บรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย (เยอรมัน: Brandenburg-Preußen, อังกฤษ: Brandenburg-Prussia) เป็นรัฐร่วมประมุขที่เกิดจากการรวมตัวระหว่างดัชชีปรัสเซียและรัฐมาร์เกรฟบรันเดินบวร์คในปี ค.ศ. 1618
บรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย Brandenburg-Preußen | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ค.ศ. 1618–ค.ศ. 1701 | |||||||||||
สถานะ | รัฐร่วมประมุข | ||||||||||
เมืองหลวง | เบอร์ลิน และ | ||||||||||
การปกครอง | ราชรัฐ | ||||||||||
-ดยุก | |||||||||||
• ค.ศ. 1618– 1619 | |||||||||||
• ค.ศ. 1619– 1640 | |||||||||||
• ค.ศ. 1640– 1688 | ฟรีดริช วิลเฮล์ม | ||||||||||
• ค.ศ. 1688– 1701 | ฟรีดริชที่ 3 (ฟรีดริชที่ 1) | ||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ | ||||||||||
27 สิงหาคม ค.ศ. 1618 | |||||||||||
• | 19 กันยายน ค.ศ. 1657 | ||||||||||
18 มกราคม ค.ศ. 1701 | |||||||||||
|
รัฐนี้ปกครองโดยสาขาของราชวงศ์โฮเอ็นโซลเลิร์นที่ก่อนหน้านั้นปกครองบรันเดินบวร์ค คำว่า "บรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย" เป็นคำที่ใช้เรียกสหราชอาณาจักรนี้มาจนถึงปี ค.ศ. 1701 หลังจากนั้นก็เป็นที่รู้จักกันว่าราชอาณาจักรปรัสเซีย นอกจากนั้นก็ยังหมายถึงรัฐที่นำโดยบรันเดินบวร์คหลังจากปี ค.ศ. 1701 แต่หลังจากนั้นก็รู้จักกันเพียงสั้นๆ ว่า "ปรัสเซีย" หลังจากปี ค.ศ. 1806
ประวัติ
รัฐมาร์เกรฟบรันเดินบวร์คเป็นศูนย์กลางของสาขาหลักของ ราชวงศ์โฮเอ็นโซลเลิร์นมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1415 ประมุขของรัฐมีตำแหน่งอันมีเกียรติเป็นเจ้านครรัฐผู้คัดเลือกจักรพรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1356
ดัชชีปรัสเซียก่อตั้งขึ้นโดยการสลายตัวของคณะอัศวินทิวทอนิกเป็นรัฐที่ขึ้นต่อราชอาณาจักรโปแลนด์ ปกครองโดยผู้เป็นสมาชิกของสาขาของราชวงศ์โฮเอ็นโซลเลิร์น หลังจากอัลเบรชท์เสียชีวิตในปี ค.ศ. 1568 ราชอาณาจักรก็ตกไปเป็นของผู้ไม่ทรงสามารถปกครองอาณาจักรได้ ปรัสเซียจึงต้องปกครองโดยผู้สำเร็จราชการ ( ค.ศ. 1577–1603) และ (ค.ศ. 1603–1618)
เมื่อธิดาของอัลเบรชท์ ฟรีดิชสมรสกับ บุตรของโยอาคิม ฟรีดริช และสาขาหลักของราชวงศ์โฮเอ็นโซลเลิร์นในเบอร์ลินได้รับสิทธิในการครองดัชชี ผู้คัดเลือกแห่งบรันเดินบวร์คจึงได้รับดัชชีปรัสเซียเมื่ออัลเบรชท์ ฟรีดริชเสียชีวิตในปี ค.ศ. 1618 แต่ดัชชียังคงมีฐานะเป็นเมืองประเทศราชของมาจนถึงปี ค.ศ. 1657
