การทดสอบเอมส์ (อังกฤษ: Ames test) เป็นวิธีการทดสอบฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์ซึ่งถูกค้นพบโดย ศาสตราจารย์ ดร. บี.เอ็น. เอมส์ และคณะแห่งมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เบิร์กลีย์ โดยทำการปรับปรุงสายพันธุ์ของแบคทีเรีย Salmonella typhimurium ซึ่งในสภาพปกติจะสามารถสร้างกรดอะมิโนฮิสทิดีนได้เอง ให้กลายเป็นสายพันธุ์ที่ไม่สามารถสร้างกรดอะมิโนฮิสทิดีนได้เอง ซึ่งการกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้นนั้นเรียกได้ว่าเป็นลักษณะของการกลายพันธุ์ซ้ำเมื่อนำไปทดสอบกับสารก่อกลายพันธุ์ บริเวณยีนลักษณะนี้จะเรียกว่า hot spot ซึ่งอาจเรียกการกลายพันธุ์ดังกล่าวได้ว่าเป็นการกลายพันธุ์แบบ reverse mutation
ในส่วนของแบคทีเรียที่ใช้ในการทดสอบนั้น จะใช้ Salmonella typhimurium ซึ่งมีด้วยกันหลายสายพันธุ์ ทั้ง TA98, TA97, TA100, TA1535 และ TA102 จากการที่การกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้นในแบคทีเรียดังกล่าวเป็นแบบ point mutation ของยีนที่สร้างกรดอะมิโนฮีสทิดีนได้ดังนั้นในขั้นตอนของการเก็บสายพันธุ์จึงต้องเติมกรดอะมิโนฮีสทิดินเสมอและนอกจากนี้ เนื่องมาจากในระหว่างที่มีการปรับปรุงสายพันธุ์ เป็นผลให้ยีนที่สร้างไบโอทินเกิดการกลายพันธุ์กระทั่งแบคทีเรียไม่สามารถสร้างไบโอทินได้จึงต้องมีการเติมไบโอทินลงไปในอาหารเลี้ยงเชื้อด้วย
จากหลักการของการทดสอบฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์ ด้วยวิธีการทดสอบเอมส์ เป็นผลให้ผู้ศึกษามีความรู้ความเข้าใจในเรื่องการกลายพันธุ์ของแบคทีเรีย
การกลายพันธุ์ (Mutation)
การกลายพันธุ์ คือ การเปลี่ยนแปลงสารพันธุกรรมที่อยู่ภายในสิ่งมีชีวิต และก่อเกิดเป็นลักษณะใหม่ซึ่งต่างไปจากลักษณะเดิมที่มีอยู่ โดยลักษณะดังกล่าวสามารถถ่ายทอดสู่ลูกหลานได้ และเราเรียกสิ่งมีชีวิตที่กลายพันธุ์ว่า mutant
ชนิดของการกลายพันธุ์ มีอยู่ด้วยกัน 2 แบบ
- การกลายพันธุ์ของเซลล์สืบพันธุ์ (Germinal mutation) เมื่อเกิดการกลายพันธุ์ของเซลล์ดังกล่าวแล้วลักษณะกลายพันธุ์นั้น สามารถถ่ายทอดสู่รุ่นลูกหลานได้
- การกลายพันธุ์ของ (Somatic mutation) เมื่อเกิดการกลายพันธุ์ขึ้นกับเซลล์ดังกล่าวแล้วลักษณะกลายนั้น ไม่สามารถถ่ายทอดสู่รุ่นลูกหลานได้
นอกจากนี้ เมื่อเกิดการกลายพันธุ์ จากลักษณะเดิม (อัลลีลปกติ) ไปเป็นลักษณะใหม่ (อัลลีลใหม่) แล้ว ยังมี การกลายพันธุ์ที่ทำให้ลักษณะ ฟีโนไทป์ที่กลายพันธุ์ เปลี่ยนกลับคืนสู่สภาพเดิม ซึ่งก็คือ การกลายพันธุ์กลับ (reward)
ระดับของการกลายพันธุ์
การกลายพันธุ์ ที่มีการเปลี่ยนแปลงสารพันธุกรรมในระดับต่าง ๆ
- Point mutation หรือ gene mutation เป็นการกลายพันธุ์ที่เกิดในระดับโมเลกุลหรือยีน ได้แก่ การขาดหาย เพิ่ม หรือ แทนที่ของเบสเพียง 1-2 เบส
- Chromosome mutation เป็นการกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้นกับโครงสร้างโครโมโซม ได้แก่ อินเวอร์ชัน (inversion) ทรานสโลเกชัน (translocation) อินเซอร์ชัน (insertion) ดีลีชัน (deletion) เป็นต้น
- Genomic mutation เป็นการกลายพันธุ์ที่เกิดขึ้นเนื่องจากจำนวนโครโมโซมขาดหายไปหรือเพิ่มขึ้นมา ได้แก่ ยูพลอยดี (euploidy) และแอนยูพลอยดี (aneuploidy)
คุณสมบัติอื่น ๆ
เมื่อมีคุณสมบัติตามที่กล่าวมาแล้ว ยังไม่เพียงพอในการทดสอบ โดยนอกจากแบคทีเรียที่ถูกทำให้เกิดการกลายพันธุ์ขึ้นที่ยีนที่ควบคุมการสร้าง amino acid แล้ว แบคทีเรียที่นำมาทดสอบต้องมีคุณสมบัติอื่น ๆ อีก โดยจะช่วยให้แบคทีเรียมีความไวต่อการเกิดกลายพันธุ์ คือ
