แม่นาค เดอะมิวสิคัล

แม่นาค เดอะมิวสิคัล เป็นละครเพลงขนาดสี่องก์ของค่าย ผู้ผลิตละครเพลงนางพญางูขาวและคู่กรรม เดอะมิวสิคัล โดยนำตำนานเกี่ยวกับแม่นาคพระโขนงมาตีความใหม่และนำเสนอในรูปแบบของละครเพลงประเภทร้องทั้งเรื่อง (sung-through musical) ความยาวประมาณ 3 ชั่วโมงครึ่ง เปิดการแสดงครั้งแรกที่โรงละครเอ็มเธียเตอร์ ระหว่างวันที่ 3-5, 10-12, 17-19 กรกฎาคม 2552 และครั้งที่สองระหว่างวันที่ 4-6 และ 11-13 ธันวาคม 2552 รวมทั้งหมด 18 รอบ

แม่นาค เดอะมิวสิคัล
ใบปิด
ดนตรี	ไกวัล กุลวัฒโนทัย สุธี แสงเสรีชน
คำร้อง	ไกวัล กุลวัฒโนทัย สุธี แสงเสรีชน
หนังสือ
อ้างอิงจาก	ตำนานแม่นาคพระโขนง และบางส่วนจากบทพระนิพนธ์ "อีนากพระโขนง" ของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรวรรณากร กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
งานสร้าง	กรกฎาคม 2552, ธันวาคม 2552,

งานสร้างและการตีความ

จากคำให้สัมภาษณ์ของผู้กำกับ เรื่องของแม่นาคพระโขนงเป็นหนึ่งในเรื่องคลาสสิก 3 เรื่องของคนไทยที่ดรีมบอกซ์ต้องการทำเป็นละครต่อจากบ้านทรายทอง (อลหม่านหลังบ้านทรายทอง) และคู่กรรม (คู่กรรม เดอะมิวสิคัล) และได้จัดงานแถลงข่าวว่าจะแสดงละครเพลง "แม่นาค เดอะมิวสิคัล" ครั้งแรกขึ้นเมื่อเดือนกรกฎาคม 2550 แต่เมื่อธีรนัยน์ ณ หนองคายนักแสดงนำตั้งครรภ์ จึงจำเป็นต้องเลื่อนการแสดงมายังปี 2552 ซึ่งเป็นปีเดียวกับที่ละครแม่นาคพระโขนง เดอะมิวสิคัลของค่ายซีเนริโอจัดแสดงที่เมืองไทยรัชดาลัย เธียเตอร์

ในส่วนของบทละคร ผู้เขียนได้สังเคราะห์ขึ้นจากการมองเห็นว่า เรื่องราวของแม่นาคมีองค์ประกอบที่ยิ่งใหญ่พอที่จะนำเสนอในรูปของละครเพลงที่เข้มข้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการที่แม่นาคกล้าหาญที่จะปฏิเสธความตายอันเป็นชะตากรรมที่มนุษย์ทุกคนต้องยอมรับ นับเป็นลักษณะของตัวละครที่ลึกซึ้งและยิ่งใหญ่ที่ตนอยากจะรู้จัก อยากจะเข้าใจ และอยากจะเล่าเรื่องของแม่นาคให้ทุกคนฟัง

บทละคร "แม่นาค เดอะ มิวสิคัล" เขียนขึ้นจากการตั้งคำถามว่าแม่นาคเป็นใครมาจากไหน ทำไมจึงมาอยู่ที่พระโขนง เพราะอะไรแม่นาคจึงขึ้นชื่อว่าดุร้ายเกินผีตายทั้งกลมตนอื่นๆในยุคนั้น ทำไมแม่นาคจึงรักพ่อมากมากจนไม่อาจตัดใจทิ้งพ่อมากไปได้ และเพราะอะไรวิญญาณแม่นาคจึงจากไปในที่สุด หลังจากนั้น ดารกาจึงได้เริ่มค้นคว้าหาข้อมูลของสมัยต้นรัตนโกสินทร์ และกำหนดให้เรื่องของแม่นาคเกิดขึ้นในสังคมปิดที่ตีกรอบภาระและหน้าที่ของผู้หญิงไว้ตายตัวจนซ่อนความรุนแรงของอารมณ์ที่พร้อมจะระเบิดขึ้นตลอดเวลา หรือพูดอีกนัยหนึ่งคือสังคมที่สถานะภาพของผู้หญิงต่ำต้อยยิ่งกว่าผงธุลีดิน โดยเฉพาะในสังคมชนบทที่ให้ความสำคัญกับแรงงานมากที่สุด ผู้หญิงที่ทำงานไม่ได้มีค่าน้อยกว่าควาย และเมื่อหลวงเกณฑ์แรงงานผู้ชายไปทำงานปีละหลายเดือน ภาระหนักอึ้งทั้งหมดจึงตกอยู่กับผู้หญิงเท่านั้น

