ไวยากรณ์ภาษาเปอร์เซียมีลักษณะเช่นเดียวกับภาษากลุ่มอินโด-ยุโรเปียนอื่นๆ คือเป็นภาษาที่มีการผันคำ
การเรียงคำ
ภาษาเปอร์เซียเรียงคำแบบประธาน-กรรม-กริยา วลีหลักนำหน้าวลีย่อย คำแสดงคำถาม āyā (آيا) ใช้ในคำถามแบบใช่/ไม่ใช่ โดยอยู่ต้นประโยค คำขยายโดยปกติตามหลังคำนามที่ถูกขยาย แต่มีบ้างที่คำขยายอยู่ข้างหน้าคำนาม ภาษานี้ต่างจากภาษาที่เรียงประโยคแบบเดียวกันคือมีคำบุพบท คำแสดงการกคือ rā (را) ใช้แสดงกรรม ประโยคทั่วไปอยู่ในรูป ประธาน-บุพบท-กรรม-กริยา แต่ถ้าเน้นกรรมจะเรียงประโยคเป็น ประธาน-กรรม + rā –บุพบท-กริยา
คำนาม
คำนามไม่มีการแบ่งเพศและมีเครื่องหมายการกเฉพาะ rā ซึ่งแสดงกรรมการก
พหูพจน์
การแสดงพหูพจน์โดยทั่วไปใช้การเติมปัจจัย hā (ها) ปกติใช้กับนามที่ไม่ใช่มนุษย์ ส่วนนามที่เป็นมนุษย์ใช้ ān (ان) คำยืมจากภาษาอาหรับรูปสตรีลึงค์ใช้ปัจจัย āt (ات) คำยืมจากภาษาอาหรับเกี่ยวกับมนุษย์ใช้ in (ين)
สรรพนาม
ภาษาเปอร์เซียเป็นภาษาที่ละประธานได้ คำสรรพนามใช้รูปเดียวกันทั้งเป็นประธาน กรรมตรง กรรมรอง และแสดงความเป็นเจ้าของ บุรุษที่ 1 เอกพจน์ รูปกรรม mæn rā อาจกร่อนเหลือ mærā คำสรรพนามแสดงความเป็นเจ้าของอาจต่างจากรูปปกติได้บ้าง
บุรุษ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
1 | mæn من | mā ما |
2 | to تو | shomā شما |
3 | u او (มนุษย์/ไม่ใช่มนุษย์), vey وى (human only) | ānhā آنها (มนุษย์/ไม่ใช่มนุษย์), ishān ایشان (มนุษย์เท่านั้น) |
คำคุณศัพท์
ปกติตามหลังคำที่ถูกขยาย โดยใช้โครงสร้างแสดงความเป็นเจ้าของ แต่คำคุณศัพท์อาจนำหน้านามได้ในรูปแบบที่ซับซ้อน การเปรียบเทียบขั้นกว่าใช้ปัจจัย tær (تَر) ขั้นสุดใช้ปัจจัย tærin (تَرين)
คำกริยา
คำกริยาโดยทั่วไปสร้างขึ้นจากรูปแบบต่อไปนี้ (คำอุปสรรคปฏิเสธ-ระยะเวลา)-รากศัพท์-อดีต-บุคคล-แสดงกรรม คำอุปสรรคปฏิเสธคือ næ เปลี่ยนเป็น ne ก่อนหน้าคำอุปสรรคระยะเวลา mi คำอุปสรรคเชื่อมต่อเชิงบังคับคือ be ปัจจยอดีตคือ d เปลี่ยนเป็น t เมื่ออยู่หลังพยัญชนะอโฆษะ
บุรุษ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
1 | æm | im |
2 | i | id |
3 | æd | ænd |
บุรุษ | เอกพจน์ | พหูพจน์ |
---|---|---|
1st | æm | emān |
2nd | æt | etān |
3rd | æsh | eshān |
การเชื่อมต่อ
ตัวอย่างต่อไปนี้เป็นบุรุษที่ 1 ของ xordæn (กิน)
ประธานกระทำ | |||
---|---|---|---|
มาลา | กาล | อักษรโรมัน | อักษรเปอร์เซีย-อาหรับ |
mikhoræd | میخورد | ||
ชี้เฉพาะ | Preterite | khord | خورد |
ชี้เฉพาะ | Imperfective preterite | mikhord | میخورد |
ชี้เฉพาะ | Perfect | khordeæst | خوردهاست |
ชี้เฉพาะ | Imperfective perfect | mikhordeæst | میخوردهاست |
ชี้เฉพาะ | Pluperfect | khorde bud | خورده بود |
ชี้เฉพาะ | Imperfective pluperfect | mikhorde bud | میخورده بود |
ชี้เฉพาะ | khāhæd khord | خواهد خورد | |
ชี้เฉพาะ | dāræd mikhoræd | دارد میخورد | |
ชี้เฉพาะ | dāsht mikhord | داشت میخورد | |
Subjunctive | Present | bekhoræd | بخورد |
Subjunctive | Preterite | khorde bāshæd | خورده باشد |
Subjunctive | Imperfective preterite | mikhorde bāshæd | میخورده باشد |
Subjunctive | Pluperfect | khorde bude bāshæd | خورده بوده باشد |
Subjunctive | Imperfective pluperfect | mikhorde bude bāshæd | میخورده بوده باشد |
ประธานถูกกระทำ | |||
---|---|---|---|
Mood | Tense | Romanization | Perso-Arabic |
Indicative | Present | khorde mishævæd | خورده میشود |
Indicative | Preterite | khorde shod | خورده شد |
Indicative | Imperfective preterite | khorde mishod | خورده میشد |
Indicative | Perfect | khorde shodeast | خورده شدهاست |
