บทความน ไม ม การอ างอ งจากแหล งท มาใดกร ณาช วยปร บปร งบทความน โดยเพ มการอ างอ งแหล งท มาท น าเช อถ อ เน อความท ไม ม แหล

กันดั้ม (ญี่ปุ่น: ガンダム; โรมาจิ: Gandamu) (อังกฤษ: Gundam) เป็นซีรีส์แอนิเมชั่นญี่ปุ่นเกี่ยวกับหุ่นยนต์ต่อสู้ขนาดยักษ์ สร้างโดย กันดั้มนับเป็นอนิเมะซีรีส์แรกซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มการ์ตูนหุ่นยนต์แนวเรียลโรบ็อท มีการสร้างภาคต่อและภาคใหม่มาจนถึงปัจจุบัน และในบางตอนของกันดั้มหลายๆซีรีส์ ซันไรส์ได้สร้างใหม่หรือสร้างเพิ่มเติมแบบขยายความจากเนื้อเรื่องเดิมในรูปแบบ คอมพิวเตอร์กราฟิกส์ โดยรวมกันในชื่อ ออกมา

กันดั้ม
สร้างโดย
งานต้นฉบับ	Mobile Suit Gundam
เจ้าของ	∟ ∟
สื่อสิ่งพิมพ์
นวนิยาย
การ์ตูน
ภาพยนตร์และโทรทัศน์
ภาพยนตร์	See below
ละครโทรทัศน์	See below
เกม
ดั้งเดิม
วิดีโอเกม
เบ็ดเตล็ด
ของเล่น	Gunpla (plastic ) The Robot Spirits S. H. Figuarts
Genre	Science fiction

สำหรับคำว่า กันดั้ม เป็นคำเรียกรวม ๆ ของซีรีส์สองกลุ่มคือ กลุ่มที่ใช้ระบบปฏิทินแบบ Universal Century เช่น โมบิลสูทกันดั้ม และกลุ่มจักรวาลคู่ขนานอื่นๆ เช่น กันดั้มวิง กันดั้มเอกซ์ หรือ กันดั้มซี้ด นอกจากนั้นยังมีเรื่องชุดเอสดีกันดั้ม ซึ่งเอสดีเป็นตัวย่อมาจากคำว่าซูเปอร์ดีฟอร์ม ภาคแรกๆของเอสดีกันดั้มนี้มีเนื้อหาที่เป็นแนวตลกขบขันและล้อเลียนเนื้อหาของภาคหลัก

ผู้กำกับและเขียนบทกันดั้มภาคแรกๆ คือ ผู้ออกแบบตัวละครคือ หรือ YAS

เนื้อเรื่องของกันดั้มยังมีการเผยแพร่ในรูปแบบของหนังสือการ์ตูนและนิยาย ซึ่งมีทั้งเนื้อเรื่องซึ่งเป็นการดัดแปลง ตัดทอน หรือขยายความจากเนื้อเรื่องในอนิเมะซีรีส์ กับเรื่องที่เป็นภาคประกอบของเรื่องหลัก ปัจจุบันหนังสือการ์ตูนมีตีพิมพ์ในประเทศไทยโดยสำนักพิมพ์หลายแห่ง เช่น และสยามอินเตอร์คอมิกส์

ซีรีส์แอนิเมชันกันดั้ม (เรียงลำดับตามการออกฉายในญี่ปุ่น)

