โลมาแม่น้ำอะเมซอน หรือ โลมาสีชมพู (อังกฤษ: Amazon river dolphin, Pink dolphin; โปรตุเกส: Boto, Boutu; ชื่อวิทยาศาสตร์: Inia geoffrensis; ออกเสียง: /อิ-เนีย-จี-โอฟ-เฟรน-สิส/) เป็นโลมาแม่น้ำชนิดหนึ่ง จัดเป็นเพียงชนิดเดียวในสกุล Inia และวงศ์ Iniidae
โลมาแม่น้ำแอมะซอน | |
---|---|
โลมาแม่น้ำแอมะซอนกำลังกินปลาซัคเกอร์ | |
ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์ | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | สัตว์ |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
ชั้น: | สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม |
อันดับ: | สัตว์กีบคู่ |
อันดับฐาน: | วาฬและโลมา |
วงศ์: | วงศ์โลมาแม่น้ำแอมะซอน |
สกุล: | วงศ์โลมาแม่น้ำแอมะซอน (, 1817) |
สปีชีส์: | Inia geoffrensis |
ชื่อทวินาม | |
Inia geoffrensis (, 1817) | |
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของโลมาแม่น้ำแอมะซอน |
โลมาแม่น้ำแอมะซอน จัดเป็นโลมาแม่น้ำ หรือโลมาน้ำจืดชนิดหนึ่ง ที่อาศัยอยู่ในน้ำจืดแท้ ๆ โดยที่ไม่พบในทะเล มีความยาวประมาณ 1.53-2.4 เมตร (5.0-7.9 ฟุต) ขึ้นอยู่กับชนิดย่อย ตัวเมียจะมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้ โดยตัวที่ใหญ่ที่สุด เป็นตัวเมียที่มีความยาวถึง 2.5 เมตร (8.2 ฟุต) และน้ำหนักตัว 98.5 กิโลกรัม (217 ปอนด์) ขณะที่ตัวผู้ที่ใหญ่ที่สุด ยาว 2.0 เมตร (6.6 ฟุต) และน้ำหนักตัว 94 กิโลกรัม (210 ปอนด์) นอกจากนี้แล้วกระดูกสันหลังบริเวณคอมีความยืดหยุ่นจึงสามารถทำให้หันหัวได้ 180 องศา ซึ่งความยืดหยุ่นตรงนี้เองที่ทำให้เป็นสิ่งสำคัญในการว่ายน้ำผ่านต้นไม้ต่าง ๆ และวัสดุกีดขวางต่าง ๆ ใน
นอกจากนี้ยังมีจะงอยปากยาวซึ่งฟันมี 24 ถึง 34 คู่ ฟันเป็นรูปทรงกรวยและมีฟันกรามด้านในของขากรรไกร มีผิวหนังสีขาวอมชมพูเรื่อ ๆ ตามีขนาดเล็ก
โลมาแม่น้ำแอมะซอน กระจายพันธุ์ในแม่น้ำสายใหญ่ในทวีปอเมริกาใต้ เช่น แม่น้ำแอมะซอน, แม่น้ำโอริโนโก, แม่น้ำลาพลาตา, แม่น้ำปารานา, เป็นต้น จึงแบ่งออกได้เป็น 3 ชนิดย่อย คือ
- I. g. geoffrensis เป็นชนิดที่พบได้ทั่วไป ในแม่น้ำแอมะซอนและโทคันตินส์
- พบในแม่น้ำโอริโนโก
- I. g. boliviensis พบในโบลิเวีย มีหัวเล็กกว่า มีลำตัวกว้างกว่า และมีจำนวนฟันมากกว่า ในบางข้อมูลจัดเป็นชนิดใหม่
มีทฤษฎีเกี่ยวกับการที่เข้ามาอาศัยอยู่ในน้ำจืดของโลมาแม่น้ำแอมะซอน ว่าในยุคก่อนประวัติศาสตร์ ทะเลด้านตะวันออกและตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้เชื่อมติดกัน ต่อมาเกิดแผ่นดินไหว ทางที่เชื่อมกันอยู่จึงถูกตัดขาดเนื่องจากมีเทือกเขาแอนดีสปรากฏขึ้นมา โลมาที่อาศัยอยู่ในทะเลแถบนี้จึงไม่สามารถว่ายน้ำกลับทะเลได้ นานวันเข้าจึงปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม จึงอาศัยอยู่ในแม่น้ำแอมะซอนตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
โลมาแม่น้ำแอมะซอน กินปลาและสัตว์น้ำชนิดต่าง ๆ เป็นอาหาร แม้กระทั่งปลาปิรันย่า มีอุปนิสัยอ่อนโยน เป็นมิตรกับมนุษย์เหมือนโลมาทั่วไป ในนิทานพื้นบ้านของชนพื้นเมือง เชื่อว่า โลมาแม่น้ำแอมะซอนสามารถแปลงร่างเป็นมนุษย์ได้ โดยจะแปลงร่างเป็นชายหนุ่มรูปงาม และเข้ามาล่อลวงหญิงสาวในหมู่บ้าน นอกจากนี้แล้วยังเชื่อว่าเป็นสัตว์ที่มีอาถรรพ์ หากนำน้ำมันของโลมามาใช้จุดตะเกียงจะทำให้ตาบอด แม้จะเป็นเพียงเรื่องเล่าแต่จากความเชื่อเหล่านี้เองที่ทำให้โลมาแม่น้ำแอมะซอนไม่ถูกคุกคามจากชนพื้นเมือง