ระหว่างรัชสมัยอันขาดสมรรถภาพของ (ค.ศ. 1619–1640) ราชวงศ์โฮเอ็นโซลเลิร์นก็ได้รับความกระทบกระเทือนอย่างหนักระหว่างสงครามสามสิบปี สวีเดนบังคับให้เกออร์ก วิลเฮล์มเป็นพันธมิตร จากนั้นสวีเดนก็ยึดครองดินแดนส่วนใหญ่ของบรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย ซึ่งเป็นผลทำให้กองทัพโรมันคาทอลิกเข้าทำลายบรันเดินบวร์คและดินแดนของโฮเอ็นโซลเลิร์นครั้งแล้วครั้งเล่า ฟรีดิช วิลเฮล์มผู้ครองรัฐต่อจากกออร์ก วิลเฮล์ม ทำสัญญาสงบศึกกับสวีเดน แม้ว่าสวีเดนจะยึดครองดัชชีพอเมอเรเนีย แต่บรันเดินบวร์คมีสิทธิในการสืบครองหลังจากการเสียชีวิตของดยุกผู้ไม่มีทายาท ในปี ค.ศ. 1637 ฟรีดิช วิลเฮล์มไปเป็นพันธมิตรกับสาธารณรัฐดัตช์ ในปี ค.ศ. 1648 สนธิสัญญาสันติภาพเวสต์ฟาเลียและการสนับสนุนของดัตช์ทำให้ฟรีดริช วิลเฮล์มได้รับฟาร์เทอร์พอเมอเรเนีย และ และสิทธิในการสืบครอง การตกลงเรื่องเขตแดนพอเมอเรเนียกับสวีเดนก็มาสำเร็จลงด้วยการลงนามใน เมื่อมาถึง ค.ศ. 1680 ดินแดนเหล่านี้และก็ได้รับการรวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของบรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย
ในช่วงที่โปแลนด์มีปัญหากับสวีเดนระหว่างสงครามเหนือ (Northern Wars) ฟรีดิช วิลเฮล์มฉวยโอกาสขออิสรภาพแก่ปรัสเซียแก่บรันเดินบวร์คจากพระเจ้า Władysław IV Vasa แห่งโปแลนด์ในปี ค.ศ. 1657 สิทธิของหมายความว่าดัชชีจะกลับไปเป็นของโปแลนด์ถ้าราชวงศ์โฮเอ็นโซลเลิร์นสิ้นสุดลง ข้อแม้นี้ได้รับการต่ออายุทุกครั้งที่แต่ละประเทศเปลี่ยนประมุขมาจนถึงปี ค.ศ. 1700.
ในปี ค.ศ. 1675 ทำสัญญาลับกับฝรั่งเศส โดยโปแลนด์จะโจมตีปรัสเซียขณะที่ฝรั่งเศสสร้างความกดดันต่อจักรวรรดิออตโตมันให้คืนดินแดนให้แก่เครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย เมื่อความขัดแย้งกับออตโตมันสิ้นสุดลง โปแลนด์ก็สามารถโจมตีบรันเดินบวร์ค หรือออสเตรียศตรูของฝรั่งเศสได้ แต่แผนการของโซบิเอสกีได้รับการคัดค้านจากพระสันตะปาปา และจากชนชั้นนำของโปแลนด์เองที่เห็นว่าออตโตมันเป็นภัยมากกว่า และจากขุนนางโปแลนด์ที่ได้รับการติดสินบนจากเบอร์ลินและเวียนนา ฉะนั้นแผนของโซบิเอสกีจึงประสบความล้มเหลวตั้งแต่ยังไม่ได้ลงมือ
การที่ที่ตั้งของดัชชีปรัสเซียตั้งอยู่ภายนอกจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ — ที่อาณาจักรที่อยู่ภายในด้วยกันไม่มีรัฐใดที่สามารถเรียกตนเองว่าเป็นกษัตริย์ได้นอกไปจากประมุขของโบฮีเมีย — ทำให้ฟรีดริชที่ 3 แห่งบรันเดินบวร์คกลายเป็น "กษัตริย์ในปรัสเซีย"ในปี ค.ศ. 1701 เป็นการแลกเปลี่ยนกับการให้ความช่วยเหลือต่อจักรพรรดิเลโอโพลด์ที่ 1 ในสงครามสืบราชบัลลังก์สเปน ซึ่งเป็นตัดขาดจากโปแลนด์ และเป็นกษัตริย์ปรัสเซียองค์แรกที่เป็นประมุขคนสุดท้ายของบรันเดินบวร์ค-ปรัสเซีย ผู้ตรัสภาษาโปแลนด์ได้อย่างคล่องแคล่ว ในปี ค.ศ. 1773 อดีตดัชชีก็ได้รับการจัดให้เป็นมณฑล ขณะที่ส่วนใหญ่ของมณฑลรอยัลปรัสเซียกลายเป็น ในปี ค.ศ. 1815 บรันเดินบวร์คก็ได้รับการจัดใหม่ให้เป็นมณฑลบรันเดินบวร์คของปรัสเซีย
อ้างอิง
- Alexander Gieysztor, Stefan Kieniewicz, Emanuel Rostworowski, Janusz Tazbir, and Henryk Wereszycki. History of Poland. PWN. Warsaw, 1979.