Indicative | Imperfective perfect | khorde mishodeast | خورده میشدهاست |
Indicative | Pluperfect | khorde shode bud | خورده شده بود |
Indicative | Imperfective pluperfect | khorde mishode bud | خورده میشده بود |
Indicative | Future | khorde khāhæd shod | خورده خواهد شد |
Indicative | Present progressive | daræd khorde mishævæd | دارد خورده میشود |
Indicative | Preterite progressive | dasht khorde mishod | داشت خورده میشد |
Subjunctive | Present | khorde shævæd | خورده شود |
Subjunctive | Preterite | khorde shode bāshæd | خورده شده باشد |
Subjunctive | Imperfective preterite | khorde mishode bāshæd | خورده میشده باشد |
Subjunctive | Pluperfect | khorde shode bude bāshæd | خورده شده بوده باشد |
Subjunctive | Imperfective pluperfect | khorde mishode bude bāshæd | خورده میشده بوده باشد |
กริยาประกอบ
เช่น kærdæn มักใช้คู่กับนามเป็นกริยาประกอบ ตัวอย่างเช่นคำว่า “sohbæt” การสนทนา ในขณะที่ sohbæt kærdæn การพูด กริยาอ่อนเหล่านี้อาจเติมหลังคำนาม คำคุณศัพท์ เพื่อสร้างคำกริยา เช่น dāræm sohbæt mikonæm ฉันกำลังพูด
จากตัวอย่างข้างต้น คำหลักคือ sohbæt ไม่ถูกเปลี่ยนรูปเมื่อเชื่อมต่อกับกริยาอ่อน มีแต่กริยาอ่อนเท่านั้นที่เปลี่ยนรูป
คำบุพบท
ภาษาเปอร์เซีย | ภาษาไทย |
---|---|
ændær (اندر) | ใน (literary) |
æz (از) | จาก |
bā (با) | ด้วย |
bær (بر) | บน |
bærā-ye (برای) | สำหรับ |
be (به) | ไปที่ เพื่อ |
bi (بی) | ปราศจาก |
chon (چون) | คล้าย (ทางการ) |
dær (در) | ที่ ใน |
mesl-e (مثل) | คล้าย |
tā (تا) | จนกระทั่ง |
hæm-chon (همچون) | คล้าย(ทางการ) |
แหล่งข้อมูลอื่น
- First International Conference on Aspects of Iranian Linguistics 2008-05-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Second International Conference on Iranian Linguistics 2008-03-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Persian Verb Conjugator 2007-12-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Persian - Farsi: site for studying Iran and Persian
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
iwyakrnphasaepxresiymilksnaechnediywkbphasaklumxinod yuorepiynxun khuxepnphasathimikarphnkhakareriyngkhaphasaepxresiyeriyngkhaaebbprathan krrm kriya wlihlknahnawliyxy khaaesdngkhatham aya آيا ichinkhathamaebbich imich odyxyutnpraoykh khakhyayodypktitamhlngkhanamthithukkhyay aetmibangthikhakhyayxyukhanghnakhanam phasanitangcakphasathieriyngpraoykhaebbediywknkhuxmikhabuphbth khaaesdngkarkkhux ra را ichaesdngkrrm praoykhthwipxyuinrup prathan buphbth krrm kriya aetthaennkrrmcaeriyngpraoykhepn prathan krrm ra buphbth kriyakhanamkhanamimmikaraebngephsaelamiekhruxnghmaykarkechphaa ra sungaesdngkrrmkark phhuphcn karaesdngphhuphcnodythwipichkaretimpccy ha ها pktiichkbnamthiimichmnusy swnnamthiepnmnusyich an ان khayumcakphasaxahrbrupstrilungkhichpccy at ات khayumcakphasaxahrbekiywkbmnusyich in ين srrphnamphasaepxresiyepnphasathilaprathanid khasrrphnamichrupediywknthngepnprathan krrmtrng krrmrxng aelaaesdngkhwamepnecakhxng burusthi 1 exkphcn rupkrrm maen ra xackrxnehlux maera khasrrphnamaesdngkhwamepnecakhxngxactangcakruppktiidbang ruppkti burus exkphcn phhuphcn1 maen من ma ما2 to تو shoma شما3 u او mnusy imichmnusy vey وى human only anha آنها mnusy imichmnusy ishan ایشان mnusyethann khakhunsphthpktitamhlngkhathithukkhyay odyichokhrngsrangaesdngkhwamepnecakhxng