โมบิลสูท กันดั้ม (Gundam) หรือ กันดั้ม 0079 (โทรทัศน์ - 1979, ตัดต่อใหม่เพื่อฉายเป็นภาพยนตร์สามภาค - 1981-1982) ฉายในไทยปี พ.ศ. 2524 ทางช่อง 7 สี ใช้ชื่อ อภินิหารกันดั้ม
โมบิลสูท เซต้ากันดั้ม (Zeta Gundam, Z-Gundam) (โทรทัศน์ - 1985, ตัดต่อใหม่เพื่อฉายเป็นภาพยนตร์ - 2005)
โมบิลสูท กันดั้ม ดับเบิ้ลเซต้า (Gundam ZZ) (โทรทัศน์ - 1986)
โมบิลสูทกันดั้ม : ชาร์ เคาน์เตอร์ แอทแทค (Char's Counter Attack) (ภาพยนตร์ - 1988)
โมบิลสูท กันดั้ม 0080 : วอร์อินเดอะพอกเก็ต (โอวีเอ - 1989)
โมบิลสูท กันดั้ม F91 (ภาพยนตร์ - 1991)
โมบิลสูท กันดั้ม 0083 : สตาร์ดัสต์เมโมรี่ (OVA) - 1991, ตัดต่อใหม่เพื่อฉายเป็นภาพยนตร์ - 1992)
โมบิลสูท วิกทอรี่กันดั้ม (V Gundam) (โทรทัศน์ - 1993)
โมบิลไฟเตอร์จีกันดั้ม (G Gundam) (โทรทัศน์ - 1994) ฉายในไทยปี พ.ศ. 2546 ทางไอทีวี ใช้ชื่อ หุ่นนักสู้สะท้านปฐพี G กันดั้ม
บันทึกการยุทธ์บทใหม่ กันดั้มวิง (W Gundam) (โทรทัศน์ - 1995, โอวีเอ แบบตัดต่อรวบรวมใหม่ - 1996) ฉายในไทยปี พ.ศ. 2542 ทางช่อง 9 อ.ส.ม.ท.
โมบิลสูท กันดั้ม 08th ทีม (Gundam: The MS 08th Team) (โอวีเอ - 1996)
ศตวรรษใหม่แห่งการยุทธ์ กันดั้มเอกซ์ (After War Gundam X) (โทรทัศน์ - 1996) ฉายในไทยปี พ.ศ. 2545 ทางไอทีวี
(Gundam W - Endless Waltz) (โอวีเอ - 1997, ตัดต่อใหม่เพื่อฉายเป็นภาพยนตร์ - 1998)
เทิร์นเอกันดั้ม (Turn A Gundam) (โทรทัศน์ - 1999, ตัดต่อใหม่เพื่อฉายเป็นภาพยนตร์ - 2002)
โมบิลสูทกันดั้มซี้ด (Gundam SEED) (โทรทัศน์ - 2002, แบบตัดต่อรวบรวมใหม่ - 2004) (Remaster 2011 ปรังปรุงภาพดีขึ้นทันสมัยของภาพ และมีการปรับเปลี่ยนบางฉาก) ฉายในไทยปี พ.ศ. 2547 ทางไอทีวี
(ภาพยนตร์ - 2004)
โมบิลสูทกันดั้มซี้ดเดสทินี (Gundam SEED Destiny) (โทรทัศน์ - 2004) (Remaster 2011 ปรังปรุงภาพดีขึ้นทันสมัย)
โมบิลสูทกันดั้มเอ็มเอสอิกลู อโพคาลิบ 0079 (โอวีเอ - 2006)
กันดั้มซี๊ด C.E.73 สตาร์เกเซอร์ (Gundam SEED C.E.73 Stargazer) (โอวีเอ - 2006)
กันดั้มดับเบิ้ลโอ (Gundam 00) (โทรทัศน์ - 2007)
โมบิลสูทกันดั้มเอ็มเอสอิกลู2 กราวีตีฟรอนท์ (โอวีเอ - 2008)
โมบิลสูท กันดั้ม ยูนิคอร์น (Mobile Suit Gundam UC) (โอวีเอ - 2010)
(Gunpla Builder Beginning G) (โอวีเอ - 2010)
โมบิลสูทกันดั้มดับเบิ้ลโอ อเวคเคนนิงออฟเดอะเทรลเบลซเซอร์ (Mobile Suit Gundam 00: Awakening of the Trailblazer) (ภาพยนตร์ - 2010)
กันดั้มเอจ (Mobile Suit Gundam Age) (โทรทัศน์ - 2011)
กันดั้มบิลด์ไฟท์เตอร์ (Gundam Build Fighters) (โทรทัศน์ - 2013)
กันด๊าม กันดั้ม (Mobile Suit Gundam-san) (โทรทัศน์ - 2014)
กันดั้ม: G โนะ เรคอนกิสต้า (Gundam: G no Reconguista) (โทรทัศน์ - 2014)
กันดั้มบิลด์ไฟท์เตอร์ไทร์ (Gundam Build Fighters Try) (โทรทัศน์ - 2014)
(Mobile Suit Gundam The Origin) (โอวีเอ - 2015)
โมบิลสูทกันดั้มเทคเคนสึ โนะ ออแฟ็น (Mobile Suit Gundam: Iron-Blooded Orphans) (โทรทัศน์ - 2015)
(Mobile Suit Gundam Thunderbolt) (ONA เฉพาะ gundaminfo - 2015)
(Mobile Suit Gundam Thunderbolt: December Sky) (ภาพยนตร์ - 2016)
(Mobile Suit Gundam Unicorn RE:0096) (โทรทัศน์ - 2016)
(Mobile Suit Gundam Twilight AXIS) (ONA เฉพาะ gundaminfo - 2017)
(Mobile Suit Gundam Thunderbolt: Bandit Flower) (ภาพยนตร์ - 2017)
(Mobile Suit Gundam Twilight AXIS: Red Trace) (ภาพยนตร์ - 2017)
กันดั้มบิลด์ไดเวอร์ (Gundam Build Divers) (โทรทัศน์ - 2018) ออกอากาศในโทรทัศน์ปี พ.ศ. 2561 ทางช่องวัน 31
โมบิลสูทกันดั้มนาร์ราทีฟ(Mobile Suit Gundam Narrative) (ภาพยนตร์ - 2018)
กันดั้มบิลด์ไดเวอร์ RE:RISE (Gundam Build Divers Re:RISE) (ONA - 2019) ออกอากาศในโทรทัศน์ปี พ.ศ. 2564 ทางช่อง 7HD
- แอดเว้นท์ ออฟ เดอะ เรด คอเมท (Mobile Suit Gundam: The Origin - Advent of the Red Comet) (โทรทัศน์ - 2019)
โมบิลสูทกันดั้ม ฮาธาเวย์ส (Mobile Suit Gundam Hathaway) (ภาพยนตร์ - 2021)