แต่ปัจจุบันถูกคุกคามจากการสูญเสียถิ่นที่อยู่อาศัย อันเป็นผลมาจากการตัดไม้ทำลายป่าและมลภาวะเป็นพิษในน้ำ ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2012 เอโบ โมราเลส ประธานาธิบดีโบลิเวีย ได้ออกกฎหมายเพื่อคุ้มครองโลมาแม่น้ำแอมะซอนไว้เป็นสมบัติของชาติ
รูปภาพ
- ขณะว่ายน้ำเคียงข้างกัน
- ส่วนหัว
- ภาพวาดกะโหลก
อ้างอิง
- da Silva, V.; Trujillo, F.; Martin, A.; Zerbini, A.N.; Crespo, E.; Aliaga-Rossel, E.; Reeves, R. (2018). "Inia geoffrensis". IUCN Red List of Threatened Species. 2018: e.T10831A50358152. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T10831A50358152.en. สืบค้นเมื่อ 12 November 2021.
- "Appendices | CITES". cites.org. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อitis
- โลกาภิวัฒน์ 03/11/53 จากไทยรัฐ
- http://acsonline.org/factpack/Boto.htm 2012-01-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน American Cetacean Society Fact Sheet. "Boto (Amazon river dolphin)". American Cetacean Society. Retrieved December 6, 2011.]
- Robin C. Best & Vera M.F. da Silva (1993). "Inia geoffrensis". Mammalian Species (The American Society of Mammalogists) (426): 1–8.
- "Animal Info - Boto (Amazon river dolphin)". Animal Info - Endangered Animals. June 7, 2006. Retrieved December 6, 2011.
- หน้า 163, ผจญภัยในป่าอะเมซอน โดย ชุตินันท์ เอกอุกฤษฎ์กุล (สำนักพิมพ์ H.N.Group , 2549)
- แอมะซอน สายน้ำแห่งโลกเขียว
- Bolivia enacts law to protect Amazon pink dolphins จาก BBC
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
olmaaemnaxaemsxn hrux olmasichmphu xngkvs Amazon river dolphin Pink dolphin oprtueks Boto Boutu chuxwithyasastr Inia geoffrensis xxkesiyng xi eniy ci oxf efrn sis epnolmaaemnachnidhnung cdepnephiyngchnidediywinskul Inia aelawngs Iniidaeolmaaemnaaexmasxnolmaaemnaaexmasxnkalngkinplaskhekxrkhnademuxethiybkbmnusysthanakarxnurksiklsuyphnthu IUCN 3 1 CITES Appendix II CITES karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngchn stweliynglukdwynmxndb stwkibkhuxndbthan walaelaolmawngs wngsolmaaemnaaexmasxnskul wngsolmaaemnaaexmasxn 1817 spichis Inia geoffrensischuxthwinamInia geoffrensis 1817 aephnthiaesdngkarkracayphnthukhxngolmaaemnaaexmasxn olmaaemnaaexmasxn cdepnolmaaemna hruxolmanacudchnidhnung thixasyxyuinnacudaeth odythiimphbinthael mikhwamyawpraman 1 53 2 4 emtr 5 0 7 9 fut khunxyukbchnidyxy twemiycamikhnadihykwatwphu odytwthiihythisud epntwemiythimikhwamyawthung 2 5 emtr 8 2 fut aelanahnktw 98 5 kiolkrm 217 pxnd khnathitwphuthiihythisud yaw 2 0 emtr 6 6 fut aelanahnktw 94 kiolkrm 210 pxnd nxkcakniaelwkraduksnhlngbriewnkhxmikhwamyudhyuncungsamarththaihhnhwid 180 xngsa sungkhwamyudhyuntrngniexngthithaihepnsingsakhyinkarwaynaphantnimtang