- rfa mutation เป็นการเพิ่ม cell wall permeability โดยทำให้เกิดการกลายพันธุ์ขึ้นในแบคทีเรีย ทำให้ความสามารถในการสร้าง lipopolysaccharide ซึ่งเคลือบอยู่บนผนังเซลล์ลดลงหรือขาดหายไปทำให้สารโมเลกุลใหญ่เข้าไปภายในเซลล์ได้มากขึ้น
- uvrB mutation คือ การทำให้เกิดการ กลายพันธุ์ในแบคทีเรีย ทำให้แบคทีเรียสูญเสียความสามารถในการซ่อมแซม DNA ที่ผิดปกติ
- R-factor plasmids คือ การใส่ plasmid เช่น pkM101 หรือ pAQ1 เข้าไปในแบคทีเรีย บางสายพันธุ์เพื่อช่วยให้แบคทีเรียมีความว่องไวต่อสาร ก่อกลายพันธุ์มากขึ้น เนื่องจาก plasmid จะไปเพิ่ม error-prone repair of DNA damage ทำให้แบคทีเรียมีความไวต่อสารก่อกลายพันธุ์กว้างขึ้น
วิธีตรวจสอบ
วิธีตรวจสอบฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์ ในการทดสอบเอมส์นั้น มี 3 วิธี
- Plate incorporation test
- Spot test
- Preincubation test
แต่ไม่ว่าอย่างไรก็ตามเนื่องจากการทดสอบแบบเอมส์เป็นวิธีระยะสั้น เป็นการตรวจสอบสารก่อกลายพันธุ์เบื้องต้นก่อนที่จะทำการศึกษาในสัตว์ทดลองอื่น ๆ ผลที่ได้จะทำให้สามารถพัฒนาและปรับปรุงสารที่มีประโยชน์แต่ไม่มีฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์เพื่อนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน
การพิจารณาว่าสารเคมีมีฤทธิ์ก่อกลายพันธุ์จะมีการพิจารณาคุณสมบัติดังต่อไปนี้
- ต้องมีความสัมพันธุ์ระหว่างความเข้มข้นของสารที่ทดสอบกับ จำนวน โคโลนี ที่เกิดขึ้นว่าเป็น dose response relationship กล่าวคือ เมื่อความเข้มข้นของสารเพิ่มขึ้น จะพบว่าจำนวนโคโลนีเพิ่มขึ้นด้วย
- ตัวอย่างต้องมีอย่างน้อย 2 ความเข้มข้น ที่ทำให้จำนวน แบคทีเรีย กลายพันธุ์มีจำนวนมากกว่าจำนวนที่กลายพันธุ์ตามธรรมชาติ
- ต้องมีอย่างน้อยหนึ่งความเข้มข้น ที่ทำให้จำนวนแบคทีเรียกลายพันธุ์ มากกว่า 2 เท่าของการกลายพันธุ์ตามธรรมชาติ
อ้างอิง
- แก้ว กังสดาลอำไพ. 2537. พิษวิทยา.(นครปฐม):สถาบันวิจัยโภชนาการมหาวิทยาลัยมหิดล
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karthdsxbexms xngkvs Ames test epnwithikarthdsxbvththikxklayphnthusungthukkhnphbody sastracary dr bi exn exms aelakhnaaehngmhawithyalyaekhlifxreniy ebirkliy odythakarprbprungsayphnthukhxngaebkhthieriy Salmonella typhimurium sunginsphaphpkticasamarthsrangkrdxamionhisthidinidexng ihklayepnsayphnthuthiimsamarthsrangkrdxamionhisthidinidexng sungkarklayphnthuthiekidkhunnneriykidwaepnlksnakhxngkarklayphnthusaemuxnaipthdsxbkbsarkxklayphnthu briewnyinlksnanicaeriykwa hot spot sungxaceriykkarklayphnthudngklawidwaepnkarklayphnthuaebb reverse mutation phaph aephnthicionmkhxngaebkhthieriy Salmonella typhimurium inswnkhxngaebkhthieriythiichinkarthdsxbnn caich Salmonella typhimurium sungmidwyknhlaysayphnthu thng TA98 TA97 TA100 TA1535 aela TA102 cakkarthikarklayphnthuthiekidkhuninaebkhthieriydngklawepnaebb point mutation khxngyinthisrangkrdxamionhisthidiniddngnninkhntxnkhxngkarekbsayphnthucungtxngetimkrdxamionhisthidinesmxaelanxkcakni enuxngmacakinrahwangthimikarprbprungsayphnthu epnphlihyinthisrangiboxthinekidkarklayphnthukrathngaebkhthieriyimsamarthsrangiboxthinidcungtxngmikaretimiboxthinlngipinxahareliyngechuxdwy cakhlkkarkhxngkarthdsxbvththikxklayphnthu dwywithikarthdsxbexms epnphlihphusuksamikhwamrukhwamekhaicineruxngkarklayphnthukhxngaebkhthieriykarklayphnthu Mutation karklayphnthu khux karepliynaeplngsarphnthukrrmthixyuphayinsingmichiwit aelakxekidepnlksnaihmsungtangipcaklksnaedimthimixyu