สามช ก เป นอำเภอหน งของจ งหว ดส พรรณบ ร ซ งเป นอำเภอท เก าแก และม ความสำค ญแห งหน งในประว ต ศาสตร ไทยอำเภอสามช กอำเภอการ

สามชุก เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุพรรณบุรี ซึ่งเป็นอำเภอที่เก่าแก่และมีความสำคัญแห่งหนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย

อำเภอสามชุก
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Sam Chuk
ที่ว่าการอำเภอสามชุก
คำขวัญ: หลวงพ่อมุ่ยลือนาม หลวงพ่อดำศักดิ์สิทธิ์ ท่าจีนคือชีวิต แหล่งผลิตเกษตรกรรม วัฒนธรรมร่วมใจ ธารน้ำใสบึงระหาร
แผนที่จังหวัดสุพรรณบุรี เน้นอำเภอสามชุก
พิกัด: 14°45′19″N 100°5′41″E / 14.75528°N 100.09472°E / 14.75528; 100.09472
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สุพรรณบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	355.9 ตร.กม. (137.4 ตร.ไมล์)
ประชากร (2564)
• ทั้งหมด	52,463 คน
• ความหนาแน่น	147.41 คน/ตร.กม. (381.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	72130
รหัสภูมิศาสตร์	7208
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอสามชุก หมู่ที่ 2 ตำบลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี 72130
ส่วนหนึ่งของ

ตลาดสามชุก เป็นตลาดเก่าแก่และชุมชนเก่าแก่ได้รับการประกาศให้เป็นตลาด 100 ปี ในเชิงอนุรักษ์ อยู่ริมฝั่งแม่น้ำท่าจีน ในพื้นที่ตำบลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอสามชุกมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้

ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเดิมบางนางบวช
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอแสวงหา จังหวัดอ่างทองและอำเภอศรีประจันต์
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอศรีประจันต์และอำเภอดอนเจดีย์
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหนองหญ้าไซ

ประวัติ

ในหนังสือนิราศสุพรรณของสุนทรภู่ นิทานย่านสุพรรณ และบันทึกคนรุ่นเก่ากล่าวไว้ว่า สามชุกในอดีต เป็นแหล่งรวมของการแลกเปลี่ยนสินค้า โดยชาวกะเหรี่ยง ชาวลาว และ จะนำเกวียนบรรทุกของป่ามาขายแลกกับสินค้าที่ชาวเรือนำมาจากทางใต้ที่บริเวณท่าน้ำ เป็นตลาดมีเรือมาจอดมากมายเพื่อรับส่งข้าวจากโรงสีต่าง ๆ สินค้าที่ชาวบ้านนำมานั้นบรรจุอยู่ใน "" ซึ่งทำจากลำไม้ไผ่ จึงเป็นที่มาหนึ่งของชื่อ "สามชุก" ส่วนอีกชื่อหนึ่งที่เรียกขานพื้นที่นี้คือ "สามเพ็ง" ซึ่งเพี้ยนมาจาก "สามแพร่ง" เนื่องจากเป็นที่ชุมนุมของพ่อค้าที่เดินทางมาจากทิศเหนือ ทิศใต้ ทิศตะวันตก

นักประวัติศาสตร์ท้องถิ่นบางท่าน กล่าวว่า ในอดีตมีการรวมตัวของชุมชนที่บริเวณท่ายาง กับสามชุก ก่อนจะขยับขยายมาที่สามเพ็งหรือสำเพ็ง(บริเวณตลาดสามชุกในปัจจุบัน) ส่วนชื่อของสามชุกนั้นประการหนึ่งสันนิษฐานว่า ลากเสียงมาจากคำว่า "สำชุก" ซึ่ง "ส่ำ" หรือ "สำ" เป็นภาษาแต่โบราณ ใช้เรียก สถานที่ พวก หมู่ เหล่า อยู่รวมกัน ส่วน "ชุก" นั้นก็คือจำนวนมาก ดังนั้น "สำชุก" หรือ "สามชุก" จึงหมายถึง ชุมชน หมู่บ้าน ที่ตั้งอยู่รวมกันเป็นจำนวนมาก ด้วยเป็นดินแดนท่า ปากป่า ลำน้ำ ที่สำคัญมาแต่โบราณ โดยอาจจะมากด้วยกลุ่มชน ตระกูล บ้าน หรือใด ๆ ที่ชุก กระจุกตัวอยู่บริเวณนี้ ซึ่งมีข้อสังเกตอย่างเดียวกับการเรียกชื่อหมู่บ้านตามลักษณะของชุมชนหรือภูมิประเทศอันขึ้นต้นด้วยคำว่า ทับ ตรอก ชุม ค่าย ท่า หนอง ดอน บาง เป็นต้น นอกจากนี้ยังปรากฏชื่อหมู่บ้านในท้องถิ่นสุพรรณบุรีเรียกว่า "สาม , สำ" เช่นเดียวกัน อาทิ สามจุ่น สามนาก สามทอง สามเอก สามหน่อ สามขนอน (สำขนอน) สำปะร้า สำปะซิว (สำปะทิว) สำเพ็ง (สามเพ็ง)

