Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
เยซุเกย์ บาฆาทูร์ (อักษรโรมัน: Yesugei Baghatur, (มองโกลธรรมเนียม: ᠶᠢᠰᠦᠭᠡᠢ ᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ; Modern Mongolian: Есүхэй баатар, Yesukhei baatar, ; จีน: 也速該; พินอิน: Yěsùgāi) (1134 – 1171) เป็นผู้นำคนสำคัญของสหพันธรัฐเผ่า และบิดาของชิงกิส ข่าน เยซุเกย์มีที่มาจากตระกูล และชื่อเขามีความกมายว่า "เหมือนเก้า" เลขมงคลของชาวมองโกล
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| ครองราชย์ | ป. 1160 – 1171 | ||||||||||||
| ก่อนหน้า | |||||||||||||
| ถัดไป | ชิงกิส ข่าน | ||||||||||||
| ประสูติ | ป. 1134 | ||||||||||||
| สวรรคต | ป. 1171 (aged 36–37) ที่ราบมองโกล | ||||||||||||
| คู่อภิเษก | โฮเอลุง | ||||||||||||
| พระราชบุตร | ชิงกิส ข่าน | ||||||||||||
| |||||||||||||
| ราชสกุล | |||||||||||||
| พระราชบิดา | Bartan Bagatur | ||||||||||||
| ศาสนา | |||||||||||||
เยซุเกย์เป็นบุตรของบาร์ทัน บาฆาทูร์ (Bartan Baghatur) ผู้เป็นบุตรคนที่สองของ ผู้ซึ่งเป็นที่ให้การยอมรับ และเป็นเหลนของ ผู้ที่ริเริ่มจะรวบรวมชาวมองโกลเข้าด้วยกันเป็นหนึ่งเป็นครั้งแรก สนมเอกของเยซุเกย์คือโฮเอลุง ลูกสาวของชาวป่าอ็อลฮูนุต ที่ซึ่งเขาลักพาตัวมาด้วยความช่วยเหลือของพี่ชายเนกุน ไทชี (Negün Taishi) และน้องชาย ดารีไท อ็อตชีกิง (Daritai Otchigin) โดยลักพาตัวมาจากสามีเชลีดู (Chelidu) ชาวเผ่าเมร์กิตที่พึ่งแต่งงานกันไม่นาน เยซุเกย์โฮเอลุงมาเพราะว่าเธอมีความสวยงามและมีคุณลักษณะอันบ่งบอกถึงความสามารถในการเจริญพันธุ์
ในปี 1171 เยซุเกย์เสียชีวิตเมื่อเทมุจิง (ต่อมาคือชิงกิส ข่าน) อายุได้เก้าปี ประวัติศาสตร์ลับชาวมองโกล บันทึกว่าเขาถูกลอบวางยาพิษโดยชาวทาทาร์ เมื่อเทมุจิงอายุได้แปดปี เยซุเกย์ตัดสินใจหมั้นเขากับเด็กหญิงที่เหมาะสม เยซุเกย์พาเทมุจิงออกไปยังทุ่งหญ้าของชนเผ่าอ็องกิรัตที่เลอค่าของโฮเอลุง และจึงคลุมถุงชนแต่งงานระหว่างเทมุจิงกับโบร์เท ลูกสาวของหัวหน้าเผ่าอ็องกิรัตนามว่า ขณะกำลังขี่ม้ากลับบ้านด้วยตัวคนเดียว เยซุเกย์ได้ร้องขออาหารมื้อหนึ่งจากกลุ่มชาวทาทาร์ที่เขาบังเอิญเจอ ตามลักษณะธรรมเนียมต่อคนแปลกหน้าของชาวทุ่งหญ้าสเตปป์ แต่ชาวทาทาร์จดจำเยซุเกย์ซึ่งเคยต่อสู้กับพวกทาทาร์ในอดีต จึงแอบวางยาพิษในอาหารของเขา เยซุเกย์กินยาพิษเข้าไปจนป่วยแต่ก็ยังกลับถึงบ้านได้ในสภาพใกล้ตาย เขาได้เรียกขอให้มูงลิกไปพาตัวเทมุจิงกลับมาจากอ็องกิรัต ก่อนที่จะเสียชีวิตในเวลาต่อมา
อ้างอิง
- Waley, Arthur (13 May 2013). The Secret History of the Mongols: And Other Pieces (ภาษาอังกฤษ). Routledge. pp. 222–225. ISBN .
- Broadbridge, Anne F. (18 July 2018). Women and the Making of the Mongol Empire (ภาษาอังกฤษ). Cambridge University Press. p. 45. ISBN .
- Cleaves, Francis Woodman (1982). The Secret History of the Mongols: Translation (ภาษาอังกฤษ). Harvard-Yenching Institute. p. 17. ISBN .
- Ratchnevsky 1991, pp. 20–21; Broadbridge 2018, p. 49.
- Ratchnevsky 1991; Broadbridge 2018, pp. 50–51.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
eysueky bakhathur xksrormn Yesugei Baghatur mxngoklthrrmeniym ᠶᠢᠰᠦᠭᠡᠢ ᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ Modern Mongolian Esүhej baatar Yesukhei baatar cin 也速該 phinxin Yesugai 1134 1171 epnphunakhnsakhykhxngshphnthrthepha aelabidakhxngchingkis khan eysuekymithimacaktrakul aelachuxekhamikhwamkmaywa ehmuxneka elkhmngkhlkhxngchawmxngoklᠶᠢᠰᠦᠭᠡᠢ ᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ eysueky bakadurkhrxngrachyp 1160 1171kxnhnathdipchingkis khanprasutip 1134swrrkhtp 1171 aged 36 37 thirabmxngoklkhuxphieskohexlungphrarachbutrchingkis khanphranametmeysuekyphrasmyyanamckrphrrdiechinhywn 神元皇帝 wdpracarchkalLiezu 烈祖 rachskulphrarachbidaBartan Bagatursasna eysuekyepnbutrkhxngbarthn bakhathur Bartan Baghatur phuepnbutrkhnthisxngkhxng phusungepnthiihkaryxmrb aelaepnehlnkhxng phuthirierimcarwbrwmchawmxngoklekhadwyknepnhnungepnkhrngaerk snmexkkhxngeysuekykhuxohexlung luksawkhxngchawpaxxlhunut thisungekhalkphatwmadwykhwamchwyehluxkhxngphichayenkun ithchi Negun Taishi aelanxngchay dariith xxtchiking Daritai Otchigin odylkphatwmacaksamiechlidu Chelidu chawephaemrkitthiphungaetngnganknimnan eysuekyohexlungmaephraawaethxmikhwamswyngamaelamikhunlksnaxnbngbxkthungkhwamsamarthinkarecriyphnthu inpi 1171 eysuekyesiychiwitemuxethmucing txmakhuxchingkis khan xayuidekapi prawtisastrlbchawmxngokl bnthukwaekhathuklxbwangyaphisodychawthathar emuxethmucingxayuidaepdpi eysuekytdsinichmnekhakbedkhyingthiehmaasm eysuekyphaethmucingxxkipyngthunghyakhxngchnephaxxngkirtthielxkhakhxngohexlung aelacungkhlumthungchnaetngnganrahwangethmucingkbobreth luksawkhxnghwhnaephaxxngkirtnamwa ru khnakalngkhimaklbbandwytwkhnediyw eysuekyidrxngkhxxaharmuxhnungcakklumchawthatharthiekhabngexiyecx tamlksnathrrmeniymtxkhnaeplkhnakhxngchawthunghyasetpp aetchawthatharcdcaeysuekysungekhytxsukbphwkthatharinxdit cungaexbwangyaphisinxaharkhxngekha eysuekykinyaphisekhaipcnpwyaetkyngklbthungbanidinsphaphikltay ekhaideriykkhxihmunglikipphatwethmucingklbmacakxxngkirt kxnthicaesiychiwitinewlatxmaxangxingWaley Arthur 13 May 2013 The Secret History of the Mongols And Other Pieces phasaxngkvs Routledge pp 222 225 ISBN 978 1 136 74824 0 Broadbridge Anne F 18 July 2018 Women and the Making of the Mongol Empire phasaxngkvs Cambridge University Press p 45 ISBN 978 1 108 63662 9 Cleaves Francis Woodman 1982 The Secret History of the Mongols Translation phasaxngkvs Harvard Yenching Institute p 17 ISBN 978 0 674 79670 6 Ratchnevsky 1991 pp 20 21 Broadbridge 2018 p 49 Ratchnevsky 1991 Broadbridge 2018 pp 50 51