aetkhakhunsphthxacnahnanamidinrupaebbthisbsxn karepriybethiybkhnkwaichpccy taer ت ر khnsudichpccy taerin ت رين khakriyakhakriyaodythwipsrangkhuncakrupaebbtxipni khaxupsrrkhptiesth rayaewla raksphth xdit bukhkhl aesdngkrrm khaxupsrrkhptiesthkhux nae epliynepn ne kxnhnakhaxupsrrkhrayaewla mi khaxupsrrkhechuxmtxechingbngkhbkhux be pccyxditkhux d epliynepn t emuxxyuhlngphyychnaxokhsa pccybukhkhl burus exkphcn phhuphcn1 aem im2 i id3 aed aendaesdngkrrm burus exkphcn phhuphcn1st aem eman2nd aet etan3rd aesh eshankarechuxmtxtwxyangtxipniepnburusthi 1 khxng xordaen kin prathankrathamala kal xksrormn xksrepxresiy xahrbmikhoraed می خوردchiechphaa Preterite khord خوردchiechphaa Imperfective preterite mikhord می خوردchiechphaa Perfect khordeaest خورده استchiechphaa Imperfective perfect mikhordeaest می خورده استchiechphaa Pluperfect khorde bud خورده بودchiechphaa Imperfective pluperfect mikhorde bud می خورده بودchiechphaa khahaed khord خواهد خوردchiechphaa daraed mikhoraed دارد می خوردchiechphaa dasht mikhord داشت می خوردSubjunctive Present bekhoraed بخوردSubjunctive Preterite khorde bashaed خورده باشدSubjunctive Imperfective preterite mikhorde bashaed می خورده باشدSubjunctive Pluperfect khorde bude bashaed خورده بوده باشدSubjunctive Imperfective pluperfect mikhorde bude bashaed می خورده بوده باشد prathanthukkrathaMood Tense Romanization Perso ArabicIndicative Present khorde mishaevaed خورده می شودIndicative Preterite khorde shod خورده شدIndicative Imperfective preterite khorde mishod خورده می شدIndicative Perfect khorde shodeast خورده شده استIndicative Imperfective perfect khorde mishodeast خورده می شده استIndicative Pluperfect khorde shode bud خورده شده بودIndicative Imperfective pluperfect khorde mishode bud خورده می شده بودIndicative Future khorde khahaed shod خورده خواهد شدIndicative Present progressive daraed khorde mishaevaed دارد خورده می شودIndicative Preterite progressive dasht khorde mishod داشت خورده می شدSubjunctive Present khorde shaevaed خورده شودSubjunctive Preterite khorde shode bashaed خورده شده باشدSubjunctive Imperfective preterite khorde mishode bashaed خورده می شده باشدSubjunctive Pluperfect khorde shode bude bashaed خورده شده بوده باشدSubjunctive Imperfective pluperfect khorde mishode bude bashaed خورده می شده بوده باشدkriyaprakxbechn kaerdaen mkichkhukbnamepnkriyaprakxb twxyangechnkhawa sohbaet karsnthna inkhnathi sohbaet kaerdaen karphud kriyaxxnehlanixacetimhlngkhanam khakhunsphth ephuxsrangkhakriya echn daraem sohbaet mikonaem chnkalngphud caktwxyangkhangtn khahlkkhux sohbaet imthukepliynrupemuxechuxmtxkbkriyaxxn miaetkriyaxxnethannthiepliynrupkhabuphbthbuphbth phasaepxresiy phasaithyaendaer اندر in literary aez از cakba با dwybaer بر bnbaera ye برای sahrbbe به ipthi ephuxbi بی prascakchon چون khlay thangkar daer در thi inmesl e مثل khlayta تا cnkrathnghaem chon همچون khlay thangkar aehlngkhxmulxunFirst International Conference on Aspects of Iranian Linguistics 2008 05 18 thi ewyaebkaemchchin Second International Conference on Iranian Linguistics 2008 03 15 thi ewyaebkaemchchin Persian Verb Conjugator 2007 12 28 thi ewyaebkaemchchin Persian Farsi site for studying Iran and Persian