ระบบปฏิทินในกันดั้ม

เนื้อเรื่องในช่วงแรกๆ ใช้ระบบปฏิทิน Universal Century (UC 宇宙世紀) ส่วนภาคหลังๆ จะใช้ระบบปฏิทินอื่น (และโลกจินตนาการอื่น) ที่ต่างออกไป

รายชื่อภาคของโมบิลสูทกันดั้มที่เป็นปฏิทินUC

(UC0068)
โมบิลสูท กันดั้ม (UC0079)
(UC0079)
0079 (UC0079)
(UC0079)

(UC0079)
โมบิลสูท กันดั้ม 08th ทีม (UC0079)
โมบิลสูท กันดั้ม 0080 : วอร์อินเดอะพอกเก็ต (UC0079)

(UC0083)
โมบิลสูท เซต้ากันดั้ม (UC0087)
โมบิลสูท กันดั้ม ดับเบิ้ลเซต้า (UC0088)
โมบิลสูทกันดั้ม : ชาร์ เคาน์เตอร์ แอทแทค (UC0093)
โมบิลสูท กันดั้ม ยูนิคอร์น (UC0096)
(UC0096)
(UC0096)
(UC0097)
โมบิลสูทกันดั้ม ฮาธาเวย์ส (UC0105)
โมบิลสูท กันดั้ม F91 (UC0123)
โมบิลสูท วิกทอรี่กันดั้ม (UC0153)

โมบิลไฟเตอร์จีกันดั้ม ใช้ (FC 未来世紀)
บันทึกการยุทธ์บทใหม่ กันดั้มวิง และ ใช้ After Colony (AC アフターコロニー)
ศตวรรษใหม่แห่งการยุทธ์ กันดั้มเอกซ์ ใช้ (AW アフターウォー)
เทิร์นเอกันดั้มใช้ (CC 正暦)
โมบิลสูทกันดั้มซี้ด โมบิลสูทกันดั้มซี้ดเดสทินีและ กันดั้มซี๊ด C.E.73 สตาร์เกเซอร์ ใช้ Cosmic Era (CE コズミック・イラ)
กันดั้มดับเบิ้ลโอใช้ หรือ คริสต์ศักราช (AD) โดยตรง
กันดั้มเอจ ใช้ AG (Advance Generation)
กันดั้ม: G โนะ เรคอนกิสต้า ใช้ Rigirudo Century
โมบิลสูทกันดั้มเทคเคนสึ โนะ ออแฟ็น ใช้ ปีศักราชหลังหายนะ (Post Disaster)

เกม

ตัวละครและหุ่นยนต์จากซีรีส์กันดั้ม มักจะไปปรากฏอยู่ในเกมซีรีส์ ซูเปอร์โรบ็อตไทเซ็น ของ อยู่เสมออย่างน้อยหนึ่งตัว โดยตัวละครที่ไปปรากฏบ่อยที่สุดก็คือ Amuro Ray โดยมักจะมากับกันดั้ม RX-93 Nu Gundam

เป็นเกมออนไลน์ของกันดัม ทุกอย่างในเกมจะอ้างอิงในเรื่อง Gundam โดยมีส่วนหัวที่ใหญ่ขึ้นแต่ส่วนอื่นเล็กลง

ซีรีส์กันดั้มยังถูกนำมาทำเป็นเกมแนวแอ๊คชั่นตะลุมบอนในชื่อ กันดั้มมุโซ โดยความร่วมมือกันของผู้ถือลิขสิทธิ์อย่างบันไดและพัฒนาโดย บริษัทเกม ซึ่งเริ่มตั้งแต่ปี 2550 ปัจจุบันมีจำนวน 4 ภาค โดยส่วนใหญ่จะลงให้กับเครื่อง PS3 และได้ชื่อว่าเป็นเกมแรกของระบบ PS3 ที่สามารถขายได้เกิน 1 แสนชุดในวันแรกของการจัดจำหน่าย ในภาคต่อๆมาก็สามารถขายมากเป็นอันดับต้นๆของสัปดาห์แรกของการจัดจำหน่ายเช่นกัน

ดูเพิ่ม

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของ Gundam (ญี่ปุ่น)
เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของกันดั้มในทวีปอเมริกาเหนือ
Unofficial Gundam wiki