosera burmannii auct non Vahl DC 1824 Drosera burmannii Drosera burmannii auct non Vahl Ito amp Matsum 1899 Drosera burmannii var dietrichiana Rchb f Diels 1906 Drosera dietrichiana Rchb f 1871 Drosera rotundifolia auct non L Lour 1790 Drosera sessilifolia auct non St Hil R Hamet 1907 Drosera burmannii Drosera zeylonensis Burm ex Diels 1906 cxkbway hrux hmxkbway epnphuchkinstwkhnadelkxyuinskulhyadnakhangepnphuchvduediyw milksnalatnaenbipkbphun ibepnaephnmnri khxnkhanghna lksnakhlaychxn eriyngknepnrupwngklm esnphasunyklang 1 5 thung 3 sm mikhn cxkbwayepnhyadnakhangthimikbdkaebberw emuxdkcbaemlngidibcaoxblxmaemlnginsxngsamwinathi khnathichnidxunichewlaepnnathihruxchwomnglksnathangphvkssastrcxkbwaymilatncaaenbxyukbphundin ibepnkracukaebbkuhlabsxnhnaaennthiokhnaenbchidtiddin esnphasunyklang tngaet 1 5 3 sm aephnibepnaephnmnrirupikhklbhruxthrngklm khxnkhanghna kwangpraman 0 5 0 8 sm yawpraman 0 6 1 5 sm thiibcamikhnelk epncanwnmak misiaedngeruxthungaedng playkhncamiemuxkisekaaxyu khlaykbhyadnakhang dxkdxkxxkicklangtn tngtrng chxdxksung 5 15 sm klibdxkmisikhawkarkracayphnthucxkbwaymiekhtkarkracayphnthukwang phbinaethbpraethsexechiytawnxxkechiyngit xinediy srilngka yipun aelaxxsetreliy swnihyinpraethsithyphbthukphakhkhuntamthichunaecha thiolngaeladinthiimsmburn odyechphaaphakhtawnxxkechiyngehnux tamphuekhahinthraypraoychninyaphunbanxisan ichcxkbwaythngtnaehng dxngehladum aekthxngman thngtnsd khyithaaekklakekluxn intarayaithy ich thngtn aekbid txmnaehluxngxkesb ikhmalaeriy tamtarayakhxnghinducxkbwaymikhunsmbtithaihphiwhnngaedngcakkarthieluxdkhngkarephyaephrinsuxaestmpchudphuchkinaemlng ph s 2549 praethsithyidcdphimphaestmpchudphuchkinaemlng 4 dwng epnthiralukspdahsaklaehngkarekhiyncdhmay ph s 2549 odyichphaphthichnaeliscakkarprakwdinnganspdahsaklaehngkarekhiyncdhmaypracapi ph s 2548 inhwkhx phuchkinaemlng 1 in 4 dwngnnepnrupcxkbway thixxkaebbody naycrrya buyyaskdi rakha 15 00 bath xxkcahnaykhrngaerkemux 9 tulakhm ph s 2549xangxingcxkbway saranukrmphuchinpraethsithy sanknganhxphrrnim Larsen K 1987 Droseraceae In T Smitinand and K Larsen eds Flora of Thailand Vol 2 part 1 67 69 phakhwichaephschphvkssastr mulnithimhawithyalymhidl saranukrmsmuniphrelm 4 kkyaxisan phimphkhrngthi 1 xmrinthrphrintingaexndphblichching cakd mhachn krungethph 2543 hna 95 6 Lewis Walter H 1977 Medical Botany Plants Affecting Man s Health John Wiley amp Sons St Louis Missouri aestmpchudphuchkinaemlng 2016 03 05 thi ewyaebkaemchchin stampthai org 2007 05 01 thi ewyaebkaemchchin wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb cxkbway