อนึ่ง ในการสร้างละคร "แม่นาค เดอะมิวสิคัล" ทางผู้สร้างได้ขออนุญาตไปยังมูลนิธินราธิปประพันธ์พงศ์-วรวรรณ และได้รับความกรุณาจากทางมูลนิธิอนุญาตให้ใช้การอ้างอิงบางฉากและชื่อตัวละคร "มาก" จากบทละครร้อง "อีนากพระโขนง" แล้ว

ทีมงาน

กรกฎาคม, ธันวาคม 2552

• บทละคร:
• ประพันธ์ทำนอง: ไกวัล กุลวัฒโนทัย, , สุธี แสงเสรีชน
• ประพันธ์คำร้อง: , ไกวัล กุลวัฒโนทัย, , สุธี แสงเสรีชน
• กำกับการแสดง:
• กำกับดนตรี: ไกวัล กุลวัฒโนทัย
• อำนวยเพลง:
• กำกับการร้อง:
• กำกับลีลา: พจน์ ครองสิริวัฒน์
• ออกแบบฉาก: ฤทธิรงค์ จิวากานนท์
• ออกแบบแสง: ฉลาดเลิศ ตุงคะมณี
• ออกแบบงานเสียง: เศวต เศวตะทัต
• ออกแบบเทคนิค: วิรัตน์ ภู่นภานนท์, ศุภธนิตย์ ฐิตะชัยสิทธิ์
• ออกแบบเสื้อผ้า: Dreambox Costume

นักแสดงนำ

นักแสดงนำใน "แม่นาค เดอะมิวสิคัล"

กรกฎาคม 2552

• นาค: ธีรนัยน์ ณ หนองคาย
• มาก: วรฤทธิ์ เฟื่องอารมย์
• เหมือน: มณีนุช เสมรสุต
• สายหยุด: ณัฏฐพัชร วิพัธครตระกูล (ปุยฝ้าย AF4)
• ป้าแก่: นรินทร ณ บางช้าง
• ตาฉ่ำ: เด๋อ ดอกสะเดา
• ทองคำ: รัดเกล้า อามระดิษ,อรวรรณ เย็นพูนสุข
• ขุนประจัน: ญาณี ตราโมท
• เรือง: ต่อตระกูล จันทิมา
• หมอผี: ศรัณย์ ทองปาน
• หลวงตา: ธานี พูนสุวรรณ

ธันวาคม 2552

• นาค: ธีรนัยน์ ณ หนองคาย
• มาก: วรฤทธิ์ เฟื่องอารมย์
• เหมือน: มณีนุช เสมรสุต
• สายหยุด: ณัฏฐพัชร วิพัธครตระกูล (ปุยฝ้าย AF4)
• ป้าแก่: นรินทร ณ บางช้าง
• ตาฉ่ำ: เด๋อ ดอกสะเดา
• ทองคำ: อรวรรณ เย็นพูนสุข
• ขุนประจัน: ญาณี ตราโมท
• เรือง: ต่อตระกูล จันทิมา
• หมอผี: ศรัณย์ ทองปาน
• หลวงตา: ธานี พูนสุวรรณ

เรื่องย่อ

ฉากสุดท้ายของนาคและมากใน "แม่นาค เดอะมิวสิคัล"

เหตุการณ์ต่างๆใน "แม่นาค เดอะมิวสิคัล" เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 ตั้งแต่เดือนห้า พ.ศ. 2395 จนถึงเดือนหกปีต่อมา

นาค บุตรีขุนศรีประจันและแม่ทองคำ หนีตามมากคนรักจากอยุธยาบ้านเกิด มาเริ่มต้นชีวิตคู่ครองเรือนกันที่ท้องทุ่งพระโขนง ความรักที่ทั้งคู่มีต่อกันทำให้นาคพยายามปรับตัวให้เข้ากับวิถีชีวิตใหม่ แม่เหมือน มารดาของมาก ผิดหวังที่ลูกชายคว้าหญิงอื่นมาเป็นคู่ครองแทนสายหยุดหลานสาว และโกรธเกลียดลูกสะใภ้ถึงขั้นขัดแย้งกับมาก ทำให้สองสามีภรรยาย้ายออกไปอยู่กันตามลำพังที่บ้านริมคลองพระโขนงดงตะเคียน เมื่อนาคท้องแก่ได้ 8 เดือน ทางหลวงออกหมายเกณฑ์ไพร่ไปทำศึกในสงครามเชียงตุง มากจึงฝากฝังเมียไว้กับป้าแก่หมอตำแยและตาฉ่ำสัปเหร่อ สองผัวเมียที่รักใคร่เอ็นดูนาค โชคร้ายในคืนที่นาคเจ็บท้อง ทั้งคู่เมาเหล้าไม่รู้เรื่องราวว่าเกิดอะไรขึ้นในคืนนั้น ชาวบ้านมาพบศพนาคอีกครั้งในวันต่อมา วิญญาณของนาคที่ต้องทนทุกข์ทรมานอย่างเดียวดายก่อนสิ้นใจ ตัดสินใจเลือกเส้นทางของตัวเองโดยปฏิเสธความตายด้วยปณิธานอันแรงกล้าว่า "ข้ายังไม่พร้อมจะยอมตาย"