odylksnadngklawsamarththaythxdsulukhlanid aelaeraeriyksingmichiwitthiklayphnthuwa mutantchnidkhxngkarklayphnthu mixyudwykn 2 aebbkarklayphnthukhxngesllsubphnthu Germinal mutation emuxekidkarklayphnthukhxngeslldngklawaelwlksnaklayphnthunn samarththaythxdsurunlukhlanid karklayphnthukhxng Somatic mutation emuxekidkarklayphnthukhunkbeslldngklawaelwlksnaklaynn imsamarththaythxdsurunlukhlanid nxkcakni emuxekidkarklayphnthu caklksnaedim xllilpkti ipepnlksnaihm xllilihm aelw yngmi karklayphnthuthithaihlksna fionithpthiklayphnthu epliynklbkhunsusphaphedim sungkkhux karklayphnthuklb reward radbkhxngkarklayphnthukarklayphnthu thimikarepliynaeplngsarphnthukrrminradbtang Point mutation hrux gene mutation epnkarklayphnthuthiekidinradbomelkulhruxyin idaek karkhadhay ephim hrux aethnthikhxngebsephiyng 1 2 ebs Chromosome mutation epnkarklayphnthuthiekidkhunkbokhrngsrangokhromosm idaek xinewxrchn inversion thransolekchn translocation xinesxrchn insertion dilichn deletion epntn Genomic mutation epnkarklayphnthuthiekidkhunenuxngcakcanwnokhromosmkhadhayiphruxephimkhunma idaek yuphlxydi euploidy aelaaexnyuphlxydi aneuploidy khunsmbtixun emuxmikhunsmbtitamthiklawmaaelw yngimephiyngphxinkarthdsxb odynxkcakaebkhthieriythithukthaihekidkarklayphnthukhunthiyinthikhwbkhumkarsrang amino acid aelw aebkhthieriythinamathdsxbtxngmikhunsmbtixun xik odycachwyihaebkhthieriymikhwamiwtxkarekidklayphnthu khux rfa mutation epnkarephim cell wall permeability odythaihekidkarklayphnthukhuninaebkhthieriy thaihkhwamsamarthinkarsrang lipopolysaccharide sungekhluxbxyubnphnngesllldlnghruxkhadhayipthaihsaromelkulihyekhaipphayinesllidmakkhun uvrB mutation khux karthaihekidkar klayphnthuinaebkhthieriy thaihaebkhthieriysuyesiykhwamsamarthinkarsxmaesm DNA thiphidpkti R factor plasmids khux karis plasmid echn pkM101 hrux pAQ1 ekhaipinaebkhthieriy bangsayphnthuephuxchwyihaebkhthieriymikhwamwxngiwtxsar kxklayphnthumakkhun enuxngcak plasmid caipephim error prone repair of DNA damage thaihaebkhthieriymikhwamiwtxsarkxklayphnthukwangkhunkartrwcsxbphlkarthdlxngwithitrwcsxbwithitrwcsxbvththikxklayphnthu inkarthdsxbexmsnn mi 3 withi Plate incorporation test Spot test Preincubation test aetimwaxyangirktamenuxngcakkarthdsxbaebbexmsepnwithirayasn epnkartrwcsxbsarkxklayphnthuebuxngtnkxnthicathakarsuksainstwthdlxngxun phlthiidcathaihsamarthphthnaaelaprbprungsarthimipraoychnaetimmivththikxklayphnthuephuxnaipichinchiwitpracawn karphicarnawasarekhmimivththikxklayphnthucamikarphicarnakhunsmbtidngtxipni txngmikhwamsmphnthurahwangkhwamekhmkhnkhxngsarthithdsxbkb canwn okholni thiekidkhunwaepn dose response relationship klawkhux emuxkhwamekhmkhnkhxngsarephimkhun caphbwacanwnokholniephimkhundwy twxyangtxngmixyangnxy 2 khwamekhmkhn thithaihcanwn aebkhthieriy klayphnthumicanwnmakkwacanwnthiklayphnthutamthrrmchati txngmixyangnxyhnungkhwamekhmkhn thithaihcanwnaebkhthieriyklayphnthu makkwa 2 ethakhxngkarklayphnthutamthrrmchatixangxinghttp www sanger ac uk about press 2009 091016 html 2011 02 04 thi ewyaebkaemchchinaekw kngsdalxaiph 2537 phiswithya nkhrpthm sthabnwicyophchnakarmhawithyalymhidl