เขตสวนหลวง

สวนหลวง เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร สภาพทั่วไปเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยหนาแน่นน้อย

เขตสวนหลวง
เขต
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Khet Suan Luang
ศาลแม่นากพระโขนงในวัดมหาบุศย์
คำขวัญ:  สวนหลวงรื่นรมย์ อุดมสมบูรณ์ เกื้อกูลคุณธรรม
แผนที่กรุงเทพมหานคร เน้นเขตสวนหลวง
พิกัด: 13°43′49″N 100°39′5″E / 13.73028°N 100.65139°E / 13.73028; 100.65139
ประเทศ	ไทย
เขตปกครองพิเศษ	กรุงเทพมหานคร
พื้นที่
• ทั้งหมด	23.678 ตร.กม. (9.142 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	122,994 คน
• ความหนาแน่น	5,194.44 คน/ตร.กม. (13,453.5 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	10250
รหัสภูมิศาสตร์	1034
ที่อยู่ สำนักงาน	เลขที่ 2998 ถนนพัฒนาการ แขวงพัฒนาการ เขตสวนหลวง กรุงเทพมหานคร 10250
เว็บไซต์	www.bangkok.go.th/suanluang
ส่วนหนึ่งของ

ที่ตั้งและอาณาเขต

เขตสวนหลวงตั้งอยู่ทางตอนกลางค่อนไปทางใต้ของฝั่งพระนคร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตห้วยขวาง เขตบางกะปิ และเขตสะพานสูง มีคลองแสนแสบ คลองกะจะ คลองหัวหมาก ลำรางแบ่งเขตสวนหลวงกับเขตบางกะปิ และคลองบึงบ้านม้าเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตประเวศ มีคลองบึงบ้านม้า ลำรางข้างหมู่บ้านเอื้อสุข คลองประเวศบุรีรมย์ และคลองหนองบอนเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศใต้ ติดต่อกับเขตประเวศและเขตพระโขนง มีคลองตาสาด (คลองคู้) คลองเคล็ด ซอยวชิรธรรมสาธิต 57 แยก 36 (ยาจิตร์) ซอยวชิรธรรมสาธิต 57 (สามพี่น้อง) ซอยวชิรธรรมสาธิต 57 แยก 41 (พัฒนพล) คลองบ้านหลาย ลำราง คลองสวนอ้อย คลองขวางบน และคลองบางนางจีนเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตวัฒนา มีคลองบางนางจีน คลองพระโขนง และคลองตันเป็นเส้นแบ่งเขต

ประวัติ

เขตสวนหลวงเดิมมีฐานะเป็น ตำบลสวนหลวง เป็นเขตการปกครองของอำเภอพระโขนง จังหวัดพระประแดง ต่อมาใน พ.ศ. 2470 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้โอนอำเภอพระโขนงรวมทั้งตำบลสวนหลวงมาขึ้นกับจังหวัดพระนคร โดยตำบลสวนหลวงได้กลายเป็นเป็นท้องที่หนึ่งในเขตสุขาภิบาลประเวศที่ตั้งขึ้นใหม่ใน พ.ศ. 2506 จนกระทั่งได้รับการโอนไปเป็นท้องที่ของเทศบาลนครกรุงเทพตั้งแต่ พ.ศ. 2508

ใน พ.ศ. 2514 จังหวัดพระนครถูกรวมเข้ากับจังหวัดธนบุรี เปลี่ยนฐานะเป็นนครหลวงกรุงเทพธนบุรี และใน พ.ศ. 2515 จึงเปลี่ยนแปลงฐานะเป็นกรุงเทพมหานคร ซึ่งได้เปลี่ยนคำเรียกเขตการปกครองใหม่ด้วย ตำบลสวนหลวงได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็น แขวงสวนหลวง เป็นพื้นที่การปกครองของสำนักงานเขตพระโขนง