เมื่อปี พ.ศ. 2437 ทางราชการได้ตั้งอำเภอมีชื่อว่า อำเภอนางบวช และบ้านสามชุก มีสถานะเป็นตำบล ๆ หนึ่งขึ้นอยู่กับอำเภอนางบวช ครั้นถึงปี พ.ศ. 2454 ได้มีการเสนอขอจัดตั้งอำเภอขึ้นอีกแห่งหนึ่งแยกจากอำเภอนางบวช ในบริเวณหมู่บ้านเขาพระ โดยใช้ชื่อว่า อำเภอเดิมบาง จึงทำให้ต้องย้ายที่ว่าการอำเภอนางบวชซึ่งขณะนั้นตั้งอยู่ในพื้นที่ของอำเภอที่ตั้งขึ้นใหม่ (อำเภอเดิมบาง) ลงมาอยู่บริเวณหมู่บ้านสามเพ็ง ในพื้นที่ตำบลสามชุก กระทั่งปี พ.ศ. 2482 จึงได้มีการเปลี่ยนชื่อจากอำเภอนางบวชเป็น อำเภอสามชุก เพื่อไม่ให้เกิดการสับสนกับอดีต และให้สอดคล้องกับชื่อตำบลที่ที่ว่าการอำเภอตั้งอยู่

วันที่ 21 พฤษภาคม 2454 แยกพื้นที่ตำบลนางเริง ตำบลเขาพระ ตำบลท่ารวก ตำบลท่าช้าง ตำบลหัวเขา ตำบลวังศรีราช ตำบลหัวนา ตำบลป่าสะแก ตำบลลำพันบอง ตำบลบ่อกรุ ตำบลห้วยขมิ้น ตำบลนางบวช จากอำเภอนางบวช (อำเภอสามชุก) กับตำบลท่ามะนาว ตำบลโคกช้าง จากอำเภอสิงห์ (อำเภอบางระจัน) เมืองสิงห์บุรี ตำบลเดิมบาง และตำบลกำมะเชียน จากอำเภอเดิมบาง (เดิม) แขวงเมืองไชยนาท ไปจัดตั้งเป็น อำเภอเดิมบาง และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับเมืองสุพรรณบุรี
วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2475 ยุบตำบลวังหิน รวมกับท้องที่ตำบลย่านยาว
วันที่ 1 เมษายน 2480 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดอ่างทองและจังหวัดสุพรรณบุรี โอนพื้นที่หมู่ 2-5 (ในตอนนั้น) จากตำบลศาลาทุ่งแฝก อำเภอโพธิ์ทอง จังหวัดอ่างทอง ไปขึ้นกับตำบลวังลึก อำเภอนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี
วันที่ 17 เมษายน 2482 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี เป็น อำเภอสามชุก
วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลสามชุก ในท้องที่บางส่วนของตำบลสามชุก
วันที่ 9 พฤศจิกายน 2508 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลสามชุก เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น โดยขยายอาณาเขตมาถึงบางส่วนของตำบลย่านยาว ตำบลหนองผักนาก ตำบลบ้านสระ และตำบลกระเสียว
วันที่ 30 พฤศจิกายน 2508 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองหญ้าไซ ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองหญ้าไซ
วันที่ 12 มิถุนายน 2516 ตั้งตำบลแจงงาม แยกออกจากตำบลหนองหญ้าไซ
วันที่ 14 กันยายน 2519 ตั้งตำบลหนองราชวัตร แยกออกจากตำบลหนองหญ้าไซ
วันที่ 7 มิถุนายน 2526 แยกพื้นที่ตำบลหนองหญ้าไซ ตำบลหนองราชวัตร ตำบลหนองโพธิ์ และตำบลแจงงาม อำเภอสามชุก ไปจัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองหญ้าไซ และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอสามชุก
วันที่ 21 พฤษภาคม 2533 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอหนองหญ้าไซ อำเภอสามชุก เป็น อำเภอหนองหญ้าไซ
วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลสามชุก เป็นเทศบาลตำบลสามชุก ด้วยผลของกฎหมาย
วันที่ 15 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลสามชุก รวมกับเทศบาลตำบลสามชุก