ดูเพิ่ม
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
brnedinbwrkh prsesiy eyxrmn Brandenburg Preussen xngkvs Brandenburg Prussia epnrthrwmpramukhthiekidcakkarrwmtwrahwangdchchiprsesiyaelarthmarekrfbrnedinbwrkhinpi kh s 1618brnedinbwrkh prsesiy Brandenburg Preussenkh s 1618 kh s 1701sthanarthrwmpramukhemuxnghlwngebxrlin aelakarpkkhrxngrachrth dyuk kh s 1618 1619 kh s 1619 1640 kh s 1640 1688fridrich wilehlm kh s 1688 1701fridrichthi 3 fridrichthi 1 yukhprawtisastrckrwrrdiormnxnskdisiththi rthrwmpramukh27 singhakhm kh s 1618 19 knyayn kh s 1657 ykthanaepnrachxanackr18 mkrakhm kh s 1701kxnhna thdiprthmarekrfbrnedinbwrkhdchchiprsesiy rachxanackrprsesiy rthnipkkhrxngodysakhakhxngrachwngsohexnoslelirnthikxnhnannpkkhrxngbrnedinbwrkh khawa brnedinbwrkh prsesiy epnkhathiicheriykshrachxanackrnimacnthungpi kh s 1701 hlngcaknnkepnthiruckknwarachxanackrprsesiy nxkcaknnkynghmaythungrththinaodybrnedinbwrkhhlngcakpi kh s 1701 aethlngcaknnkruckknephiyngsn wa prsesiy hlngcakpi kh s 1806prawtirthmarekrfbrnedinbwrkhepnsunyklangkhxngsakhahlkkhxng rachwngsohexnoslelirnmatngaetpi kh s 1415 pramukhkhxngrthmitaaehnngxnmiekiyrtiepnecankhrrthphukhdeluxkckrphrrdiormnxnskdisiththimatngaetpi kh s 1356 dchchiprsesiykxtngkhunodykarslaytwkhxngkhnaxswinthiwthxnikepnrththikhuntxrachxanackropaelnd pkkhrxngodyphuepnsmachikkhxngsakhakhxngrachwngsohexnoslelirn hlngcakxlebrchthesiychiwitinpi kh s 1568 rachxanackrktkipepnkhxngphuimthrngsamarthpkkhrxngxanackrid prsesiycungtxngpkkhrxngodyphusaercrachkar kh s 1577 1603 aela kh s 1603 1618 emuxthidakhxngxlebrchth fridichsmrskb butrkhxngoyxakhim fridrich aelasakhahlkkhxngrachwngsohexnoslelirninebxrlinidrbsiththiinkarkhrxngdchchi phukhdeluxkaehngbrnedinbwrkhcungidrbdchchiprsesiyemuxxlebrchth fridrichesiychiwitinpi kh s 1618 aetdchchiyngkhngmithanaepnemuxngpraethsrachkhxngmacnthungpi kh s 1657 rahwangrchsmyxnkhadsmrrthphaphkhxng kh s 1619 1640 rachwngsohexnoslelirnkidrbkhwamkrathbkraethuxnxyanghnkrahwangsngkhramsamsibpi swiednbngkhbihekxxrk wilehlmepnphnthmitr caknnswiednkyudkhrxngdinaednswnihykhxngbrnedinbwrkh prsesiy sungepnphlthaihkxngthphormnkhathxlikekhathalaybrnedinbwrkhaeladinaednkhxngohexnoslelirnkhrngaelwkhrngela fridich wilehlmphukhrxngrthtxcakkxxrk wilehlm thasyyasngbsukkbswiedn aemwaswiedncayudkhrxngdchchiphxemxereniy aetbrnedinbwrkhmisiththiinkarsubkhrxnghlngcakkaresiychiwitkhxngdyukphuimmithayath inpi kh s 1637 fridich wilehlmipepnphnthmitrkbsatharnrthdtch inpi kh s 1648 snthisyyasntiphaphewstfaeliyaelakarsnbsnunkhxngdtchthaihfridrich wilehlmidrbfarethxrphxemxereniy aela aelasiththiinkarsubkhrxng kartklngeruxngekhtaednphxemxereniykbswiednkmasaerclngdwykarlngnamin emuxmathung kh s 1680 dinaednehlaniaelakidrbkarrwmekhaepnswnhnungkhxngbrnedinbwrkh prsesiy inchwngthiopaelndmipyhakbswiednrahwangsngkhramehnux Northern Wars fridich wilehlmchwyoxkaskhxxisrphaphaekprsesiyaekbrnedinbwrkhcakphraeca Wladyslaw IV Vasa aehngopaelndinpi kh s 1657 siththikhxnghmaykhwamwadchchicaklbipepnkhxngopaelndtharachwngsohexnoslelirnsinsudlng khxaemniidrbkartxxayuthukkhrngthiaetlapraethsepliynpramukhmacnthungpi kh s 1700 inpi kh s 1675 thasyyalbkbfrngess odyopaelndcaocmtiprsesiykhnathifrngesssrangkhwamkddntxckrwrrdixxtotmnihkhundinaednihaekekhruxckrphphopaelnd lithweniy emuxkhwamkhdaeyngkbxxtotmnsinsudlng opaelndksamarthocmtibrnedinbwrkh hruxxxsetriystrukhxngfrngessid aetaephnkarkhxngosbiexskiidrbkarkhdkhancakphrasntapapa aelacakchnchnnakhxngopaelndexngthiehnwaxxtotmnepnphymakkwa aelacakkhunnangopaelndthiidrbkartidsinbncakebxrlinaelaewiynna channaephnkhxngosbiexskicungprasbkhwamlmehlwtngaetyngimidlngmux karthithitngkhxngdchchiprsesiytngxyuphaynxkckrwrrdiormnxnskdisiththi thixanackrthixyuphayindwyknimmirthidthisamartheriyktnexngwaepnkstriyidnxkipcakpramukhkhxngobhiemiy thaihfridrichthi 3 aehngbrnedinbwrkhklayepn kstriyinprsesiy inpi kh s 1701 epnkaraelkepliynkbkarihkhwamchwyehluxtxckrphrrdieloxophldthi 1 insngkhramsubrachbllngksepn sungepntdkhadcakopaelnd aelaepnkstriyprsesiyxngkhaerkthiepnpramukhkhnsudthaykhxngbrnedinbwrkh prsesiy phutrsphasaopaelndidxyangkhlxngaekhlw inpi kh s 1773 xditdchchikidrbkarcdihepnmnthl khnathiswnihykhxngmnthlrxylprsesiyklayepn inpi kh s 1815 brnedinbwrkhkidrbkarcdihmihepnmnthlbrnedinbwrkhkhxngprsesiyxangxingAlexander Gieysztor Stefan Kieniewicz Emanuel Rostworowski Janusz Tazbir and Henryk Wereszycki History of Poland PWN Warsaw 1979 ISBN 83 01 00392 8duephimprsesiy