ภายหลังท้องที่เขตพระโขนงมีความเจริญและมีประชากรหนาแน่นขึ้น พื้นที่บางแห่งอยู่ไกลจากสำนักงานเขตมาก ทำให้ไม่สะดวกต่อการบริการประชาชน ในวันที่ 21 เมษายน พ.ศ. 2532 กรุงเทพมหานครจึงได้ตั้งสำนักงานเขตพระโขนง สาขา 3 (สวนหลวง) ดูแลพื้นที่แขวงสวนหลวง และในวันที่ 9 พฤศจิกายน ปีเดียวกัน กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งพื้นที่ทางทิศตะวันออกของเขตพระโขนงตั้งเป็นเขตประเวศ แบ่งออกเป็น 4 แขวงซึ่งรวมแขวงสวนหลวงไว้ด้วย เนื่องจากยังไม่เหมาะสมที่จะยกฐานะขึ้นเป็นเขตใหม่ จึงให้คงฐานะเป็นสำนักงานเขตสาขาไว้ก่อน สำนักงานเขตพระโขนง สาขา 3 จึงเปลี่ยนชื่อเป็นสำนักงานเขตประเวศ สาขาสวนหลวง

จนกระทั่งในวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2536 กระทรวงมหาดไทยจึงประกาศเปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตการปกครองใหม่ โดยรวมพื้นที่แขวงสวนหลวง บางส่วนของแขวงประเวศ เขตประเวศ และบางส่วนของแขวงคลองตัน บางส่วนของแขวงพระโขนง เขตคลองเตย มาจัดตั้งเป็น เขตสวนหลวง เพื่อประโยชน์แก่การปกครอง การให้บริการของรัฐ และความสะดวกของประชาชน และในวันที่ 21 ตุลาคม ปีเดียวกัน กรุงเทพมหานครก็ได้ประกาศตั้งแขวงสวนหลวงเต็มพื้นที่เขต โดยประกาศทั้ง 2 ฉบับเริ่มมีผลบังคับใช้ในวันเดียวกันคือวันที่ 14 มกราคม พ.ศ. 2537

การแบ่งเขตการปกครอง

ในวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 กรุงเทพมหานครได้ประกาศจัดตั้งแขวงอ่อนนุชและแขวงพัฒนาการแยกจากพื้นที่แขวงสวนหลวง โดยมีผลบังคับใช้ในวันเดียวกัน ส่งผลให้เขตสวนหลวงในปัจจุบันแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 3 แขวง ได้แก่

หมาย เลข	อักษรไทย	อักษรโรมัน	พื้นที่ (ตร.กม.)	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2566)	ความหนาแน่นประชากร (ธันวาคม 2566)	แผนที่
1.	สวนหลวง	Suan Luang	9.251	48,719	5,266.35
2.	อ่อนนุช	On Nut	5.894	43,599	7,397.18
3.	พัฒนาการ	Phatthanakan	8.533	30,676	3,594.98
ทั้งหมด			23.678	122,994	5,194.44

ประชากร

สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตสวนหลวง
ปี (พ.ศ.)	ประชากร	การเพิ่มและการลด
2535	106,088	ไม่ทราบ
2536	106,203	+115
2537	107,406	+1,203
2538	107,064	-342
2539	107,183	+119
2540	108,644	+1,461
2541	109,797	+1,153
2542	111,047	+1,250
2543	111,898	+851
2544	113,396	+1,498
2545	115,086	+1,690
2546	116,961	+1,875
2547	114,926	-2,035
2548	115,120	+194
2549	115,490	+370
2550	116,293	+803
2551	116,067	-226
2552	115,883	-184
2553	115,966	+83
2554	115,419	-547
2555	115,731	+312
2556	116,688	+957
2557	118,371	+1,683
2558	120,136	+1,765
2559	121,740	+1,604
2560	122,534	+794
2561	123,026	+492
2562	124,048	+1,022
2563	123,609	-439
2564	122,824	-785
2565	122,676	-148
2566	122,994	+318

การคมนาคม

รถไฟฟ้า

• รถไฟฟ้าสายสีเหลือง (สถานีหัวหมาก, สถานีกลันตัน, สถานีศรีนุช)