aelawsdukidkhwangtang in nxkcakniyngmicangxypakyawsungfnmi 24 thung 34 khu fnepnrupthrngkrwyaelamifnkramdaninkhxngkhakrrikr miphiwhnngsikhawxmchmphuerux tamikhnadelk olmaaemnaaexmasxn kracayphnthuinaemnasayihyinthwipxemrikait echn aemnaaexmasxn aemnaoxrionok aemnalaphlata aemnaparana epntn cungaebngxxkidepn 3 chnidyxy khux I g geoffrensis epnchnidthiphbidthwip inaemnaaexmasxnaelaothkhntins phbinaemnaoxrionok I g boliviensis phbinobliewiy mihwelkkwa milatwkwangkwa aelamicanwnfnmakkwa inbangkhxmulcdepnchnidihm mithvsdiekiywkbkarthiekhamaxasyxyuinnacudkhxngolmaaemnaaexmasxn wainyukhkxnprawtisastr thaeldantawnxxkaelatawntkkhxngthwipxemrikaitechuxmtidkn txmaekidaephndinihw thangthiechuxmknxyucungthuktdkhadenuxngcakmiethuxkekhaaexndispraktkhunma olmathixasyxyuinthaelaethbnicungimsamarthwaynaklbthaelid nanwnekhacungprbtwihekhakbsingaewdlxm cungxasyxyuinaemnaaexmasxntngaetnnepntnma olmaaemnaaexmasxn kinplaaelastwnachnidtang epnxahar aemkrathngplapirnya mixupnisyxxnoyn epnmitrkbmnusyehmuxnolmathwip innithanphunbankhxngchnphunemuxng echuxwa olmaaemnaaexmasxnsamarthaeplngrangepnmnusyid odycaaeplngrangepnchayhnumrupngam aelaekhamalxlwnghyingsawinhmuban nxkcakniaelwyngechuxwaepnstwthimixathrrph haknanamnkhxngolmamaichcudtaekiyngcathaihtabxd aemcaepnephiyngeruxngelaaetcakkhwamechuxehlaniexngthithaiholmaaemnaaexmasxnimthukkhukkhamcakchnphunemuxng aetpccubnthukkhukkhamcakkarsuyesiythinthixyuxasy xnepnphlmacakkartdimthalaypaaelamlphawaepnphisinna ineduxnknyayn kh s 2012 exob omraels prathanathibdiobliewiy idxxkkdhmayephuxkhumkhrxngolmaaemnaaexmasxniwepnsmbtikhxngchatirupphaphkhnawaynaekhiyngkhangkn swnhw phaphwadkaohlkxangxingda Silva V Trujillo F Martin A Zerbini A N Crespo E Aliaga Rossel E Reeves R 2018 Inia geoffrensis IUCN Red List of Threatened Species 2018 e T10831A50358152 doi 10 2305 IUCN UK 2018 2 RLTS T10831A50358152 en subkhnemux 12 November 2021 Appendices CITES cites org subkhnemux 2022 01 14 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux itis olkaphiwthn 03 11 53 cakithyrth http acsonline org factpack Boto htm 2012 01 29 thi ewyaebkaemchchin American Cetacean Society Fact Sheet Boto Amazon river dolphin American Cetacean Society Retrieved December 6 2011 Robin C Best amp Vera M F da Silva 1993 Inia geoffrensis Mammalian Species The American Society of Mammalogists 426 1 8 Animal Info Boto Amazon river dolphin Animal Info Endangered Animals June 7 2006 Retrieved December 6 2011 hna 163 phcyphyinpaxaemsxn ody chutinnth exkxukvsdkul sankphimph H N Group 2549 ISBN 9789749909652 aexmasxn saynaaehngolkekhiyw Bolivia enacts law to protect Amazon pink dolphins cak BBCaehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Inia geoffrensis hmwdhmu wikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb olmaaemnaaexmasxn