ลำดับเพลง

กรกฎาคม 2552

องก์หนึ่ง 1. หวาด 2. หามันให้เจอ 3. โอ้แม่จ๋า - โอ้ลูกจ๋า 4. ฟ้าเป็นพยาน 5. ผู้ดีตีนแดง 6. หมาหมา 7. ลูกน้อยในอุทร 8. หน้านาข้ารอ 9. ลูกสะใภ้ทำอะไรไม่เป็น 10. หมอตำแยกับสัปเหร่อ 11. ผีย้ำ 12. เมียหรือแม่ องก์สอง 13. บ้านริมคลองพระโขนงดงตะเคียน 14. จดหมายถึงแม่ 15. เวลาจงหยุด 16. เกณฑ์ไพร่ไปทำศึก 17. โอ้อนิจจา 18. มาก นาค และสาย 19. จดหมายที่ไม่ได้เปิด 20. แม่ฉันตายเพราะฉันนั้นทำ 21. อยากให้พี่อยู่ดูหน้าลูก 22. ลูกหมาลูกควายคลอดได้เอง 23. ฮิห่ะๆ 24. ลูกหมาลูกควายคลอดได้เอง (ต่อ) 25. โอย / เลือด 26. เรือแห่งมรณา 27. ข้ายังไม่พร้อมจะยอมตาย

องก์สาม 28. แม่นาคตาย 29. สามบ่วง 30. หมอตำแยกับสัปเหร่อ (reprise) 31. ผีตายโหงกลางดงตะเคียน 32. ความจริงหรือความฝัน / ฟ้าเป็นพยาน 33. เลือด (reprise) 34. จงออกไป! นังผีตายทั้งกลม 35. โลกของนาค 36. นางนาคตายเพราะใครทำ 37. แม่นาคจ๋า ข้าขออภัย / วัดโบสถ์ 38. บทสวดคำขอบวช องก์สี่ 39. ลูกจ๋า พ่อเจ้าจะกลับมาในคืนนี้ 40. ลูกหมาลูกควายคลอดได้เอง / เฮี้ยน 41. เคียงข้างเหมือนดังเงา 42. ไม่ใช่คน 43. สะกดวิญญาณ 44. ไม่ใช่คน (reprise) 45. มื้อสุดท้าย 46. ไม่ ไม่ ไม่ 47. รักป้าเหมือนรักพี่มากกว่าใครใคร 48. ไม่เห็นอะไรในดวงตา 49. ความโศกย่อมเกิดแต่ความรัก 50. เรือแห่งมรณา (reprise) 51. นางนาคผีร้ายผีตายทั้งกลม

ธันวาคม 2552

หมายเหตุ: การแสดงครั้งนี้มีการตัดเพลงในการแสดงครั้งเดิมออก 2 เพลง คือเพลง "อยากให้พี่อยู่ดูหน้าลูก" และ "แม่นาคตาย" และมีการทอนเพลงให้กระชับความขึ้นอีก 11 เพลง ได้แก่ "หามันให้เจอ", "ผู้ดีตีนแดง", หน้านาข้ารอ", ลูกสะใภ้ทำอะไรไม่เป็น", "หมอตำแยกับสัปเหร่อ", "บ้านริมคลองพระโขนงดงตะเคียน", "เกณฑ์ไพร่ไปทำศึก", "โอ้อนิจจา", "จดหมายที่ไม่ได้เปิด", "เลือด (reprise)" และ "วัดโบสถ์"

องก์หนึ่ง 1. หวาด 2. หามันให้เจอ 3. โอ้แม่จ๋า - โอ้ลูกจ๋า 4. ฟ้าเป็นพยาน 5. ผู้ดีตีนแดง 6. หมาหมา 7. ลูกน้อยในอุทร 8. หน้านาข้ารอ 9. ลูกสะใภ้ทำอะไรไม่เป็น 10. หมอตำแยกับสัปเหร่อ 11. ผีย้ำ 12. เมียหรือแม่ องก์สอง 13. บ้านริมคลองพระโขนงดงตะเคียน 14. จดหมายถึงแม่ 15. เวลาจงหยุด 16. เกณฑ์ไพร่ไปทำศึก 17. โอ้อนิจจา 18. มาก นาค และสาย 19. จดหมายที่ไม่ได้เปิด 20. แม่ฉันตายเพราะฉันนั้นทำ 21. ลูกหมาลูกควายคลอดได้เอง 22. ฮิห่ะๆ 23. ลูกหมาลูกควายคลอดได้เอง (ต่อ) 24. โอย 25. เลือด 26. เรือแห่งมรณา 27. ข้ายังไม่พร้อมจะยอมตาย