ทางสายหลัก

• ถนนมอเตอร์เวย์
• ถนนศรีนครินทร์
• ถนนพระราม 9
• ถนนพัฒนาการ
• ถนนรามคำแหง
• ถนนสุขุมวิท 71 (ปรีดี พนมยงค์)
• ถนนอ่อนนุช
• ทางพิเศษศรีรัช
• ทางพิเศษฉลองรัช

ทางสายรองและทางลัด

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3701 (คู่ขนานมอเตอร์เวย์ด้านซ้าย) ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3702 (คู่ขนานมอเตอร์เวย์ด้านขวา) ถนนกำแพงเพชร 7 (พลเทพ) (อนามัย) (ศุภกิจ) (เสรี 2) (เสรี 4) (วิเศษสุข 3)

(สวนหลวง) (เป็นสุข / รามคำแหง 24-พัฒนาการ) (หมู่บ้านสวนแหลมทอง 2) (หมู่บ้านปัญญา) (มูซอ) (วัดราษฎร์ศรัทธาธรรม) (สามพี่น้อง) (หมู่บ้านมิตรภาพ) (สุขสมาน)

สถานที่สำคัญ

• โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ
• วัดมหาบุศย์
• วัดปากบ่อ
• วัดใต้
• วัดยาง
• วัดทองใน
• วัดต้นไทรย์
• วัดขจรศิริ (วัดขอม)
• ศูนย์กลางอิสลามแห่งประเทศไทย
• สถานีตำรวจนครบาลคลองตัน

อ้างอิง

1. สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php 2020-06-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. สืบค้น 27 มกราคม 2567.
2. "พระบรมราชโองการ ประกาศ เรื่อง แก้ไขเขตจังหวัดพระนคร ธนบุรี พระประแดง สมุทรปราการ และมีนบุรีในมณฑลกรุงเทพฯ กับธัญญะบุรีในมณฑลอยุธยา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 44: 153–158. 21 สิงหาคม 2470.
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลประเวศ อำเภอพระโขนง จังหวัดพระนคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (121 ง): 2742–2743. 24 ธันวาคม 2506.
4. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลนครกรุงเทพ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๐๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 81 (พิเศษ 124 ก): 28–32. 31 ธันวาคม 2507.
5. (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (พิเศษ 144 ก): 816–824. 21 ธันวาคม 2514. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-04-25. สืบค้นเมื่อ 2012-03-31.
6. "ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๓๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (พิเศษ 190 ก): 187–201. 13 ธันวาคม 2515.
7. สำนักงานเขตสวนหลวง. "ประวัติความเป็นมา." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://203.155.220.239/subsite/index.php?strOrgID=001006&strSection=aboutus&intContentID=102^[] [ม.ป.ป.]. สืบค้น 7 มีนาคม 2555.
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตพระโขนงและตั้งเขตคลองเตยและเขตประเวศ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (พิเศษ 208 ง): 13. 24 พฤศจิกายน 2532.
9. "ประกาศกรุงเทพมหานคร เรื่อง เปลี่ยนชื่อสำนักงานเขตพระโขนง สาขา ๓ (สวนหลวง)" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (220 ง): 9504. 14 ธันวาคม 2532.
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตคลองเตย เขตประเวศ และตั้งเขตสวนหลวง กรุงเทพมหานคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (พิเศษ 184 ง): 7–10. 10 พฤศจิกายน 2536.
11. "ประกาศกรุงเทพมหานคร เรื่อง ตั้งแขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (พิเศษ 184 ง): 20–21. 10 พฤศจิกายน 2536.
12. "เปลี่ยนแปลงพื้นที่แขวงสวนหลวง และตั้งแขวงอ่อนนุช แขวงพัฒนาการ เขตสวนหลวง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 134 (พิเศษ 215 ง): 44–46.
13. สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 16 พฤศจิกายน 2559.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์สำนักงานเขตสวนหลวง
• เว็บไซต์กรุงเทพมหานคร: แหล่งท่องเที่ยวในเขตสวนหลวง 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ เขตสวนหลวง
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13°43′50″N 100°39′05″E / 13.73068°N 100.65150°E / 13.73068; 100.65150