ศาลพระภ ม หมายถ ง ศาลท สร างข นเพ อให เป นท สถ ตของเทพาร กษ พบได ท วไปในประเทศไทย และย งพบว าม ปรากฏในประเทศลาวและประเทศ

ศาลพระภูมิ หมายถึง ศาลที่สร้างขึ้นเพื่อให้เป็นที่สถิตของเทพารักษ์ พบได้ทั่วไปในประเทศไทย และยังพบว่ามีปรากฏในประเทศลาวและประเทศกัมพูชาอีกด้วย มีลักษณะเป็นบ้านหรือวิหารหลังเล็กตั้งอยู่บนเสาเดี่ยว หรือปะรำทำจากปูนหรือไม้เป็นต้น ตั้งไว้ในจุดที่เชื่อว่าเป็นมงคล ซึ่งมักจะอยู่ริมรั้วหรือมุมหนึ่งนอกบ้าน และบ้านหนึ่งก็อาจมีศาลพระภูมิมากกว่าหนึ่งหลัง

ศาลพระภูมิเจ้าที่แห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร

พระภูมิ นั้นหมายถึงวิญญาณหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ปกปักดูแลรักษาสถานที่ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นอาคาร บ้านเรือน สำนักงาน ซึ่งคนไทยมีความเชื่อเรื่องภูมิวิญญาณพระจำบ้านมาอย่างช้านาน หากมีการปลูกบ้านก็ต้องมีการทำทำพิธีตั้งศาลอัญเชิญเทพมาสถิตย์ ณ ที่บ้าน เพื่อขอโชคลาภ และให้เกิดความสุข ไม่เจ็บไม่ไข้กับผู้อยู่อาศัย

การตั้งศาลพระภูมินั้นจะต้องเรียกพราหมณ์มาดูฤกษ์ยาม และทิศทางในการตั้งศาล รวมถึงการเตรียมพิธีพร้อมเครื่องตั้งสังเวยด้วย ซึ่งพราหมณ์ผู้ประกอบพิธีจะแจ้งเรื่องเครื่องเซ่นตามฤกษ์ที่ตั้งศาล ตามหลักของพราหมณาจารย์ ศาลพระภูมิจะต้องหันหน้าไปทางทิศเหนือหรือทิศตะวันออก

การบวงสรวงศาลพระภูมิเป็นการถวายพวงมาลัย ดอกไม้ และอาหาร ให้กับวิญญาณที่สถิตอยู่ในศาล ซึ่งมักจะทำก่อนพิธีกรรมของบ้านนั้นหรือเนื่องในวันสำคัญ

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

เรื่องของศาลพระภูมิ 2019-09-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

ราชบัณฑิตยสถาน, พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, กรุงเทพพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556, หน้า 1141
https://www.thairath.co.th/lifestyle/culture/1981848
บุรี รัตนา. "คู่มือตั้งศาลพระภูมิ" (PDF). กรมศิลปากร.

แหล่งข้อมูลอื่น

The Thai Spirit House 2013-03-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ตำนานศาลพระภูมิ

[1] ราชบัณฑิตยสถาน, พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, กรุงเทพพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556, หน้า 1141

[2] ttps://www.thairath.co.th/lifestyle/culture/1981848

[3] บุรี รัตนา. "คู่มือตั้งศาลพระภูมิ" (PDF). กรมศิลปากร.