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอสามชุกแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 7 ตำบล 68 หมู่บ้าน

1.	ย่านยาว	(Yan Yao)
2.	วังลึก	(Wang Luek)
3.	สามชุก	(Sam Chuk)
4.	หนองผักนาก	(Nong Phak Nak)
5.	บ้านสระ	(Ban Sa)
6.	หนองสะเดา	(Nong Sadao)
7.	กระเสียว	(Krasiao)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอสามชุกประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

เทศบาลตำบลสามชุก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสามชุกทั้งตำบล รวมทั้งบางส่วนของตำบลย่านยาว ตำบลหนองผักนาก ตำบลบ้านสระ และตำบลกระเสียว
องค์การบริหารส่วนตำบลย่านยาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลย่านยาว (นอกเขตเทศบาลตำบลสามชุก)
องค์การบริหารส่วนตำบลวังลึก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังลึกทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลหนองผักนาก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองผักนาก (นอกเขตเทศบาลตำบลสามชุก)
องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านสระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านสระ (นอกเขตเทศบาลตำบลสามชุก)
องค์การบริหารส่วนตำบลหนองสะเดา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองสะเดาทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลกระเสียว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกระเสียว (นอกเขตเทศบาลตำบลสามชุก)

อ้างอิง

"ประกาศกระทรวงมหาดไทย ประกาศตั้งอำเภอเดิมบางและเปลี่ยนชื่ออำเภอเดิมบางเก่าเป็นอำเภอบ้านเชียน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0 ง): 299–300. May 21, 1911.
"ประกาศกระทรวงธรรมการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ สำหรับตำบลวังหิน ซึ่งยุบไปรวมกับตำบลย่านยาว อำเภอนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 49 (0 ก): 658. February 19, 1932.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ก): 40–54. April 1, 1937. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ก): 354–363. April 17, 1939. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-02-19. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (45 ง): (ฉบับพิเศษ) 69-70. May 30, 1956.
"แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๗๓ ตอนที่ ๔๕ ฉบับพิเศษ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี หน้า ๖๙, ๗๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (71 ง): 0. September 4, 1956.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (96 ง): 2739–2741. November 9, 1965.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองหญ้าไทร อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (103 ง): 2946–2947. November 30, 1965.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (67 ง): 1831–1834. June 12, 1973.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (110 ง): 2418–2422. September 14, 1976.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (92 ง): 1836. June 7, 1983. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-04. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (83 ก): (ฉบับพิเศษ) 1-4. May 21, 1990. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-18. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.
(PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.
"ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับเทศบาลตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (ตอนพิเศษ 102 ง): 21–24. September 15, 2004.

บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย ประกาศตั้งอำเภอเดิมบางและเปลี่ยนชื่ออำเภอเดิมบางเก่าเป็นอำเภอบ้านเชียน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0 ง): 299–300. May 21, 1911.

[2] "ประกาศกระทรวงธรรมการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ สำหรับตำบลวังหิน ซึ่งยุบไปรวมกับตำบลย่านยาว อำเภอนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 49 (0 ก): 658. February 19, 1932.

[3] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ก): 40–54. April 1, 1937. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.

[4] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ก): 354–363. April 17, 1939. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-02-19. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.

[5] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (45 ง): (ฉบับพิเศษ) 69-70. May 30, 1956.

[6] "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๗๓ ตอนที่ ๔๕ ฉบับพิเศษ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี หน้า ๖๙, ๗๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (71 ง): 0. September 4, 1956.

[7] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลสามชุก อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (96 ง): 2739–2741. November 9, 1965.

[8] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองหญ้าไทร อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (103 ง): 2946–2947. November 30, 1965.

[9] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (67 ง): 1831–1834. June 12, 1973.

[10] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (110 ง): 2418–2422. September 14, 1976.

[11] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (92 ง): 1836. June 7, 1983. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-04. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.

[:1-12] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (83 ก): (ฉบับพิเศษ) 1-4. May 21, 1990. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-07-18. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.

[13] (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-17.

[14] "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับเทศบาลตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (ตอนพิเศษ 102 ง): 21–24. September 15, 2004.