องก์สาม 28. สามบ่วง 29. หมอตำแยกับสัปเหร่อ (reprise) 30. ผีตายโหงกลางดงตะเคียน 31. ความจริงหรือความฝัน / ฟ้าเป็นพยาน 32. เลือด (reprise) / จงออกไป! นังผีตายทั้งกลม 33. โลกของนาค 34. นางนาคตายเพราะใครทำ 35. แม่นาคจ๋า ข้าขออภัย / วัดโบสถ์ 36. บทสวดคำขอบวช องก์สี่ 37. ลูกจ๋า พ่อเจ้าจะกลับมาในคืนนี้ 38. ลูกหมาลูกควายคลอดได้เอง / เฮี้ยน 39. เคียงข้างเหมือนดังเงา 40. ไม่ใช่คน 41. สะกดวิญญาณ 42. ไม่ใช่คน (reprise) 43. มื้อสุดท้าย 44. ไม่ ไม่ ไม่ 45. รักป้าเหมือนรักพี่มากกว่าใครใคร 46. ไม่เห็นอะไรในดวงตา 47. ความโศกย่อมเกิดแต่ความรัก 48. เรือแห่งมรณา (reprise) 49. นางนาคผีร้ายผีตายทั้งกลม

อ้างอิง

1. เบื้องหลังเพลงในละคร Dreambox's แม่นาค The Musical (ตอนที่ 1)
2. จาก Blog แม่นาคเดอะมิวสิคัล
3. บทสัมภาษณ์จากรายการ Hit Chanel
4. แม่นาค เดอะมิวสิคัล การตีความใหม่ฉบับของดรีมบอกซ์
5. แม่นาค เดอะมิวสิคัล การตีความใหม่ฉบับของดรีมบอกซ์
6. สูจิบัตร แม่นาค เดอะมิวสิคัล

แหล่งข้อมูลอื่น

• บล็อกแม่นาค เดอะมิวสิคัล
• ตำนานแม่นาคพระโขนง
• แม่นาคเดอะมิวสิคัลตำนานไม่มีวันตายความรักไม่มีวันสลาย^[] จากหนังสือพิมพ์ คม ชัด ลึก เวทีสาระบันเทิง หน้า 20 วันพฤหัสบดีที่ 9 กรกฎาคม 2552
• โลกของ แม่นาค เดอะมิวสิคัล 2009-07-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน โดย : พิมพ์พัดชา กาคำ จากหนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ จุดประกาย หน้า 4 วันอังคารที่ 14 กรกฎาคม 2552
• แม่นาค เดอะ มิวสิคัล เร้นกายสู่โลกฝัน 2009-07-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากหนังสือพิมพ์มติชนรายวัน บันเทิง หน้า 24 วันพุธที่ 8 กรกฎาคม 2552
• MAE NAK war has been won by SCRIPT and ACTING 2009-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน by Pawit Mahasarinand from The Nation, Section:Sunday Leisure page 2B, Sunday July 12, 2009
• Immortal ghost with twists and turns by Alongkorn Parivudhiphongs from Bangkok Post, Section:Outlook page O8, Wednesday, July 15, 2009
• แม่นาค เดอะมิวสิคคัล: นี่สิของดี 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน โดย ณัฐพัชญ์ วงศ์เหรียญทอง ตีพิมพ์ใน http://www.barkandbite.net/ 2009-09-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• แม่นาค ดรีมบอกซ์ อยากให้ไปดูกันเยอะ ๆ ค่ะ^[] โดย ปิยะพร ศักดิ์เกษม ตีพิมพ์ใน http://www.piyapornclub.com^[]
• แด่เธอ ผู้ปฏิเสธความตาย ถวายวิญญาณต่อรักแท้ " แม่นาค เดอะ มิวสิคัล ”
• เมื่อแม่นาคอาละวาดพร้อมกัน ๒ เวที ประชันเพลงไพเราะสนั่นกรุง โดย สุภาพบุรุษแห่งสยาม จาก http://www.oknation.net/blog/index.php
• อ่านสนุกนึกกับนิวัติ กองเพียร เล่มที่ 1 คอลัมน์เที่ยวชมศิลปะ แม่นาค เดอะมิวสิคัล 2009-09-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน