ตามความเช อในศาสนาพ ทธและศาสนาฮ นด ท าวเวปจ ตต บาล Vepacitti หร อท าวว ประจ ตต ส นสกฤต व प रच त त เป นราชาของพวกอส ร จ ง

ตามความเชื่อในศาสนาพุทธและศาสนาฮินดู ท้าวเวปจิตติ (บาลี: Vepacitti) หรือท้าววิประจิตติ (สันสกฤต: विप्रचित्ति) เป็นราชาของพวกอสูร จึงมีสมัญญาว่าอสุรราช

ศาสนาพุทธ

ท้าวเวปจิตติ มีนามเดิมว่า ท้าวสมพร เป็นจอมอสูรที่เคยเป็นเทพอยู่ในตำแหน่งพระอินทร์(ราชาทวยเทพ)แต่ถูกโยนลงมาจากบังลังค์สวรรค์เนื่องจากดื่มสุราเมรัยมากทั้งที่มักจะแสดงเป็นเทพเทวดาสอนมนุษย์เสมอว่าเหล้ามันไม่ดีและเป็นสิ่งที่ผิด จนอยู่มาวันหนึ่งตอนที่ท้าวเวปจิตติเมาเหล้าจนไร้สติก็ถูกโยนลงมาจากสวรรค์พร้อมกับสมัครพรรคพวกที่ดื่มจนไร้สติเช่นกัน พอท้าวเวปจิตติกับพรรคพวกถูกโยนลงมาจากบังลังค์สวรรค์แล้วเริ่มมีสติก็คิดได้จึงตั้งมั่นกันว่าจะเลิกดื่มเหล้าโดยแต่งตั้งตนกับพรรคพวกว่าเป็นชาวอะสุรา(อะ=ไม่,สุรา=เหล้า)แล้วรวบรวมพลังทั้งท้าวเวปจิตติกับพรรคพวกสร้างเมืองใหม่นะที่แห่งนั้นเลยแม้จะไม่หรูเท่าสวรรค์แต่ก็เป็นเมืองหรูอันดับต้นๆเมื่อเทียบกับเมืองมนุษย์ แต่ท้าวเวปจิตติกับพรรคพวกเลิกเหล้าสุราไปนานหลายปีก็จริงแต่สุดท้ายก็พากันมาดื่มเหล้าสุรากันใหม่อยู่ จนกระทั้งปัจจุบันกลายจากชาวอะสุรากลายเป็นชาวอสูรอย่างเต็มตัวที่ไม่ใช่ชาวสวรรค์อีกต่อไป คราวหนึ่งเกิด เมื่ออสูรพ่ายแพ้แล้ว มักไปทำลายอาศรมพวกฤๅษีเพราะโกรธแค้นด้วยเหตุที่ว่าฤๅษีมักถวายคำปรึกษาแก่ท้าวสักกะจอมเทพ ที่เป็นเช่นอยู่ก็เนื่องจากตอนที่พวกฤๅษีพากันไปเข้าเฝ้าท้าวสมพรเพื่อขอประทานความปลอดภัย แต่ท้าวสมพรปฏิเสธ พวกฤๅษีจึงพากันสาปแช่งท้าวสมพร ด้วยเหตุที่พวกฤๅษีต่างพากันคิดว่าเพียงแค่ต้องการความปลอดภัยเท่านั้นเองไม่น่าอยากเย็นอะไรแต่กลับถูกปฏิเสธเอาดื้อๆ เมื่อไม่ประทานให้ ก็ให้ภัยเป็นการตอบแทนต่อท้าวสมพรที่ไม่ประทานให้แทนเอาเอง แล้วต่างพากันหายตัวกลับอาศรมไปโดยไม่ใยดี ในคืนนั้นท้าวสมพรตกใจตื่นร้องด้วยความกลัวถึงสามครั้ง จึงได้สมัญญาว่า เวปจิตติ (ผู้มีใจหวั่นไหว)

ท้าวเวปจิตติมีธิดาอยู่องค์หนึ่งคือ ต่อมากลายเป็นชายาเอกของท้าวสักกะ ลูกเขยพ่อตาคู่นี้บางครั้งก็ทะเลาะกัน บางครั้งก็เที่ยวไปด้วยกัน

ศาสนาฮินดู

ตำนานในศาสนาฮินดูระบุว่า ท้าววิประจิตติเป็นบุตรที่ทรงฤทธิ์ที่สุดของกับนางทนุ จึงถือเป็นพวก ท้าววิประจิตติได้เป็นพระราชาปกครองพวกทานพแทน พระเชษฐาที่ถูกพระอินทร์สังหารไป คัมภีร์ระบุว่าท้าววิประจิตติมีบุตรคือพระราหู นอกจากนี้ ในมหาภารตะยังกล่าวว่าท้าววิประจิตติได้มากำเนิดเป็นท้าวชราสันธ์อีกด้วย

อ้างอิง

เวปจิตติสูตร, พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๗ [ฉบับมหาจุฬาฯ] สังยุตตนิกาย สคาถวรรค
เปลื้อง ณ นคร, อสุรราช, พจนานุกรม
๑๐. สมุททกสูตร พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๗ [ฉบับมหาจุฬาฯ] สังยุตตนิกาย สคาถวรรค
อรรถกถาสมุททกสูตรที่ ๑๐
๙. อารัญญกสุตตวัณณนา
The Origin of Deities Demons and Serpents

[1] เวปจิตติสูตร, พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๗ [ฉบับมหาจุฬาฯ] สังยุตตนิกาย สคาถวรรค

[2] เปลื้อง ณ นคร, อสุรราช, พจนานุกรม

[3] ๑๐. สมุททกสูตร พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๕ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๗ [ฉบับมหาจุฬาฯ] สังยุตตนิกาย สคาถวรรค

[4] อรรถกถาสมุททกสูตรที่ ๑๐

[5] ๙. อารัญญกสุตตวัณณนา

[6] The Origin of Deities Demons and Serpents