การชื่นชมของแมไจ

การนมัสการของโหราจารย์ (อังกฤษ: Adoration of the Magi) เป็นชื่อที่ใช้ในหัวข้อการวาดภาพหนึ่งในชุดการประสูติของพระเยซู ซึ่งเป็นภาพของสามคนเดินทางตาม (star of Bethlehem) จนกระทั่งพบพระกุมารเยซู เมื่อพบแล้วก็มอบของขวัญที่เป็นทองคำ กำยาน และมดยอบ (myrrh) และถวายการสักการะ ในปฏิทินศาสนาเหตุการณ์นี้ฉลองกันทางตะวันตกในวันสมโภชพระคริสต์แสดงองค์ ซึ่งเป็นวันฉลองการที่พระวจนะทรงรับเป็นมนุษย์คือพระเยซู ทุกวันที่ 6 มกราคม ทางนิกายอีสเทิร์นออร์ทอดอกซ์ฉลองวันเดียวกับวันประสูติของพระเยซูในวันที่ 25 ธันวาคม การขยายความจากคำบรรยายเพียงสั้น ๆ เกี่ยวกับแมไจในพระวรสารนักบุญมัทธิว บทที่ 2 ข้อที่ 1-11 เป็นการแสดงว่าการประสูติของพระเยซูเป็นที่ยอมรับตั้งแต่ประสูติในฐานะกษัตริย์แห่งโลก

ชีวิตของพระเยซู
การนมัสการของโหราจารย์ Adoration of the Magi
โลงหินสลักด้วยภาพการนมัสการของโหราจารย์ คริสต์ศตวรรษที่ 4 Vatican

“การนมัสการของโหราจารย์” โดย เดียริค เบาท์ คริสต์ศตวรรษที่ 15

“การนมัสการของโหราจารย์” โดย เจนตีเล ดา ฟาบรีอาโน ค.ศ. 1423

วิวัฒนาการของศิลปะ

ภาพเหตุการณ์ การนมัสการของโหราจารย์ ภาพแรกสุด เป็นภาพของโหราจารย์ที่แต่งกายด้วยกางเกงแบบเปอร์เซียและหมวกแบบ (Phrygian) เดินเรียงกันยื่นของขวัญไปข้างหน้า เป็นภาพที่มีลักษณะคล้ายภาพเขียนในสมัยโบราณที่ผู้แทนจากประเทศอาณานิคมนำของขวัญมาถวายแสดงความสวามิภักดิ์ต่อผู้มีอำนาจ โดยเฉพาะภาพจากวัฒนธรรมของเมดิเตอร์เรเนียน ภาพเขียนลักษณะนี้พบเป็นครั้งแรกในภาพเขียนภายในสุสานใต้ดินและภาพแกะนูนบนโลงหินจากคริสต์ศตวรรษที่ 4 โหราจารย์มาเริ่มสวมมงกุฏเป็นครั้งแรกราวคริสต์ศตวรรษที่ 10 ในศิลปะตะวันตกเป็นส่วนใหญ่ เครื่องแต่งตัวที่ออกไปทางตะวันออกก็เปลี่ยนมาเป็นตะวันตก ต่อมาในสมัยไบแซนไทน์ โหราจารย์สวมหมวกแบบ pill-box ความสำคัญของหมวกก็ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ สมัยก่อนหน้านั้น โหราจารย์ทั้งสามคนมักจะมีอายุไล่ ๆ กัน แต่พอมาถึงสมัยหลังการวาดเป็นชายสามวัยก็เริ่มเป็นที่นิยมกัน ตัวอย่างที่งดงามจะเห็นได้ที่ด้านหน้าในประเทศอิตาลี

ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 12 ก็เริ่มการใช้โหราจารย์เป็นสัญลักษณ์ของผู้มาจากสามทิศของโลกที่รู้จักกันในสมัยนั้น บัลทาซาร์ (Balthasar) จะเป็นชนชั้นทั่วไปของแอฟริกาหรือมัวร์ และกัสปาร์ (Caspar) จะเป็นภาพของมีลักษณะของผู้ที่มาจากตะวันออกหรือแต่งตัวอย่างผู้ที่มาจากทางตะวันออก

ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 14 เป็นต้นมาโหราจารย์ก็มีผู้ติดตามเป็นขบวน ของขวัญก็มักจะเป็นเครื่องทองฝีมือดี และเครื่องแต่งตัวก็หรูหราขึ้น พอมาถึงคริสต์ศตวรรษที่ 15 ก็กลายมาเป็นงานที่เป็นการแสดงฝีมือของผู้สร้างงานศิลปะเพราะเป็นฉากที่มีองค์ประกอบที่ค่อนข้างซับซ้อนทั้งวัสดุและส่วนประกอบ ที่ประกอบด้วยกลุ่มชนที่รวมทั้งม้าและอูฐ และสิ่งต่าง ๆ เช่นไหม ขนสัตว์ เครื่องประดับ และทอง ของกษัตริย์ ที่ตัดกับฉากหลังเป็นป่า หรือโรงนา, พระเยซูนอนบนฟาง, และ เสื้อผ้าที่หยาบของนักบุญโยเซฟและเด็กเลี้ยงแกะ

ในฉากการนมัสการของโหราจารย์ มักจะมีสัตว์หลายชนิด: วัว และ ลา จากฉากประสูติ และม้า อูฐ สุนัข และเหยี่ยวของแมไจและผู้ติดตาม และบางที่ก็มีสัตว์อื่นเช่น นกเกาะอยู่บนโรงนา จากคริสต์ศตวรรษที่ 15 เป็นต้นมา ฉากการนมัสการของโหราจารย์มักจะรวมกับฉากฉากการนมัสการของคนเลี้ยงแกะ จากพระวรสารนักบุญลูกา 2:8-20 ทำให้มีคนและสัตว์เพิ่มขึ้น ในการวางองค์ประกอบของภาพเช่นบานพับภาพ จิตรกรอาจจะแยกฉากการนมัสการของโหราจารย์และการนมัสการของคนเลี้ยงแกะจากกัน โดยมีฉากการประสูติของพระเยซูเชื่อมตรงกลาง

อ้างอิง

1. ราชบัณฑิตยสถาน. (2548). พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน. . หน้า 304.
2. G Schiller, Iconography of Christian Art, Vol. I,1971 (English trans from German), Lund Humphries, London, pp100-114 & figs 245-298, ISBN 853312702

ดูเพิ่ม

• จิตรกรรมฝาผนัง
• บานพับภาพ

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ การนมัสการของโหราจารย์

งานการนมัสการของโหราจารย์โดยศิลปินบางคน

ฉากการนมัสการของโหราจารย์เป็นฉากที่นิยมวาดกันมากซึ่งจะเห็นได้จากงานเขียนของ:

• งานโมเสกที่ราเวนนา
  คริสต์ศตวรรษที่ 6
• หัวเสา
• บานพับภาพที่มหาวิหารเฮริฟอร์ด
• จิตรกรรมฝาผนัง
  มหาวิหารนักบุญฟรังซิสแห่งอัสซีซี
  ราว ค.ศ. .1310
• 
  ค.ศ. 1385-1388
• บาร์โตโลเม เอสเตบัน มูรีโย
• อันเดรอา มันเตญญา
  ราว ค.ศ. 1461
• ฟีลิปโป ลิปปี
• อัลเบรชท์ ดือเรอร์
  ค.ศ. 1504
• เฮียโรนิมัส บอส
  ราว ค.ศ. 1510
• เลโอนาร์โด ดา วินชี
• โรเจียร์ ฟาน เดอ เวย์เด็น
  คริสต์ศตวรรษที่ 15
• เอกสารตัวเขียนสีวิจิตร
  “หนังสือประจำชั่วโมงดุคเดอเบอร์รี”
  (Les Très Riches Heures
  du duc de Berry)